Het CBS meldt dat in het vierde kwartaal van 2023 het aantal werkende jongeren tussen de 15 en 27 jaar is gestegen. In de afgelopen jaren gingen vooral de 15- en 16-jarigen vaker aan het werk. Hierbij gaat het vooral om bijbaantjes naast school. Ook bij JoU, een jongerenorganisatie in Utrecht, zien ze de stijging, zij geven aan dat dit een van de oorzaken kan zijn van de stress die jongeren ervaren.
Baantje erbij
Bij JoU zien ze dat jongeren vaak bijbaantjes hebben. Edin Krunesic (28), een jongerenwerker van JoU in Leidsche Rijn, vertelt dat jongeren van rond de zestien graag wat meer op henzelf willen zijn. Eigen geld verdienen, actief zijn, minder afhankelijk van hun ouders zijn, enzovoort. Dit komt soms ook wel in de knel met school, waardoor schoolprestaties kunnen dalen. JOU helpt daarom ook op middelbare scholen om de jongeren te leren plannen, zodat ze school, werk en vrije tijd kunnen balanceren en zo minder stress ervaren.
Stresslevel
Uit een bericht van het RIVM van november 2023 kwam naar voren dat iets minder dan de helft van de jongeren stress ervaart (49%). Dit kwam het meest door school en werk, alhoewel huiswerk hier ook onder valt. Op de tweede plaats kwam de reden: ‘stress door alles wat ik moet doen’. Stress is dus nog steeds een groot probleem voor jongeren.
Ook Krunesic ziet dit terug in de jongeren die hij spreekt. Hij vertelt dat ze door allerlei prikkels veel stress ervaren: ‘De telefoon, sociale media, druk vanuit de ouders, alles wat daarbij komt kijken. Dat heeft gewoon heel veel invloed op de stress die jongeren ervaren.’
Iedereen anders
Maar niet iedere jongere geeft aan stress te hebben door bijbaantjes. Een groep meiden van rond de zeventien die op het mbo zitten zeggen dat ze eigenlijk niet zo veel stress ervaren door de baantjes die ze naast hun school doen.
Dit geldt ook voor Lisa (17), zij werkt in de bediening bij een beachhouse. Dit doet ze één keer per week. Ook zit ze op het mbo in het tweede jaar. Zij geeft aan dat het voor haar zeker te combineren is om een bijbaantje naast school te hebben, vooral omdat ze het in de avond doet en het haar lukt om al het andere eromheen te plannen.
Gevolgen
Stress brengt ook veel negatieve effecten met zich mee, dit beaamt Krunesic ook: ‘Schoolresultaten gaan bijvoorbeeld achteruit, dat is wel bekend. Maar er zijn ook jongeren die worstelen met geaardheid, school is dan al best wel een obstakel om naartoe te gaan, omdat ze dan met zichzelf zitten. In het hoofd is het dan ook soms een chaos, waardoor het voor henzelf ook niet meer overzichtelijk is. Dat zijn allemaal factoren die wel meespelen in niet alleen de resultaten op school, maar ook in het privéleven van de jongeren.’
Volgens hem is het ook bij elke jongere weer anders en is de ene jongere vatbaarder voor stress en de gevolgen dan de andere. Dit kan door personaliteit komen, maar ook de sociale druk vanuit de vriendengroep kan hiermee te maken hebben.
Hieronder kunt u een interview met Edin Krunesic bekijken. Kiki Domacassé interviewt hem verder over wat hij ziet onder de jongeren die bijbaantjes hebben.
