Laura Bromet, kamerlid van GroenLinks-PvdA, beweerde op X dat 30% van het voedsel wordt verspild. De Voedsel- en Landbouworganisatie van de VN (FAO) bevestigt deze cijfers, maar dit onderzoek omvat alleen het cijfer van boer tot consument. Het Wereld Natuur Fonds (WNF) laat zien, met een berekening waarin de voedselverspilling bij de boer wel is opgenomen, dat het percentage 40% bedraagt.

Claim

Op 28 april plaatste Laura Bromet op X een tweet waarin ze meldde dat ze op werkbezoek was bij een keuken waar een diner werd bereid van overgebleven voedsel. Ze gaf aan dat 30% van het eten wordt verspild, maar vermeldde niet waar ze deze claim op baseerde. In een e-mail naar haar en haar woordvoerder hebben is gevraagd naar de bron van haar claim en of deze betrekking heeft op voedselverspilling wereldwijd of alleen in Nederland. Helaas zijn beide vragen niet beantwoord, dus hebben we zowel wereldwijde als nationale cijfers bekeken.

Voedselverspilling wereldwijd en Nederland

Het rapport van de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties (FAO), The State of Food and Agriculture, stelt dat een derde van al het voedsel wereldwijd wordt verspild. Hiervan wordt 13,8% verspild vanaf de boerderij tot aan de winkel en 17% bij huishoudens, restaurants en winkels. Dankzij verschillende indexen zoals de Food Loss Index en de Food Waste Index kan betrouwbare informatie worden gegeven over voedselverspilling. Er zijn geen andere onderzoeken die meer actuele en betrouwbare cijfers over wereldwijde voedselverspilling presenteren, maar er zijn wel onderzoeken die voortbouwen op deze cijfers. Het Wereld Natuur Fonds (WNF) zegt in hun rapport, Driven to Waste, dat voedselverspilling niet 30%, maar eerder ruim 40% kan bedragen. De cijfers van de FAO geven namelijk alleen de voedselverspilling weer vanaf de boer tot aan de consument, en niet bij de boer zelf.  Die verspilling bij boeren komen bijvoorbeeld doordat het niet wordt geoogst, omdat boeren geen geld hebben om werknemers in te huren om het te oogsten. Het percentage van voedselverspilling bij boeren wordt door WNF berekend op 15,3%.

Als je op Nederland specifiëerd vallen de cijfers gemiddeld lager uit. In een  kambrief aan de Tweede Kamer heeft Minister Piet Adema (LNV) de cijfers van voedselverspilling in Nederland gepresenteerd, waarbij de verspilling van “Boer naar bord” wordt berekend op een kwart.

Expert

Toine Timmermans, Programmamanager Duurzame Voedselketens aan de Universiteit van Wageningen, bevestigt dat de cijfers van de FAO kloppen, maar dat niet alles is meegerekend. Hij zegt: “Ze nemen niet mee wat er bij de boer gebeurt. Als je dit wel meerekent, kom je uit op 40%.” Timmermans merkt op dat verschillende methoden worden gebruikt bij de berekening van voedselverspilling. Hij zegt: “Ook al zijn er in Nederland betere regels om voedselverspilling tegen te gaan, rekenen wij in onze onderzoeken het niet eetbare voedsel mee, terwijl de onderzoeken van de FAO dat wel doen. Hierdoor komt Nederland dus relatief op een lager cijfer uit.”

Conclusie

De claim klopt grotendeels. Het onderzoek van de FAO verifieert de claim van Bromet en Timmermans vertelt ook dat deze cijfers in het rapport kloppen. Maar het geeft niet de volledige voedselverspilling wereldwijd weer, omdat het geen rekening houdt met voedselverspilling bij de boer. Dan zou het namelijk 40% zijn. Als we echter naar nationale cijfers kijken, ligt dit iets lager dan 30%, namelijk 25%. Nederland rekent namelijk niet-eetbaar voedsel niet mee, terwijl andere onderzoeken dat wel doen. Dus als Bromet haar claim heeft gebaseerd op het FAO-rapport, klopt haar claim wel, maar er zijn wel enkele kanttekeningen.