Een vinylplaat afspelen via een platenspeler. Bij wie staat de platenspeler nog in de woonkamer? Wie download er nog muziek via zijn of haar walkman of mp3-speler? Tegenwoordig kent men deze apparaten misschien niet eens meer. Even snel een nummertje van rapper Snelle afspelen via de Sonos-boxen is meer van deze tijd. Er vinden door de jaren heen dus erg veel en soms ook grote veranderingen plaats in de muziekwereld. Op het gebied van muziek zijn al veel verschillende vormen voorbij gekomen. Van muziek luisteren via vinylplaat tot muziek luisteren via een cassettebandje en van het afspelen van muziek via een cd tot urenlang gratis muziek streamen via bijvoorbeeld Spotify op je smartphone. Spotify bestaat ‘pas’ tien jaar, maar we kunnen ons nauwelijks nog voorstellen dat deze streamingsdienst geen app op onze smartphone was. Muziek was oorspronkelijk ver weg. Je ging naar een live optreden of de muziek kwam uit een cd-speler. Tegenwoordig komt het steeds dichterbij. De muziek speelt zich rechtstreeks in je oor af, bijvoorbeeld via een koptelefoon of draadloze Airpods. Dat muziek tegenwoordig steeds dichterbij is, is mede mogelijk door de opkomst van streaming. Maar welke invloed heeft streaming op de muziekindustrie?
Uit cijfers van het NVPI, de branchevereniging van de entertainmentindustrie, blijkt dat er niet alleen een verandering is op het gebied van muziek als fysiek product naar muziek als digitaal product. Tevens de omzet van de Nederlandse muziekindustrie is in 2019 namelijk gestegen. De muziekindustrie omzet kende in 2019 een totale omzet van 206,8 miljoen euro. Hiervan werd 161,7 miljoen euro behaald door middel van streaming. Hiermee is streaming in 2019 dus goed voor ongeveer driekwart van de totale omzet. In 2018 was er een totale omzet van 182,6 miljoen euro. Hiervan werd destijds 131,4 miljoen euro behaald door middel van streaming. De stijging tussen 2018 en 2019 op het gebied van omzet door middel van streaming is dus met 23 procent toegenomen. Dat blijkt uit de cijfers die de branchevereniging NVPI in maart 2019 voor Nederland heeft gepubliceerd. Volgens Schok, Hoofd Juridische Zaken bij het NVPI, groeide de muziekindustrie in 2019 harder dan de vijf jaar hiervoor. Schok vertelt dat deze groei voornamelijk samenhangt met de constant stijgende inkomsten uit streaming. “Je hoeft vaak geen muziek meer te downloaden om deze te kunnen luisteren. Je streamt de muziek gewoon via je smartphone.”
Het meeste geld wordt dus via streaming verdiend: via platforms als Spotify en Apple Music werd een omzet van 161,7 miljoen euro behaald in 2019. Fysieke producten als cd’s, dvd’s en vinyl brachten met z’n allen 45,4 miljoen euro op in 2019. Tot slot werd de resterende 5,8 miljoen euro behaald via digitale downloads en mobiele diensten (NVPI, 2020). Volgens Schok daalde de verkoop van muziek als fysiek product afgelopen jaar maar liefst met 10,7 procent. “De vinylverkoop neemt ook af met 1,3 procent”.
https://public.flourish.studio/visualisation/4174060/
Toekomst
Schok verwacht dat de muziekindustrie (omzet) alleen maar zal blijven groeien in de toekomst. Hij denkt dat de stijgende lijn van de afgelopen vijf jaar zich zal blijven voortzetten. “Dit zal waarschijnlijk voornamelijk op het gebied van streaming zijn, maar wie weet verschijnen er nog wel veel meer nieuwe mogelijkheden in de toekomst.” Volgens Schok zijn ook meer consumenten tegenwoordig bereid om voor een abonnement te betalen. “Streaming zal voor lange tijd een zeer belangrijke muziekinkomstenbron blijven.”
| Verantwoording data
De cijfers van deze datavisualisatie zijn afkomstig van de Nederlandse Vereniging van Producenten en Importeurs van geluidsdragers (NVPI). Op deze website staat een grote tabel waarin de marktcijfers van audio zijn weergegeven (omzet muziekindustrie). Helaas was er geen toegang mogelijk tot de dataset en dus zijn de gegevens zelf in Excel gezet. Er is gekeken naar de cijfers over Downloads, Streaming, cd’s en Vinyl uit de jaren 2012 en 2019. Vervolgens is gekozen voor een datavisualisatie over de jaren 2017, 2018 en 2019, omdat hierdoor de stijgende lijn van streaming heel duidelijk zichtbaar werd. De cijfers tussen 2012 en 2017 zijn afkomstig van de NVPI en verschenen eerder in Cultuurindex Nederland 2018. De cijfers over 2018 zijn afkomstig uit NVPI Audio 2019. Datavisualisatie 1 is gemaakt met behulp van Adobe Illustrator |