Nederland is een van de weinige landen waar ontsnappen uit de gevangenis niet strafbaar is. Zolang iemand weet te ontsnappen zonder strafbare feiten te plegen, zoals iets vernielen, kan aan de gevangene geen extra straf opgelegd worden. Als je een gevangene helpt om te ontsnappen daarentegen wel. Je riskeert dan zelfs een celstraf, meldt het Openbaar Ministerie. Maar voor Stanley Hillis, een beruchte Nederlandse crimineel, geen reden om het niet te proberen…

Waarom ontsnappen niet strafbaar is heeft volgens strafrechtadvocaat Willem-Jan Ausma te maken met de psychische gesteldheid van een gevangene. “De wetgever heeft dat ooit zo bedacht met het idee om iemand toch een soort uitzicht te geven. Als iemand ergens zit, dat die persoon toch een mogelijkheid heeft om te kunnen ontsnappen. Dat is beter voor je psychische gesteldheid.” In Nederland zijn gevangenissen zo gemaakt dat je als gedetineerde altijd het gevoel hebt dat je kan ontsnappen. Daar zit een psychologisch grond achter en het geeft voor gedetineerden een bepaalde rust als ze het idee hebben dat ze weg kunnen.

Maar dit betekent niet dat er geen consequenties kunnen zitten aan ontsnappen. Als gevangene mag je geen strafbare feiten plegen tijdens je ontsnapping. Als je bijvoorbeeld een ruit moet inslaan om te kunnen ontsnappen ben je alsnog strafbaar voor vernieling. Het is daarom bijna onmogelijk om zonder een strafbaar feit te plegen uit de gevangenis te ontsnappen, verteld strafrechtadvocaat Zahra Boufadiss aan de NPO. Je kan namelijk nooit zomaar de gevangenis uitlopen.

Ook hebben instanties de mogelijkheid om een ontsnapte gedetineerde die weer is opgepakt in een afdeling te plaatsen die strenger beveiligd wordt. Dit was ook bij Stanley Hillis het geval. Toch wist hij nog regelmatig te ontsnappen uit verschillende gevangenissen.

Luister hier de audioreportage: