De gemeente Amersfoort daagt zijn bewoners uit om een jaar zonder auto te leven in ruil voor extra groen in de straat. Inmiddels zijn de inschrijvingen gesloten, maar blijkt er weinig aanhang voor het initiatief te zijn. De uitdaging komt niet zomaar uit de lucht vallen, maar is een reactie op het omstreden nieuwe parkeerbeleid dat de gemeente van plan is.

Aan het nieuwe initiatief kon je op twee manieren deelnemen. In de eerste variant, de mobiliteitsuitdaging, stal je je auto een jaar lang bij de gemeente. Je krijgt dan een vergoeding voor de vaste kosten van jouw auto en ontvangt een bijdrage voor gebruik van deelvervoer of openbaar vervoer. Bij de tweede variant kan je ervoor kiezen om samen met vijf buren al jullie auto’s te verkopen en samen een deelauto aan te schaffen, ook in ruil voor groen.

Voor beide opties ontving de gemeente slechts één deelnemer. Dat komt neer op nog geen groen voorlopig, want om het plan te realiseren moet men eerst genoeg buren overhalen. Wat betreft de deelauto natuurlijk, maar ook als het neerkomt op de uitdaging van een jaar. “Je weet niet of die mensen na een jaar hun auto terugzetten. Dan kan je niet zomaar alle parkeerplekken weghalen”, vertelt Walter Prot, mobiliteitsadviseur van het Amersfoortse College van B en W. Volgens hem kunnen ze pas bij vijf à zes deelnemende buren zo’n twee à drie parkeerplekken gaan vervangen met groen, “omdat je er hopelijk vanuit mag gaan dat die mensen na een jaar besluiten om het zo te laten.”

Parkeerplannen

Het duurzame initiatief is een gevolg van het parkeerbesluit dat de gemeente in december heeft genomen. Dat besluit houdt in dat in heel Amersfoort betaald parkeren zal worden ingevoerd, ondanks de grote ophef onder de bevolking. In het referendum over de parkeerplannen kreeg de gemeente een duidelijke nee, van wel 76%. Nu gaan de plannen toch door, met wat kleine aanpassingen als gevolg van het referendum. “Het is van de gemeenteraad een belangrijke wens geweest om hierna iets positiefs te laten zien”, vertelt Tyas Bijholt, wethouder mobiliteit en voorstander van de plannen. Om die reden komt de gemeente met bijvoorbeeld de mobiliteitsuitdaging, maar ook met andere initiatieven.

Lang niet iedereen is zo positief over die initiatieven. Tom van Lamoen, fractievoorzitter van Amersfoort voor Vrijheid, denkt niet dat de mobiliteitsuitdaging men gerust zal stellen. “Het zal altijd dezelfde groep mensen bevoordelen, mensen die het eens zijn met het beleid”, vertelt hij. De bereidheid tot het plotseling wegdoen van je auto is waarschijnlijk weggelegd voor mensen die hebben ingestemd met het referendum. “Mensen die een keuze kunnen maken wordt het makkelijker gemaakt. De mensen die niet zonder auto kunnen, komen niet in aanmerking voor de financiële voordelen die de gemeente biedt”, aldus Van Lamoen. Amersfoort voor Vrijheid strijdt tegen het beleid en initieerde het referendum.

Toekomst van het initiatief

Volgens Prot is er niet genoeg energie gestoken in het adverteren van het initiatief en zijn de aanmeldingen daarom nog mager. Als het aan hem ligt wordt de inschrijvingstermijn verlengd, zodat meer Amersfoorters op de hoogte zullen zijn van het plan. Hij wil kijken naar bijvoorbeeld het inzetten van sociale media, die nu nog vooral worden gebruikt voor mededelingen zonder politieke lading. “We zijn heel druk geweest met het parkeerbeleid”, legt Bijholt uit. Mede om die reden is het initiatief nog niet helemaal uitgedacht. Maar ook omdat de gemeente eerst met bewoners in gesprek gaat over de details van de plannen. Zij gaat niet alleen met geïnteresseerden in gesprek, ook met tegenstanders. “We doen dat om het vertrouwen weer terug te winnen”, vertelt Prot.

Voor tegenstanders van het parkeerbeleid is het nu vooral afwachten tot de volgende gemeenteraadsverkiezingen. De parkeerplannen zijn aangenomen en de coalitie telt 23 zetels, tegenover zestien zetels van de oppositie. Volgens Van Lamoen zouden er bij die verkiezingen verschuivingen kunnen plaatsvinden waarin de oppositie groeit. De plannen, die pas in 2040 volledig gerealiseerd zijn, zouden dan nog aangepast kunnen worden.

Verslaggever Mik de Wit sprak hierover met wethouder Tyas Bijholt