Bekijk de wereld eens door de bril van een witte heks

Bij het woord heksen denkt iedereen al gauw aan oude dametjes met een pukkel op hun neus, die rondvliegen op een bezemsteel. Of misschien denk je wel aan kruidenvrouwtjes die verschillende drankjes brouwen en ’s nachts met andere heksen afspreken in het bos. Afgezien van alle oeroude fabels en vooroordelen over hekserij, is Wicca – de oude religie van heksen – de laatste jaren behoorlijk populair geworden. Tegenwoordig spreekt men voornamelijk over “moderne hekserij”. Maar wat houdt moderne hekserij precies in?

Morgana Sythove is al sinds haar jeugd geïnteresseerd in moderne hekserij, oftewel Wicca. In 1974 verhuisde zij van Groot-Brittannië naar Nederland om in 1980 hier een netwerk voor heksen te starten. Tegelijkertijd heeft Morgana ook het tijdschrift Wiccan Rede opgericht. Het tijdschrift bestaat dit jaar al veertig jaar en is daarmee, volgens Morgana, waarschijnlijk één van de oudste Wicca tijdschriften ter wereld. Tot slot is Morgana in 1979 zelf ingewijd als heks in Groot-Brittannië en kort daarna in Nederland begonnen met het geven van nieuwslessen over deze Wicca religie. “Niemand in Nederland wist destijds wat Wicca precies inhield en dus vond ik dat ik ergens moest beginnen”, aldus Morgana.

Morgana kan eigenlijk gezien worden als een van de grondleggers van Wicca in Nederland. Inmiddels is er alweer veel veranderd. Voorheen kende hekserij als het ware twee hoofdstromingen: de aanhangers van Gerald Gardner (Gardnerianen) en de aanhangers van Alex Sanders (Alexandrians). De Gardnerianen trekken het liefst al hun kleren uit en willen allemaal gelijk zijn én zo dicht mogelijk bij de natuur zijn. De Alexandrians hielden juist meer van ceremoniële magie. Hierbij kan men denken aan het dragen van mooie gewaden en het uitvoeren van bijpassende rituelen. Dit zijn de twee hoofdstromingen die zijn ontstaan in de vorige eeuw. Sindsdien zijn er nog heel veel andere stromingen bijgekomen. Moderne hekserij is een new age stroming waarin bijvoorbeeld men oude jaarvieringen en tradities worden teruggebracht in de hedendaagse maatschappij. De moderne hekserij voegt heel veel van alle verschillende stromingen samen: van hele oude stromingen tot aan allerlei nieuwe verzinsels, vertelt Morgana. “Voor deze nieuwe vorm is er onder andere geleend bij de vrijmetselarij, de gnosis en andere mystieke stromingen.”

Op haar zeventiende raakte Rosalie Diemen-Verhagen (49) in de bibliotheek al verzuild tussen de diverse boeken over hekserij. Het eerste boek dat Rosalie las, heette ‘Nevelen van Avalon’. In dit boek draait het om het leven van Morgaine, oftewel Morgana Sythove. “Ik heb erg veel van Morgana geleerd, een van de belangrijkste dingen is dat de moedernatuur bezielt is.” Hekserij is een volkomen natuurlijke, aardse religie die zich serieus bezighoudt met het menselijk bestaan en de verschillende fasen in het leven. Dat houdt in dat onder andere respect voor én samenleven met de natuur een belangrijk onderdeel zijn. Rosalie beweert dat wij als mensen op de een of andere manier anders geëvolueerd zijn, maar dat dat niet betekent dat we boven de natuur staan. “Ik ben een bomenknuffelaar en ik kom er gewoon eerlijk voor uit.”

Heksen werken met magie en rituelen om uiting te geven aan hun verbondenheid met de natuur. De besloten heksengroep (ofwel coven of sibbe) van Morgana bestaat uit diverse internationale heksen. Tevens is dit ook een vrij grote heksengroep en hierdoor vinden de bijeenkomsten in deze coronatijd allemaal online plaats. De heksengroep van Rosalie is een stuk kleiner en bestaat uit zo’n zes personen. Traditioneel gezien bestaat een heksengroep uit maximaal dertien personen: één hogepriesteres én twaalf volgelingen. “Wij rouleren de hogepriester en -priesteres rol”, aldus Rosalie.

Als heksen een ritueel uitvoeren, trekken ze dus een magische cirkel en daarin gebeurt eigenlijk alles. “Door middel van een energetische cirkel maak je de ruimte tot je heilige plek”, vertelt Rosalie. De cirkel is bedoeld om binnen te houden wat je binnen wil houden en buiten te houden wat je buiten wil houden. Met zo’n cirkel starten de meeste heksen dus ook hun rituelen. Vervolgens vragen ze de elementen of ze erbij willen zijn én nodigt de groep de God en de Godin uit. “Tot slot chanten (zingen) we weleens om energie op de wekken.”

Is er leven na de dood? Morgana vertelt dat de meesten heksen denken in zomerlanden, dat je daar terecht komt als je dood bent. Morgana gelooft dat echter niet. “Ik geloof in reïncarnatie. Sommige heksen ook, maar lang niet allemaal.” Wat binnen hekserij namelijk erg belangrijk is, is dat iedereen moet doen en denken wat hij of zij wil, zolang hij of zij iemand anders daar niet mee lastig valt. Zo staat het binnen Wicca als leefregel ook beschreven: “Doe wat je wil, mits je niets of niemand schaadt. Jouw vrijheid grenst aan de vrijheid van een ander. Neem de ander zijn vrijheden niet af.”
Rosalie gelooft dat we als mens allemaal een eigen “vonkje” hebben. Dat kun je een ziel noemen, maar dat hoeft niet. Volgens Rosalie zijn wij als mensen én de natuur bezielt. “Dat vonkje heb je gekregen toen je geboren werd en als je overlijdt keert dat vonkje weer terug naar het universum. Het zal zich weer samenvoegen bij al die andere vonkjes die daar al rondzwerven.” Doordat alles bezielt is, gelooft Rosalie dat je ook in een andere soort, bijvoorbeeld als plant of dier, kan terugkeren. Deze gedachte lijkt op de gedachte van Morgana over reïncarnatie. Rosalie benadrukt echter wel dat wij als mensen dit niet kunnen weten: “De dood is één van de vele mysteries op deze aarde.” Het doel in Rosalies leven is om alle energie die zijn tegenkomt op een positieve manier te draaien. Het is voor de mensheid fijner als je er een positieve draai aan kan geven en als je alles om je heen een beetje mooier wil maken. “Mijn doel is dus om de wereld een stukje beter en mooier achter te laten dan hoe ik haar gevonden heb.”