Het is een paar minuten voordat we live gaan. Ik zit klaar achter mijn bureau voor de voorbeschouwing van het sportprogramma waar ik voor werk. In mijn oortje hoor ik de regisseur tegen de regieassistent zeggen: ‘je kan tegenwoordig ook helemaal niets meer zeggen.’ Ze hebben het over vroeger, toen ze nog alle grappen konden maken die ze wilden. ‘Nu zou ik meteen gecanceld zijn als de redactie dat zou horen’, zegt de regisseur. Gecanceld: ook zo’n woord waar ze vroeger nog niet van hadden gehoord. Terwijl ik mij voorbereid op de uitzending begin ik steeds nieuwsgieriger te worden naar wat hier wordt bedoeld. Welke grap had de regisseur willen maken en waarom durft hij dat niet meer? 

Rechten afbeelding: Pepijn van der Putten

Iedereen kan wel een beroemdheid noemen die is gecanceld toch? Bijvoorbeeld JK Rowling, je weet wel de bedenker van Harry Potter. Na wat trans fobische tweets haakten heel wat fans af. Of acteur Will Smith die tijdens de Oscars in 2022 presentator Chris Rock sloeg nadat die een grap maakte over Smith’s vrouw. Deze mensen zeggen of doen iets waarvan de wereld denkt dat het niet kan. Of in ieder geval een deel van de wereld, en die spreken dat ook hardop uit. Dat was vroeger juist andersom, als ik mijn regisseur goed begrijp. Toen zeiden mensen hardop wat eigenlijk niet kan en hielden mensen die vonden dat het niet kon, hun mond.

En nee, natuurlijk het is niet oké om een podium op te lopen en de presentator een klap te geven. En het is ook niet oké om trans fobische uitspraken op X te zetten. Maar is iemand cancelen dan de juiste oplossing?  

 Ik denk van niet. Uit wetenschappelijke onderzoeken blijkt dat dit iemands leven ondersteboven kan zetten. Zo heeft het een negatieve invloed op de mentale gezondheid van de gecancelde mensen. Denk aan isolatie, depressie en eenzaamheid. Daarnaast heeft het ook gevolgen voor de familie van het slachtoffer. Die kunnen vrienden en misschien zelfs hun baan kwijtraken. Zo heeft Will Smith een aantal kansen gemist, films waar hij mee bezig was waren stilgelegd. Dit allemaal na één domme actie.   

Dus als de negatieve gevolgen van het cancelen groter zijn dan de positieve gevolgen, waarom zouden we dan mensen blijven cancelen? Het is niet goed dat mensen als Will Smith en JK Rowling zulke dingen doen en zeggen. Maar iemand zijn leven totaal ondersteboven zetten is een zware straf. Is dat het dan wel waard? Ik denk niet dat ik mijn regisseur zou cancelen als hij daadwerkelijk een harde grap zou hebben gemaakt. Dat heeft hij uiteindelijk ook niet gedaan hoor. Maar toch zal ik mij af blijven vragen wat er gebeurt zou zijn als hij wel die grap had gemaakt.  

Tips zijn welkom 
Kijk hier (https://www.youtube.com/watch?v=zdwpso4sRjY) als je wilt weten wie er in de redactie van SVJmedia zitten. Mail ons svjmedia@hu.nl als je leuke tips hebt voor ons en als het jou ook leuk lijkt om in de toekomst ook (video)verhalen te maken voor dit platform voor en door jonge journalisten van de School voor de Journalistiek Utrecht.