Tussen de Utrechtse wijken Overvecht en Noordoost is een opvallend verschil te vinden. In 2023, dit betreft dan de meest recente cijfers waren er in Noordoost 41 gemelde cases, en in Overvecht 14. Dit, en het feit dat Noordoost uit cijfers een meer welvarendere wijk lijkt, is opvallend. Het internet wordt door mensen dagelijks gebruikt, en soms is het lastig om echt van nep te onderscheiden. Maar het is natuurlijk interessant dat het verschil tussen deze twee wijken, die naast elkaar liggen, zo groot is.
Op de website van het ccv, het centrum van criminaliteitspreventie en veiligheid staat duidelijk uitgelegd wat cybercrime precies inhoudt. Cybercrime in brede zin houdt bijvoorbeeld gedigitaliseerde criminaliteit in, hierbij kan er worden gedacht aan oplichting door middel van sms of WhatsApp. Of mails met gevaarlijke links erin.
Via Utrecht in Cijfers vallen de cijfers van cybercrime per wijk in Utrecht te lezen. Over de gemeten jaren valt te zien dat in 2022 een piek was ontstaan, maar dat deze sindsdien weer wat is gedaald. Het verschil tussen de wijken Overvecht en Noordoost valt dus op. Dit zijn twee wijken die naast elkaar liggen, maar in veel opzichten verschillen. Als bijvoorbeeld wordt gekeken naar de cijfers van het aantal mensen dat moeilijk kan rondkomen van hun inkomen, is dat percentage in Overvecht stukken hoger dan in Noordoost. In Overvecht lag dit percentage de laatste drie jaar rond de 12% van de bevolking, terwijl dit in Noordoost rond de 3% was.
De wijkbureaus van de twee wijken hebben laten weten dat er geen mensen beschikbaar waren om hierop in te gaan, maar wijkbureau Overvecht laat in een schriftelijke reactie weten dat de collega’s die over veiligheid gaan vermoeden dat het gaat over de meldingsbereidheid van de incidenten. Hierdoor kan het dus zijn dat de echte aantallen misschien heel anders zijn dan dat Utrecht in Cijfers aangeeft. Sten Meijer, projectleider bij het ccv, geeft hier nog wat meer duidelijkheid bij: “de hoeveelheid meldingen van cybercrime heeft bijvoorbeeld ook te maken met schaamte, of dat de mensen niet goed weten hoe ze de cybercrime moeten melden.” Ook vertelt hij dat het hem niet verbaasd dat er in Noordoost, de meer welvarendere wijk, meer meldingen zijn gedaan.
Recentelijk is het gebruik van artificiële intelligentie fors toegenomen. Dit zou ook bij cybercrime gebruikt kunnen worden. Meijer verteld ook hoe, hij denkt dat niet dat er door artificiële intelligentie hele ander soorten cybercrime zullen ontstaan, maar dat het zal worden gebruikt om bestaande criminele acties online te verbeteren en ze hierdoor moeilijker te onderscheiden zouden kunnen zijn. Hierbij geeft hij het voorbeeld van phishing mails. “We zien nu vaak wel dat zo’n mail er niet helemaal lekker uit ziet, maar met ai zouden ook criminelen uit het buitenland Nederlandse phishing berichten maken die zo goed lijken dat de twijfel toe zou kunnen slaan en dat en dat mensen misschien toch op die links klikken.”
Meijer vertelt daarbij wel dat er dingen zijn die je zelf kunt doen. Hierbij noemt hij bijvoorbeeld tweestapsverificatie en niet al te snel op linkjes klikken. Maar er zijn ook al verscheidene campagnes en projecten op de been om cybercrime te voorkomen, zoals ‘dubbel beveiligd is dubbel zo veilig’. Dit is een campagne van de overheid om Nederlanders te stimuleren tweestapsverificatie in te stellen voor hun accounts. Een ander voorbeeld is bijvoorbeeld ‘maakhetzeniettemakkelijk.nl’ deze campagne is ook van de overheid en op deze site staan verschillende video’s waarbij wordt uitgelegd hoe je online veiliger kan zijn.
