Barbie. Wie kent haar niet? En nee, dan gaat het natuurlijk niet over de zonnebankbruine Barbie uit de serie ‘Oh Oh Cherso’ die zichzelf de laatste jaren heeft bestempeld als Barbie. In het Stadsmuseum in Almelo stuit men namelijk op Nederlands grootste Barbie expositie uit ’s wereld grootste échte Barbie collectie. Het Stadsmuseum is gevestigd in een prachtig historisch pand.
Eenmaal binnen in het museum zijn de ruim zeshonderd verschillende Barbiepoppen allesbehalve te missen. In diverse ruimtes schittert Barbie van traditionele dame tot glitter en glamour girl en van echte Disneyprinses tot stoere soldaat. De tentoonstelling in voormalig textielstad Almelo gaat voornamelijk in op de kleding van Barbie. De naam van de expositie is in het groot te zien bij binnenkomst en luidt dan ook als volgende: ‘Barbie: van casual tot glamour’. Het initiatief van de Barbietentoonstelling komt van de directrice van het Stadsmuseum Almelo, Sigrid Ivo. Zij is een groot fan van Barbie én verzamelt zelf ook enkele poppen. Alle Barbies zijn natuurlijk prachtig, maar Sigrid is ook heel trots op haar eigen ‘mini’ collectie. In een ruimte boven het museum zijn de diverse Barbiepoppen van Sigrid veilig en netjes.
Uiteraard Barbie zelf, maar ook Ken (Barbies vriendje), Skipper (het jongere zusje van Barbie) en Julia (een vriendin van Barbie) zijn een onderdeel van Sigrids kleine collectie. Alle poppen die Sigrid bezit, zijn in Malibu uitvoering. Dat betekent dat deze poppen allemaal een mooi bruin zonnebankkleurtje hebben. Deze Malibu exemplaren van Barbie waren er voor het eerst rond de jaren zeventig. Vol trots laat Sigrid alle verschillende outfits zien. “Zo’n pakje had ik zelf vroeger ook. Sommige outfits refereren letterlijk naar mijn eigen jeugd.” Sommige kleding is zelfs nog handgemaakt. Daarnaast is de kleding gedetailleerd en erg mooi van kleur. De verschillende outfits zijn stijlvol en niet ordinair. Sigrids vader moest destijds voor zijn werk zo’n zes keer per jaar naar Amerika. Wat neem je dan mee voor je enige dochter? Juist, Barbies met bijpassende kleding. “Hierdoor had ik kleding die mijn vriendinnen hier in Nederland nog helemaal niet hadden”, vertelt de trotse Sigrid.
De geëxposeerde poppen in het Stadsmuseum zijn afkomstig van Bettina Dorfmann, de grootste verzamelaarster ter wereld. Zij bezit 18.000 Barbiepoppen en is zelfs opgenomen in het Guiness Book of Records. De expositie met ruim zeshonderd poppen in het museum is opgebouwd rond thema’s. In bijna elke ruimte of vitrine is Barbie aangekleed in een ander thema. Daarin komen behalve ondergoed en nachtkleding, bruidskleding, sport- en strandkleding, en modeontwerpers ook pop- en filmsterren voor, Disneyfiguren en Barbies verschillende beroepen. Het is een walhalla voor Barbiefans. De poppen zijn er in allerlei soorten en maten. Tegenwoordig zijn er poppen in vier verschillende lichaamsvormen. Zo heb je Barbies die volslank zijn. “Ze hebben zeker geen obese, maar deze poppen zijn wel net wat voller dan de andere poppen’, vertelt Sigrid. Daarnaast zijn er poppen in zeven huidskleuren en verschillende haarstijlen.
Er is in loop van tijd veel veranderd rondom Barbie. In de expositieruimtes speelt een filmpje waarin deze veranderingen zichtbaar zijn én worden uitgelegd. Volgens Sigrid symboliseerde de Barbiepop aanvankelijk het ideaal van de vrouw die thuis bleef om voor haar kroost te zorgen. Maar al snel ging Barbie buitenshuis werken. Daarnaast deed Barbie in de eerste jaren nog aan typisch vrouwelijke sporten, zoals paardrijden en ballet. Later volgen de ruigere sporten, zoals honkbal, voetbal en autoracing. Al met al gaat Barbie met haar tijd mee en was het een stoere dame. “Veel mensen zien haar als een dom blondje, maar Barbie is echt veel meer dan dat”, aldus Sigrid. Ze wijst naar een pop die gekleed is als astronaut en vertelt dat Barbie in 1965 al als astronaut naar de ruimte vloog. “Dat is eerder dan Neil Armstrong.” We kunnen dus wel stellen dat ze haar tijd ver vooruit is. Dat Barbie haar mannetje staat, blijkt uit onder andere haar verschillende verschijningsvormen. Zo is ze in Almelo zoal te zien als autocoureur, dierenarts, archeoloog én filmster.
Vol enthousiasme vertelt Sigrid dat Barbie in 1959 gelanceerd werd als speelpop. Ruth Handler, een van de oprichters van Mattel, zag haar dochter destijds spelen met papieren aankleedpoppen. Het bracht haar op het idee om zo’n pop in 3D te maken. De gedachte achter Barbie was dat de pop kon laten zien dat een meisje alles kan worden. In de expositieruimte hangen verschillende grote borden met verrassende weetjes en feitjes over Barbie. Zo blijkt dat de pop de naam Barbie kreeg, omdat dat het koosnaampje van de dochter van Handler was. Volgens Sigrid is Barbies volledige naam Barbara Millicent Robert. In 1961 werd Barbies vriendlief Ken geïntroduceerd. Sindsdien heeft zij een heuse latrelatie met hem. Volgens Sigrid was het liefde op het eerste gezicht. Op welk gezicht is niet helemaal duidelijk, want in de expositieruimte zijn namelijk zoveel verschillende versies van Ken. Van blond tot bruin haar en van plastic fantastic haar tot iets dat toch echt meer in de buurt komt van realistisch haar. Barbies vriendje is genoemd naar Handlers zoon, Kenneth. Tot slot heeft de Barbiepop een grote familie en vriendenkring, zoals Midge (1963), Christie (1968) en Tori (1999). Dat zijn er slechts een paar uit haar familie. Er schuilt dus een behoorlijk uitgebreide stamboom achter zo’n Barbiepop(je).
Toch gaat, volgens Sigrid, niet alles in Barbies leven over rozengeur en maneschijn. Amper twee dagen voor Valentijn, op 12 februari 2004, kwam het treurige en pijnlijke nieuws naar buiten: Ken en Barbie zijn niet langer een stel. Na een latrelatie van meer dan 43 jaar gaat het koppel uit elkaar. Volgens Sigrid zou Barbie het destijds gemunt hebben op Blaine, een hippe Australische beachboy. Ken gooit echter alles in de strijd om zijn Barbie opnieuw voor zich te winnen. Op Valentijnsdag 2011 is het eindelijk zover. Ken weet Barbie terug te winnen. Vanaf dit moment zijn ze weer samen en vormen ze wederom een gelukkig koppeltje. Sigrid vertelt dat speelgoedfabrikant Mattel hun ‘hereniging’ daadwerkelijk heeft geadverteerd op billboards in diverse grote steden.
De inmiddels zestig jaar oude Barbie heeft dus heel wat meegemaakt in haar leven. Op het gebied van kleding is ze ook door diverse fases gegaan. Zo draagt ze een minirok in de jaren 60, disco-kleding in de jaren 70 én heeft ze onmisbare schoudervullingen in de jaren 80. Bovendien kleedt Barbie zich in een hip joggingpak en draagt ze in de jaren 90 niets minder dan pikante naveltruitjes. Sinds de eeuwwisseling worden haar vormen ook ronder, krijgt ze een ander kapsel én nieuwe make-up. Ook verschijnt ze met een prothese en is er Almelo een chemo-Barbie tentoongesteld: een pop met een kaal hoofd om meisjes met kanker een hart onder de riem te steken. Ze verandert dus nog steeds.
De vitrine waarin Barbie met echte designer kleding pronkt, mag natuurlijk niet overgeslagen worden. Ze draagt designer kleding van wereldbekende ontwerpers zoals Versace, Dior, Burberry, Benetton en Givenchy. Sigrid legt uit dat dit soort Barbiepoppen in bijvoorbeeld designer kleding het meest waard zijn als ze nog in de originele verpakking zitten. “Iedere ontwerper wil wel samenwerken met Barbie”. Sinds ongeveer de jaren 80 is Barbie een verzamelobject geworden. In die tijd begon de Amerikaanse speelgoedfabrikant met het maken van de zogenoemde limited editions. “Verzamelaars willen limited editions hebben die men niet in de winkel kan kopen.” Verderop in de ruimte is Barbie zelfs getransformeerd tot Marilyn Monroe, Shakira en Cinderella. Volgens Sigrid is dit een vitrine met een groot aantal speciale edities voor de échte liefhebbers én verzamelaars.
Maar of je nu groot Barbie fan bent of niet. Het kan bijna niet anders dan dat iedereen in dit museum zijn ogen uitkijkt. Allerlei Barbies in zoveel verschillende soorten, vormen én kleuren is gewoon een groot spektakel. Door de bezoekers worden er dan ook de nodige selfies en foto’s gemaakt. Het is een drukke en gezellige bedoeling in het museum. Mariska en Danielle zijn helemaal vanuit Leiden gekomen voor deze expositie. De zussen hebben vroeger allebei zoveel met Barbies gespeeld. “Wij hebben er bovendien nog steeds wel meer dan zestig thuis liggen.” Ze zijn beiden nog altijd groot Barbie liefhebbers en trots op hun eigen collectie. Volgens Mariska zijn er in dit museum poppen te zien in bepaalde thema’s waarvan ze niet wist dat er überhaupt Barbiepoppen in dat thema waren gemaakt. “Ze is er echt in alle beroepen die er bestaan. Ik vind het prachtig.”
Door die verschillende gezichten van de Barbiepop weerspiegelt de tentoonstelling als het ware de maatschappelijke ontwikkeling en de emancipatie van de laatste decennia. Volgens Sigrid gaan we in de toekomst nog veel meer van Barbie zien. “Ze zal altijd een ‘hot-item blijven’. Langzaam tikt de klok de sluitingstijd aan en loop het museum leeg. Morgen is er weer een nieuwe mogelijkheid om Barbie in haar schoonheid als powervrouw te komen bewonderen. Een echte aanrader. En ohja, vergeet zékér niet te abonneren op Barbies YouTube-kanaal. Jij wil toch ook één van haar bijna tien miljoen abonnees worden?