UTRECHT CENTRUM – Utrechtse politici ervaren te veel werkdruk, volgens hen vergelijkbaar met grotere steden. Het is al erg lang een thema binnen de raad. Er zou vooruitgang zijn, de raad zou gaan stemmen over een verhoging van de vergoeding voor raads- en commissieleden. Het stemmen is verschoven, omdat er nog extra overleg nodig is.
Afgelopen donderdag zou er door de gemeenteraad worden gestemd over een verhoging van de vergoeding voor Utrechtse politici. Raadsleden ontvangen een vergoeding voor raadswerk, die af hangt van de grootte van een gemeente. Ondanks dat de verhoging gepland staat voor 1 januari 2025, heeft het dagelijks bestuur van de raad voorgesteld om die nu al aan te vragen. Het agendapunt is verschoven, vanwege aanvullende besprekingen.
Groter plaatje
“De vergoeding is deel van een veel groter plaatje”, aldus Mahmut Sungur, fractievoorzitter van DENK en lid van het dagelijks bestuur van de raad. Voorstellen zoals flexibelere verlofvoorwaarden en parallelcommissies horen daar ook bij. “Werkdruk is al heel lang een gespreksonderwerp binnen de raad.”
Grote-steden-problematiek
Utrecht is weliswaar een kleinere stad als het gaat om het aantal inwoners, maar heeft wel dezelfde ‘grote-steden-problematiek’ zoals in Rotterdam, Amsterdam en Den Haag, volgens de politici. “Utrecht heeft bijvoorbeeld ook last van bepaalde achtergestelde wijken waar zorgen zijn rondom gezondheid en veiligheid”, aldus Sungur. “En die druk, die voelen wij.”
Onvoldoende handen maken zwaar werk
Volgens Marcel Boogers, bijzonder hoogleraar Democratie en Transitie is versnippering van de Raad de belangrijkste oorzaak van drukte. De gemeente Utrecht bestond tien jaar geleden nog uit tien fracties, op dit moment zijn dat er zestien. “Grote partijen zijn kleiner geworden en er zijn nieuwe partijen bijgekomen, het raadswerk is moeilijker te verdelen,” vertelt Boogers.
Verantwoordelijkheidsdruk
“Raadslid is een baan waar je veel verantwoordelijkheid voelt, waar je veel contact hebt met mensen en waar ook veel mensen wat van vinden”, aldus Julia Kleinrensink, fractievoorzitter van GroenLinks en ook lid van het dagelijkse bestuur van de raad.
Gemeenteraadsleden hebben geen plicht om raadsvergaderingen bij te wonen of zich bezig te houden met alle onderwerpen. Sungur vertelt: “Ookal heb ik geen werkgever, ik wil persé het maximale neerzetten omdat ik sterk de verantwoordelijkheid voel van de gemeenschap die op mij heeft gestemd. Als je dat besef hebt, dan voel je die druk ook heel erg.”
Oplossingen
Boogers ziet de verhoging van de vergoeding en de vergroting van gemeenteraden als mogelijke oplossingen. “Door de vergoeding te verhogen wordt het voor raadsleden makkelijker om onbetaald verlof te nemen van hun werk. Dan kunnen ze twee dagen fulltime raadslid zijn.” Of het ook genoeg is, kan hij niet met zekerheid zeggen. Een andere oplossing volgens Boogers is de gemeenteraden vergroten. De Gemeentewet moet hier voor wel aangepast worden. Het is volgens Boogers mogelijk en het wordt onderzocht door het ministerie van Binnenlandse Zaken.
Ook wordt onderzocht of raadslid een fulltimefunctie kan zijn. Uit een onderzoek van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden blijkt dat bijna 68% van raadsleden uit de grootste gemeenten vindt dat raadslid een fulltimefunctie kan zijn. Kleinrensink weet nog niet of ze daar voorstander van is. “Ik vind het heel mooi dat ik ander werk naast raadswerk doe. Ik bent meer betrokken in de samenleving en kan problemen van een stapje achteruit zien.”
Meer op bord
“Dit is een probleem van de laatste jaren”, volgens Boogers. Er zijn sinds 2015 nieuwe taken naar gemeenten overgeheveld, decentralisaties heten dat. Jeugdzorg, ouderenzorg, zorg voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. “Meer taken op het bord van gemeenten dus, maar het aantal raadsleden is deze jaren niet toegenomen,” voegt Boogers er aan toe.
