Factcheck-claim: Door je voeten in heet water te doen verdwijnt je migraineaanval
Conclusie: Niet waar!
Door: Olivier Kikkert
Het begint op TikTok een gewoonte te worden: trends die om de zoveel tijd de revue passeren. Rozemarijnolie waarvan je haar gezond groeit, bruin worden van wortels eten en nu de trend omtrent migraine. Meerdere video’s gaan de rondten, met duizenden views, waarin mensen die een migraineaanval hebben met hun voeten in een teiltje heet water gaan staan, waarna de hoofdpijn op miraculeuze wijze verholpen wordt.
Een ‘TikTok-trucje’ of waarheid?
Niet alleen op TikTok gaat dit fenomeen rond. Meerdere websites berichten hierover, van lang geleden tot het heden. In 2018 somden GezonderLeven.com 5 tips op om je migraine te verhelpen, waaronder je voeten in heet water stoppen. Begin deze maand nog verscheen op Flair.be een artikel over het ‘TikTok-trucje’. De hitte van het water zou je bloed naar je voeten trekken, waardoor de druk op de bloedvaten in je hoofd verlicht wordt. TikTokster Andrea Eder vertelt in het artikel hoe het hete voetbad als een redding is voor haar. En zo zijn er meerdere TikTok video’s waarin mensen met migraine hun voeten in heet water zetten. Dit roept al snel de vraag op: hoeveel is hiervan waar?
De geschiedenis van ‘hydro-therapy’
Het is een methode waarvan een behoorlijke geschiedenis bestaat. Zo is er uit onderzoek, van Peter J. Koehler en Christopher J. Boes, te vinden dat het fenomeen ‘hydro-therapie’, zoals de wetenschappelijke term luidt, al in de 19de eeuw werd gebruikt in onder andere meerdere Duitse steden. Marienbad en Kissingen waren destijds bekende ‘spa-resorts’, waar figuren als Beethoven en Chopin geen vreemde waren. In dit onderzoek wordt er zelfs gerefereerd naar gegevens uit die tijd waarin wordt omschreven dat een beetje mosterd in het hete water zou helpen. In ditzelfde onderzoek wordt ook benoemd dat de methode altijd toegepast kan worden, maar dat het vrijwel geen daadwerkelijke oplossing biedt.
Wat zegt de wetenschap?
In Nederland zijn er meer dan 2 miljoen mensen met migraine. Neuroloog Hans Carpay, werkzaam bij The Migraine Clinic en lid van de Vereniging van Nederlandse Hoofdpijncentra, richt zich al jaren op het verbeteren van de zorg voor deze groep en deelde zijn expertise als senior onderzoeker met het LUMC. Hij is erg duidelijk wanneer de TikTok trend hem ter ore komt. ‘Dat lijkt mij baarlijke nonsens’, veronderstelt hij. ‘Migraine heeft namelijk niks te maken met de doorbloeding van je hoofd. Het is een ‘elektrische’ netwerk stoornis in het brein. Het idee dat het een bloedvat probleem zou zijn is de laatste 20 jaar wel zo’n beetje verworpen’. Daar is volgens hem de wetenschap simpelweg voor te bedanken, die met de jaren steeds meer kunnen ontdekken over de oorzaken van migraine. ‘Het is ondertussen duidelijk dat migraine een genetische aanleg heeft, en dat het dus ontstaat door een abnormale prikkeling van netwerken in het brein.’
Zijn er dan wél concrete hulpmiddelen die helpen bij migraine? ‘Zeker’, zegt Carpay. ‘Er zijn vandaag de dag hele goede medicijnen. Zo heb je voor de bestrijding van aanvallen triptanen en voor de preventie van migraine zijn uiteenlopende middelen mogelijk, van hoge bloedruk pillen tot epilepsie pillen, maar ook modernere behandelingen zoals monoklonale antilichamen. Maar dit zijn wel serieuze middelen, die je moeten worden aangeschreven en die je dus niet zomaar bij de drogist haalt!’, vertelt hij.
Concluderend
De bewering, die een trend is geworden op TikTok, dat je voeten in een teil met heet water zetten je migraineaanval zou verhelpen is dus een mythe.
Door vanuit de wetenschap van vandaag de dag te beredeneren, doormiddel van het spreken met deskundige en neuroloog Hans Carpay, wordt duidelijk dat migraine een ‘elektrische’ netwerk storing is in het brein. Het heeft dus niks te maken met de bloedvaten in je hoofd. Hierdoor is het verhaal van het hete water gebruiken om de druk op je bloedvaten in je hoofd te verlichten dus wetenschappelijk gezien onjuist.
Gelukkig zijn er vele andere oplossingen vandaag de dag die wel een daadwerkelijke werking hebben tegen migraine, zoals hoge bloeddruk- of epilepsie pillen. Te concluderen valt dus ook: geloof niet alles wat je ziet of leest op TikTok!
