In een tijd waarin bewust bezig zijn met onze gezondheid steeds populairder wordt, zijn voedingssupplementen een onderwerp van toenemende interesse. Recentelijk beweerde Arjen Lubach in zijn avondshow dat orthomoleculaire therapie kwakzalverij is en dat de meerderheid van de Nederlanders geen vitaminetekort heeft. Maar is dit waar? Over het algemeen wel, alleen is het antwoord afhankelijk van verschillende factoren.
Orthomoleculaire therapie is een natuurlijke geneeskunde die zich richt op het optimaliseren van de inname van voedingsstoffen – zoals vitaminen en mineralen – om de gezondheid te bevorderen en ziekten te voorkomen. Het doel is om het lichaam te voorzien van de juiste moleculen in de juiste hoeveelheden. Er zijn mensen die zweren bij deze vorm van geneeskunde, maar orthomoleculaire therapie brengt ook een boel controversie met zich mee. Volgens het voedingscentrum is orthomoleculaire therapie op de dag van vandaag namelijk nog niet wetenschappelijk bewezen.
Gebruik van Voedingssupplementen in Nederland
Een onderdeel van orthomoleculaire therapie, is het gebruik van hoge doseringen vitamines in supplementvorm. Uit onderzoek van het CBS blijkt dat ongeveer 57 procent van de volwassenen in Nederland in de afgelopen 12 maanden voedingssupplementen heeft gebruikt, waarbij vrouwen vaker supplementen nemen dan mannen. Vitamine D, multivitamines, vitamine C en magnesium behoren tot de meest gebruikte supplementen.
Er is sprake van een stijgende populariteit. Zo neemt ook het aantal bedrijven dat deze vitamines produceert toe. Lubach maakte hierover in zijn avondshow de uitspraak: ‘Volgens dit soort bedrijven kan bijna iedereen wel een pilletje gebruiken en ze zeggen ook nog dat het wetenschappelijke onderbouwd is, terwijl bijna niemand in Nederland een vitaminetekort heeft’.
Voedingsdeskundigen over Voedingssupplementen
Voedingsdeskundige en hoogleraar diëtiek Marian de van der Schueren zegt hierover: ‘Voor sommige mensen zijn wel extra vitamines nodig. Ouderen hebben (altijd) een vitamine D supplement nodig. Veganisten moeten vitamine B12 supplementen gebruiken (vitamine B12 zit alleen in dierlijke producten). Verder adviseren we kleine kindjes vlak na de geboorte vitamine K. Er zijn risicogroepen die vitaminesuppletie op maat nodig hebben; dit moet altijd worden afgestemd met een diëtist of arts. Denk aan mensen na maagverkleiningsoperaties, mensen met ernstige aandoeningen van het maag-darmkanaal, sommige topsporters, ouderen of zieken met een risico op ondervoeding’.
Als je gezond eet is het volgens de van der Schueren absoluut onnodig extra vitamines te slikken. Nu eet volgens de van der Schueren natuurlijk lang niet iedereen gezond, waarop zij zegt: ‘dan zou mijn advies vooral zijn om dat wel te gaan doen, en niet de vitaminebranche te sponsoren. Bovendien kunnen sommige vitamines in te hoge doses schadelijk zijn.’
Edith Feskens, hoogleraar voeding en gezondheid, vertelt echter dat het niet goed gesteld is met de voedingsgewoontes van de Nederlanders. ‘Uit de Voedselconsumptiepeilingen blijkt dat we de richtlijnen goede voeding bij lange na niet halen. Groente, fruit, vis, noten, peulvruchten: op allerlei terreinen wijkt de inname af van de aanbeveling.’
Opmerkelijk is dat volgens CBS-gegevens veel mensen denken dat ze gezond eten, vooral als het gaat om groenten. Maar ondanks deze perceptie blijft het dagelijks binnenkrijgen van voldoende groente en fruit een uitdaging, waarbij slechts 29% van de 18-70-jarigen de aanbevolen hoeveelheden haalt. Het grootste deel van hen geeft aan voldoende groenten te eten (91 procent) en gevarieerd te eten (87 procent).
Conclusie:
Op basis van de uitspraken van voedingsdeskundige Marian de van der Schueren en de beschikbare gegevens kunnen we concluderen dat het innemen van voedingssupplementen in Nederland over het algemeen niet nodig is voor de meerderheid van de bevolking, zolang zij een gezond en gevarieerd dieet volgen. Echter, gezien de voedingsgewoontes van Nederlanders, blijkt dat velen de Richtlijnen Goede Voeding niet naleven, wat suggereert dat voedingsverbeteringen nodig zijn om tekorten te voorkomen. Het gebruik van voedingssupplementen lijkt vooral gericht te zijn op specifieke groepen en individuen met specifieke behoeften of gezondheidsklachten.
De bewering van Arjen Lubach dat de meeste Nederlanders geen vitaminetekort hebben lijkt over het algemeen te kloppen, maar het is belangrijk op te merken dat dit afhankelijk is van individuele voedingsgewoontes en behoeften. De discussie over voedingssupplementen blijft echter complex en is afhankelijk van verschillende factoren, waaronder levensstijl, voeding en gezondheidstoestand.
