Eye Movement Desensitization and Reprocessing, afgekort tot EMDR, is een therapie voor mensen die last blijven houden van de gevolgen van een schokkende ervaring. Door middel van het ophalen van de pijnlijke herinnering en het tegelijk focussen op een afleidende stimulus verliest de herinnering zijn emotionele lading.

Het werkgeheugen en het langetermijn geheugen

Het meedragen van een trauma is zwaar en kan veel nare klachten opleveren. Door in therapie te gaan, kan je je trauma overwinnen. Derk-Jan Dorst werkt als GZ-psycholoog bij de GGZ, locatie BAS in Apeldoorn. Hij geeft zo’n 3 à 4 keer per week EMDR aan patiënten die een traumatische gebeurtenis hebben meegemaakt, deze sessies duren ongeveer anderhalf uur. EMDR staat voor eye movement desensitization and reprocessing. ‘Desensitization betekent dat je de herinnering minder gevoelig gaat maken, je haalt de lading eraf. Reprocessing betekent dat je het op een andere manier gaat verwerken,’ vertelt Dorst. Vanuit het menselijk geheugen kan je twee soorten geheugen onderscheiden. Je hebt om te beginnen het werkgeheugen. Dat is alles wat je in het hier en nu nodig hebt met de dingen die je op dit moment uitvoert. Alles wat je ooit geleerd hebt of hebt meegemaakt zitten in het lange termijn geheugen. Alles wat in het lang termijn geheugen zit is wel beschikbaar, maar moet eerst geactiveerd worden door daar bewust naar te graven.

‘Tijdens het geven van EMDR is het cruciaal om de herinnering aan het trauma te activeren’, vertelt Dorst. Tijdens de therapie verteld de patiënt de herinnering zo gedetailleerd mogelijk. De psycholoog stelt tussendoor vragen. Op deze manier zorgt de psycholoog ervoor dat het trauma vanuit het lange termijn geheugen naar het werkgeheugen wordt gehaald.

Het trauma verliest zijn emotionele lading

Op de pijnlijkste momenten uit de herinnering wordt EMDR toegepast. In de horizontale balk zit een lampje die op snel tempo van links naar rechts beweegt. De patiënt volgt het lampje met zijn of haar ogen en houd tegelijkertijd de herinnering in gedachten voor zich. Door tegelijk de herinnering voor zich te halen en de afleidende stimulus te volgen, word het werkgeheugen belast en verliest het trauma zijn emotionele lading.

Hoe dit precies op hersenniveau werkt is nog niet duidelijk. ‘We weten niet precies waarom die spanning zakt, maar we weten wel dat de werkgeheugen taak, het lampje volgen, de voorkeur krijgt,’ aldus Dorst. Aan het einde van de behandeling worden de herinneringen aan het trauma weer in het lange termijn geheugen geplaatst, de emotionele lading is dan verdwenen.

Podcast Overwinners 

In de podcast ‘overwinners’ vertelt trauma psycholoog Syl Oude Egberink waarom patiënten van EMDR therapie echte overwinners zijn en vertelt de 20-jarige Karlijn Korf over haar eigen ervaring met EMDR therapie na het meemaken van een schokkende gebeurtenis in haar leven, luister hieronder: