UTRECHT CENTRUM – Internationale Vrouwendag wordt elk jaar op 8 maart wereldwijds gevierd. Deze dag in het teken staat van solidariteit, inclusiviteit, gelijkheid en de emancipatie van vrouwen. De Universiteit Utrecht viert het dit jaar in het thema: hoe digitale tools, zoals ChatGPT bijdragen aan in- en uitsluiting in ons dagelijks leven.
Afgelopen vrijdag organiseerde de Universiteit Utrecht in samenwerking met het ROSANNA fonds een evenement om Internationale Vrouwendag te vieren. Hier werden verschillende lezingen gegeven, er werd een panel gehouden en het ROSANNA fonds heeft vijf beurzen uitgereikt. Dit jaar stond Internationale Vrouwendag bij de Universiteit Utrecht in het thema van technologie.
Internationale Vrouwendag
Tijdens Internationale Vrouwendag worden de culturele, sociale, economische en politieke prestaties van vrouwen gevierd. Deze dag is ontstaan in 1911 in New York. Meer dan 1 miljoen vrouwen gingen in New York de straat op om te protesteren tegen ongelijkheid, slechte werkomstandigheden en lage lonen. Sindsdien is het gegroeid tot de wereldwijde jaarlijkse dag van solidariteit en actie voor vrouwenrechten. Vaak zijn de evenementen bij bedrijven over een bepaald thema. Ook is het vaak een dag waarop geprotesteerd wordt tegen bepaalde wetten of maatregelen die vrouwenrechten beperken. Iedereen kan bijdragen aan deze dag door naar een evenement of protest te gaan, een donatie geven aan bepaalde stichtingen die zich inzetten voor vrouwenrechten, zoals Amnesty International. Ook kan je aan deze dag bijdragen door met vrienden, familie en collega’s het gesprek te beginnen over gelijkheid en inclusiviteit.
Wat is het ROSANNA fonds?
Het ROSANNA fonds is in 2016 opgericht door Professor Anneke Smelik en Professor Rosi Briadotti. Zij hebben een testament laten opstellen waarin het grootste deel van het geld naar het ROSANNA fonds gaat. Dit hangt onder het universiteitsfonds. Het ROSANNA fonds is opgericht om vrouwen in de wetenschap te helpen in hun carrière. Prof. Smelik vertelt dat ondanks dat het aantal vrouwelijke hoogleraren is gestegen zijn er nog altijd vrouwen die meer problemen hebben in hun loopbaan. “Wetenschap is van oudsher een heel mannelijk beroep geweest, dus wij vinden het belangrijk om vrouwen nog steeds te steunen in onderwijs en onderzoek”, zegt Prof. Smelik, “We lopen een paar honderd jaar achter op mannen, omdat vrouwen pas in de vorige eeuw werden toegelaten door de universiteit. Langzamerhand halen vrouwen de achterstand in, dus de studenten zijn nu fiftyfifty, nu zelfs ietsje meer vrouwen. Toch zie je daarna in de loopbaan dat er toch veel vrouwen uitvallen.”
Beurzen van het ROSANNA fonds
Het ROSANNA fonds geeft geld (beurzen) aan bachelor- en masterstudenten, promovendi en jonge onderzoekers op het moment dat ze dit nodig hebben in hun loopbaan. Het geven kortlopende beurzen voor 1 jaar. Ze geven jaarlijks een aanmoedigingsprijs van rond de duizend euro en dan de beurzen van vijfduizend euro. “Ze worden vaak aan promovendi gegeven om echt tijd vrij te maken om een paar maanden onderzoek te doen, omdat ze anders geen inkomen hebben”, vertelt Prof. Smelik. Ook worden vaak beurzen gegeven voor masterstudenten die een bepaald onderzoek willen doen in het buitenland. Prof. Smelik vertelt dat er drie criteria zijn voor vrouwen om in aanmerking te komen voor deze beurzen: “Het eerste is dat ze financiële nood hebben. Om in aanmerking te komen moeten ze verbonden zijn aan de Universiteit Utrecht. Als laatste moet je een goede onderzoeker of student zijn. Er moet wel een overtuigende motivatiebrief zijn, een goede cv en hoge cijfers.” Het ROSANNA fonds heeft een bestuur en krijgt elk jaar tussen de 20 en 40 aanvragen voor een beurs. Uit deze kandidaten kiest het fonds vier of vijf mensen uit die een beurs krijgen. Tijdens het evenement op de Universiteit Utrecht op Internationale Vrouwendag werden vijf beurzen uitgereikt.
Internationale Vrouwendag op de Universiteit Utrecht
Naast de een debat over solidariteit en de beursuitreiking met Prof. Smelik en Prof. Briadotti van het ROSANNA fonds was er een panel en werden er ook lezingen gegeven. Prof. Frederica Russo was de moderator van een panel met experts over AI en het effect van AI op minderheden. Er werd een lezing gegeven over rechtsextremisme en bevolkingstheorieën door Prof. Sarah Bracke. Tot slot gaf Prof. Rosi Briadotti een lezing over het lied ‘Bella Ciao’.
Alumni Dianne vertelt waarom ze aanwezig was op deze dag bij de Universiteit en wat ze ervan vond: “Ik ben hier vandaag, omdat de dag die vandaag georganiseerd is heel erg aansluit op mijn interesses en ik vind het heel interessant dat ze gasten hebben uitgenodigd met zo’n diversiteit aan achtergronden.” Ze is vorig jaar afgestudeerd aan de Universiteit van Utrecht in sociologie en is na het ontvangen van een mail speciaal voor Internationale Vrouwendag weer een dag naar de universiteit toegegaan. Prof. Smelik gelooft dat het beide feestelijk was, maar dat iedereen ook de urgentie voelden: “Je ziet dat er nu een hele extreemrechtse wind waait en je ziet dat daarmee heel veel rechten van vrouwen toch teruggedraaid worden, zoals het abortusrecht in Amerika. Ik ervaar dat er een antifeministische wind waait en het idee heerst dat rechten ook afgenomen kunnen worden, dit had ik niet gedacht. Ik dacht we gaan stap voor stap naar meer inclusiviteit, dus er zijn ook maatschappelijke ontwikkelingen die ik heel zorgelijk vind. Het is daarom goed en belangrijk om hier op Internationale Vrouwendag bij stil te staan.”
