Europese ambtenaren uiten zorgen over de consistentie van het EU-beleid met betrekking tot de situatie in Israël en Gaza. In een brief aan de voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, maken de ambtenaren een vergelijking met de Oekraïne-oorlog. Vanaf het eerste moment veroordeelt de Unie Rusland al, terwijl het beleid ten aanzien van Israël zich kenmerkt met overmatige terughoudendheid.

In de brief schrijven de EU-ambtenaren dat er een duidelijkheid te zien is van dubbele standaarden. ‘De blokkade (water en brandstof) van Rusland tegen het Oekraïense volk wordt als terreurdaad beschouwd, terwijl dezelfde daad van Israël tegen het volk van Gaza volledig wordt genegeerd’, schrijven ze. Volgens de informatie op de website Euractiv hebben ongeveer 850 ambtenaren hun handtekening gezet onder de brief.

Afstand van het beleid
De Europese Unie heeft al enige tijd een specifiek beleid ten aanzien van het Israëlisch-Palestijns conflict. Peter Malcontent, Universitair docent in de Geschiedenis van de Internationale Betrekkingen aan de Universiteit Utrecht, zegt: “dat zou je eigenlijk kunnen zien als een tweesporenbeleid.” Het eerste spoor is de financiering van de Palestijnse autoriteit en de Palestijnse gebieden, zodat zij uiteindelijk – mocht onafhankelijkheid dichterbij komen – ook in staat zijn om een onafhankelijke staat te worden. Het tweede spoor is het openhouden van de diplomatieke kanalen, zowel richting Israël als de Palestijnen, om ervoor te zorgen dat beide partijen zich netjes houden aan de regels die er toe moeten leiden dat de Palestijnse staat kan ontstaan.

“Hierover wordt veel afgepraat. Als je verschillende verklaringen van de Europese Raad of van de Europese Raad van Ministers van Buitenlandse Zaken door de decennia heen bekijkt, dan zie je als er iets misgaat, vaak hetzelfde staan. Dus dezelfde mantra: alle partijen moeten zich onthouden van geweld en naar een vreedzame oplossing werken, die tweestatenoplossing dus.”

Direct na de aanslagen van Hamas op Israël was te zien dat de EU én ook veel Europese lidstaten achter Israël gingen staan. “Ze zeiden allemaal dat wat de Hamas had gedaan verschrikkelijk is, en dat is natuurlijk ook, maar voor de rest werd er geen context gegeven.” De EU-ambtenaren wijzen er juist op dat er een bepaald beleid is. “Het beleid was niet puur pro-Israëlisch. Het beleid moet zo evenwichtig mogelijk zijn door zowel Palestijnen als Israëliërs aan te spreken op hun gedrag, zodat de tweestatenoplossing dichter bij elkaar komt. Nu wordt er afstand genomen van dit beleid én dat zit de EU-ambtenaren dwars en eerlijk gezegd, daar kan ik ze wel gelijk in geven”, aldus Malcontent.

Reactie in Brussel op de brief
Tijdens de persconferentie op maandag 23 oktober werd er gereageerd op de vraag over de geschreven brief van de EU-ambtenaren. Arianna Podesta, woordvoerder van de Europese Commissie, zegt: “de president en de Europese Commissie gaan door met samenwerken met de partners, dat ook in de in EU conclusions staat. We blijven ons inzetten voor een duurzame en staatswaardige vrede, gebaseerd op de tweestatenoplossing (….) Waarbij Von der Leyen als conclusie citeert: er kan geen twijfel zijn aan onze kant, Europa zal altijd aan de kant van de mensheid en de mensenrechten staan.”

Ook werd er gesproken over of de EU-ambtenaren wel hun mening mochten uiten door middel van de brief. Balazs Ujvari, ook woordvoerder van de Europese Commissie, vertelt: “vrijheid van meningsuiting is een fundamentele waarde bij de Europese Commissie en elke werknemer heeft het recht om hiervan te profiteren. Als het gaat om openbaring, inclusief reputatie, dat gaat over zorgen van de Europese Unie haar werkwijze, is er in wezen voorafgaande toestemming nodig dat voor iedereen geldt (….) Het is niet de eerste keer dat collega’s zich aansluiten bij een petitie.”

Malcontent vult het uiten van mening van de EU-ambtenaren aan met: “het is best bijzonder dat zij dit hebben gedaan. Naar mijn weten gebeurt dat niet zo heel vaak, ik zou mij eigenlijk niet kunnen herinneren wanneer dat eerder is gebeurd. Dus het geeft al aan dat bij de EU-ambtenaren het tamelijk hoog zat.”