Van 8 t/m 13 februari wordt carnaval in IJsselstein ook wel Apestad weer grootst gevierd. Ook al is deze carnaval boven de rivieren, het wordt net zo groot gevierd als in Brabant of Limburg. Deze carnaval is zo bijzonder, omdat mensen in IJsselstein echt bij elkaar komen.
Populariteit is groot
Tijdens carnaval komen veel mensen samen, en in een Apestad voelt dat heel gemoedelijk. ‘IJsselstein is sowieso een unieke stad, de samenhorigheid en beleving met elkaar op een aantal momenten in het jaar is heel belangrijk voor IJsselsteiners’, vertelt Jos Epping. Als bestuurslid van de KOIJ (Karnavals Organisatie IJsselstein) is Epping bezig met het organiseren van de optocht en alle festiviteiten tijdens het carnaval. Terwijl de drukte tijdens carnaval in het zuiden toeneemt, wordt het hier in Apestad ook populairder. ‘Carnaval wordt hier wel groter, de politie schat ongeveer 20.000 mensen’, vertelt Epping. Je ziet dat er steeds meer mensen uit de regio komen, maar ook uit Brabant en Limburg die op zaterdag hier al carnaval komen vieren en kijken’, zegt Epping. ‘Dit komt, omdat wij uniek zijn in de regio en bekend staan om een heel mooi feest’, legt Epping uit. Ook heeft het bestuur een plaat gemaakt met de bekende carnavals groep; mosterd na de maaltijd, deze plaat is landelijk uitgebracht. Een deel van de tekst is alleen voor de IJselsteiners geschreven en ook een deel landelijk. ‘Wij zien heel duidelijk dat deze plaat werkt en dat er daardoor heel veel loskomt en gebeurt’, vertelt Epping. ‘Vroeger gingen veel mensen met hun roots uit Brabant of Limburg terug om daar carnaval te vieren, maar dat is niet meer zo. Nu organiseren mensen zelf wat op de plek waar ze wonen’, legt Epping uit. ‘De kenmerkende kleuren van Apestad zijn geel-zwart, daarom is iedereen geel-zwart gekleed tijdens carnaval. De kleuren van de stad komen overal een beetje in terug’, vertelt Epping.
Slotvrouw en Hofdame
Voor het eerst dit jaar is er niet een slotheer en een knecht, maar een slotvrouw en een hofdame. Normaal gesproken is er een prins of prinses, maar door het verhaal van Kees de aap in IJsselstein hoort daar een slotvrouw en hofdame bij. Ester de Goeij is dit jaar de eerste trotse slotvrouw. Haar taak als slotvrouw is voorop lopen in de optocht en het ontvangen van de sleutel van de stad. ‘Carnaval hier is zo bijzonder, omdat je het gewoon met z’n allen doet’, vertelt de Ester Goeij. ‘Ik denk dat carnaval sowieso een heel bijzonder feest is, en voor mij is het bijzonder dat je mensen een hele poos niet ziet en die kom je allemaal weer tegen tijdens carnaval’ vertelt de Ester Goeij. ‘Wat ook mooi is aan IJsselstein is dat carnaval echt met de paplepel er wordt ingegoten, want tijdens de optocht lopen er ook echt jonge kinderen mee en er is ook een kindercarnaval’, vertelt de Goeij. De Carnaval is voor alle leeftijden en de slotvrouw en hofdame zijn ook langs bejaardentehuizen in IJsselstein geweest, zodat iedereen er aan kan meedoen. Mieke de Goeij is de eerste hofdame dit jaar en ze is eigenlijk de knecht, een soort van hulp voor de slotvrouw. ‘De slotvrouw mag alles doen en ik sta er naast’, zegt Mieke de Goeij lachend. ‘Het carnaval is gewoon heel gezellig onderling, het verbindt’, verteld Mieke de Goeij. De laatste dag van carnaval 13 februari worden de slotvrouw en hofdame afgeschoten, en dat is het einde van het carnaval met vuurwerk. Vanaf dat moment zijn Ester en Mieke geen slotvrouw meer en treden ze toe tot het gilde van de heren van de Rijpickerwaard. Volgend jaar worden er dan weer nieuwe slotvrouw/slotheer en knecht/hofdame gekozen. Ester en Mieke vinden het erg jammer dat ze geen slotvrouw en hofdame meer zijn aan het einde van het carnaval. ‘We vinden het echt heel bijzonder om dit te mogen doen en echt een eer om dit te mogen doen’, vertelt Mieke de Goeij.
De naam Apestad
Waar komt deze opvallende naam vandaan? Mieke de Gooij legt uit: ‘Vroeger hadden de heren van Rijpickerwaard een knecht en die heette Kees, maar hij had ook een aap die kees Heette. Dit verhaal is van ongeveer 800 jaar terug. Op een moment kwam het verhaal dat Kees dood was, maar niemand had vroeger een telefoon. Dus werden de klokken geluid en iedereen dacht dat het knecht Kees was, maar het bleek de aap te zijn. Dus de klok is geluid voor een aap, daarom worden IJsselsteiners ook wel Apeluiers genoemd en is het Apestad’.
Bekijk hieronder de video van Melina Esajas. Melina interviewt carnaval feestgangers in Apestad.
