In Nederland daalt de leesvaardigheid onder de scholieren, bleek deze week uit het internationale trendonderzoek PISA (Programme for International Student Assessment). Zorgwekkend, vindt Stichting Lezen en Schrijven. Rianne Siebols, praktijkmanager en logopedist in Logopediepraktijk Leidsche Rijn, benadrukt het belang van het actief gebruiken van de Nederlandse taal.
Een op de drie groep 8-leerlingen die het primair onderwijs verlaat, beheerst het vereiste taal niveau onvoldoende. Van de Europese landen heeft Nederland de één na slechtste lezers. Dit betekent dat deze jongeren door hun lage taalvaardigheid minder goed kunnen functioneren op school en in de maatschappij, en het risico op laaggeletterdheid is groot.
Volgens Siebols begint het probleem op de basisschool. ‘Kinderen leren vooral trucjes aan die zo nodig hebben voor de Cito-toets,’ aldus Siebols. Daarbij wijst ze op dat verschillende jongeren die lezen saai vinden en liever andere dingen doen, ook op lokaal schaalniveau ziet zij dit in Leidsche Rijn. ‘Ik merk dat veel jongeren die bij mij wekelijks langskomen slecht lezen en spreken. Het kan liggen aan de kwaliteit van het onderwijs van Leidsche Rijn, aan het niet bewust zijn van het onderhouden van taal of aan ouders die moeite hebben met basisvaardigheden. Dat ze bijvoorbeeld niet inzien hoe belangrijk voorlezen is.’
Logopediepraktijk Leidsche Rijn is gespecialiseerd in behandeling van lees- en spellingmoeilijkheden en van taalachterstand. Het feit dat de agenda helemaal vol zit, benadrukt dat de Nederlandse taal wordt onderschat.
Om het leesplezier weer te bevorderen voor de jeugd, benoemt Siebols twee manieren. Ten eerste lees en praat over een gezamenlijk boek in de klas. Zo betrek je leerlingen bij het boek en vergroot je het leesplezier. Ten tweede laat kinderen een lijst maken van uitdagingen om op grappige plekken en gekke manier lezen. Je kunt bijvoorbeeld kiezen voor ‘lees een kwartier onder de tafel’ en ‘lees een boek zonder je handen te gebruiken’. Hierdoor wordt de saaie routine van het lezen doorbroken.
In een ideale wereld zou de Nederlandse taal actief worden gebruikt, en krijgen kinderen het plezier van lezen vanaf de basisschool al mee, erkent Siebols. ’Ik denk dat ze zich niet bewust zijn van het belang en dat is begrijpelijk. Daarom is het zo belangrijk om over dit onderwerp te praten.’ Helaas zijn we volgens haar nog ver verwijderd van het ideaal.
