Factcheck: Verslavende apps zijn niet schadelijk voor de hersenontwikkeling van kinderen vanaf jonge leeftijd

Factcheck: Verslavende apps zijn niet schadelijk voor de hersenontwikkeling van kinderen vanaf jonge leeftijd

In een artikel van het AD claimt Europarlementariër Kim van Sparrentak dat verslavende apps de hersenontwikkeling van kinderen vanaf jonge leeftijd zou aantasten, maar dit klopt niet. Hersenontwikkeling kan niet aangetast worden, hersenontwikkeling loopt namelijk onder welke omstandigheden dan ook, altijd hetzelfde.

Op 22 september publiceerde het AD een artikel met de kop ‘Europa wil af van verslavende apps: ‘Tast de hersenontwikkeling vanaf jonge leeftijd aan’. In het artikel lezen we dat van Sparrentak voorstelt om de schadelijkste ontwerpfuncties, gericht op het eindeloos scrollen en het automatisch starten van filmpjes, te verbieden. Van Sparrentak geeft meerdere argumenten voor haar voorstel zoals ‘vier op de tien basisschoolkinderen willen, als ze zich neerslachtig voelen het liefst op hun telefoon kijken’ en ‘een kwart van de jongeren toont ook echt verslavingsverschijnselen’. Al deze argumenten komen uit haar initiatiefrapport, net zoals het argument in de kop van het artikel over verslavende apps die de hersenontwikkeling vanaf jonge leeftijd zouden aantasten. Volgens expert Huub Nelis klopt deze claim niet.

Huub Nelis is oprichter van het bureau Youngworks en al ruim achttien jaar expert op het gebied van jongerenonderzoek en jongerencommunicatie. Ook is hij coauteur van de bestseller ‘Puberbrein Binnenstebuiten’. Nelis legt uit waarom de hersenontwikkeling van kinderen niet kan worden aangetast door verslavende apps.

Om het wat duidelijker te maken geeft Nelis een voorbeeld. ‘Eind jaren 90 van de vorige eeuw stonden er in diverse Amerikaanse kranten heel veel artikelen met koppen als: “Door het gamen zijn hersenen van jongeren opeens heel anders gaan ontwikkelen”. Jongeren zouden anders zijn gaan denken en zouden allemaal dingen kunnen die ze daarvoor niet konden. Dat is dus iets wat onzin is’, vertelt Nelis. ‘De hersenontwikkeling loopt namelijk altijd hetzelfde, de hersenontwikkeling 2000 jaar geleden zonder telefoons, auto’s et cetera was precies hetzelfde als nu. Het punt is dat je hersenen vanaf een jaar of 10 zich gaan vormen naar de omgeving waarin je leeft en naar de dingen die jij veel doet, daar word je dan goed in.

Kinderen van nu zijn veel bezig met telefoons. Zij zijn hier dus veel handiger in dan mensen die zijn opgegroeid zonder deze telefoons, maar dat betekent niet dat zij een andere hersenontwikkeling hebben gehad.’

Nelis is het eens over dat bepaalde apps je zo lang mogelijk in de app proberen te houden met verschillende trucjes en levels die je steeds maar moet halen. ‘Daar moeten kinderen mee leren omgaan, vertelt hij. ‘Het verpest de hersenontwikkeling dus niet, maar de opvoeders die kinderen geen grenzen leren stellen aan het gebruik van telefoons, verpesten de kinderen wel. Kinderen moeten echt begrensd worden want anders zit je kind zo aan 6 uur schermtijd,’ aldus Nelis.

Conclusie:

In het artikel beweert Europarlementariër Kim van Sparrentak dat apps die verslavend zijn, de hersenenontwikkeling van kinderen kunnen aantasten. Maar dat klopt niet. De hersenen van kinderen ontwikkelen zich altijd op dezelfde manier, wat er ook gebeurt.

Huub Nelis, een expert in jongerenonderzoek, legt uit dat de manier waarop de hersenen groeien niet verandert door het gebruik van apps. Hij vergelijkt het met vroeger, toen er geen telefoons waren. De hersenen van mensen ontwikkelen zich altijd op dezelfde manier.

Over de auteur

Lotte van Duijn

Lotte van Duijn is geboren op 21 april 2005 in Den Haag, en woont nu in Leidschendam. Ze is beginnend journalist, en schrijft voor de nieuwssite Spotlight. Ze zit op de school voor Journalistiek waar ze met veel plezier naar toe gaat. Lotte houdt heel erg van muziek en danst al sinds dat ze een klein meisje is. Ze hoopt in haar journalistieke carrière om mensen te informeren en mee te nemen in alles wat ze leuk en interessant vindt.