Volgens het CBS waren er in 2022 50.975 landbouwbedrijven in Nederland. Hoeveel van deze landbouwbedrijven vee houden, is niet duidelijk. Wel meldt het CBS dat er in Nederland ruim honderd miljoen kippen, twaalf miljoen varkens en bijna vier miljoen runderen zijn. Een groot deel van dit vee wordt gebruikt voor consumptie. Esther Ouwehand, lijsttrekker van de Partij voor de Dieren, vindt het overmatig consumeren van vlees onnodig. In de uitzending van Khalid en Sophie zegt zij hierover: “Via dieren voedsel produceren is voedselverspilling.”

De claim
“Via dieren voedsel produceren is voedselverspilling”, beweerde Esther Ouwehand op maandag 13 november in de talkshow Khalid en Sophie. In een gesprek over de intensieve veehouderij beweerde Ouwehand dat het produceren van voedsel via dieren voedselverspilling is.  Ouwehand vindt dat er onder andere hierom gestopt moet worden met de intensieve veehouderij in Nederland.

Indirecte consumptie van soja
Volgens Milieu Centraal kopen we in Nederland per haar ongeveer 40 kilo vlees per persoon. Hieronder vallen rund, varken en kip. Voordat dit stuk vlees op je bord belandt, consumeert het dier eerst allemaal soja. Voor de productie 100 gram kipfilet is er 109 gram soja nodig. In deze 100 gram zit ongeveer 23 gram aan eiwitten. Voor een hamburger van ongeveer 100 gram is er 146 gram soja nodig. Hierdoor is de sojaproductie erg hoog.

Veel mensen eten dus vooral indirect soja, doordat ze dierlijke producten consumeren. Animal Rights schrijft de gemiddelde Europeaan 61 kilogram soja per jaar eet, waarvan 90 procent indirecte soja uit dierlijke producten is. Dit zou dus gemiddeld 54,9 kilogram per Europeaan zijn.

Directe consumptie
Soja is een voedzame bron van plantaardige eiwitten en bevat ook essentiële voedingsstoffen zoals ijzer, calcium, vezels en verschillende vitaminen. In plaats van de soja aan het vee te geven, kunnen mensen dit ook zelf eten. De hoeveelheid soja die nodig is voor een gezonde maaltijd varieert afhankelijk van het soort gerecht en de specifieke voedingsbehoeften van een persoon. Volgens het Voedingscentrum verschilt het per sojaproduct hoeveel je er van moet eten voor een voedzame maaltijd. In bijvoorbeeld 100 gram tofu zit ongeveer acht gram aan eitwitten. 100 tot 150 gram tofu zou dan voldoende zijn als vleesvervanger in maaltijden.

Perspectief
Volgens Toine Timmermans, programmamanager duurzame voedselketens, is het lastig om te zeggen in hoeverre het consumeren van vlees eigenlijk voedselverspilling is. “Het is natuurlijk waar dat sommige plantaardige gewassen direct kunnen worden gegeten door de consument. Op het eerste gezicht lijkt dit efficiënter, maar dierlijke producten als vlees en zuivel bevatten vaak essentiële voedingsstoffen”, aldus Timmermans. Een aantal van die essentiële voedingsstoffen, zoals eiwitten, vitamine B12 en omega-3-vetzuren zijn lastig te verkrijgen uit plantaardig voedsel. “Het is dus belangrijk dat mensen een gebalanceerd dieet volgen, waar wel dierlijke producten in zitten. Vlees is hierin niet essentieel, maar een stuk kipfilet zorgt niet voor extra voedselverspilling, maar een stuk rund bijvoorbeeld weer wel. Het hangt er dus ook echt af van wat voor stuk vlees je op je bord hebt liggen.”

Conclusie
De claim van Esther Ouwehand, lijsttrekker van de Partij voor de Dieren, dat “via dieren voedsel produceren voedselverspilling is,” is gedeeltelijk waar. Sommige dierlijke producten zoals rund, kosten zo veel soja, dat het efficiënter zou zijn als deze soja direct door de mens gegeten zou worden. Voor bijvoorbeeld een stuk kipfilet is dit dan weer niet het geval. Het hangt dus echt van het product af.