Uit een enquête onder inwoners uit 2023 blijkt dat de sociale cohesie in Overvecht slechter wordt ervaren vergeleken met de rest van de bewoners in Utrecht. De enquete maakt deel uit van de monitor voor leefbaarheid van de gemeente Utrecht en geeft inzicht in de leefbaarheid van 10 Utrechtse wijken en 34 subwijken. Verschillende initiatieven zoals “BuurtMaaltijden” worden ondernomen om de verbinding in de wijk te versterken.

Op het vlak van sociale cohesie scoort de provincie Utrecht gemiddeld een 5,9, terwijl Overvecht een score van 5 heeft. “Sociale cohesie gaat over de mate waarin (groepen) mensen zich met elkaar en met allerlei instituties verbonden voelen, en naar het gedrag dat hieraan invulling heeft,” aldus het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP). Sociale cohesie draait dus om hoe sterk mensen zich met elkaar verbonden voelen, en hoe ze zich hier vervolgens door gaan gedragen. Kelly Swaan is bewoner van Overvecht en vrijwilliger bij BuurtMaaltijden. Hij is niet tevreden over hoe contact in de wijk Overvecht verloopt. “Ik loop naar het winkelcentrum, kom dan iemand tegen en groet diegene vervolgens netjes. Ik krijg dan geen groet terug. Ik merk dat dit in de hele maatschappij gaande is, we zijn een beetje aan het verhufteren.”

Buurtmaaltijden verbindt

Bij BuurtMaaltijden wordt er door bewoners in Overvecht wekelijks gezamenlijk gekookt en gegeten, wat niet alleen resulteert in een gezonde maaltijd, maar ook in het opbouwen van verbinding tussen buurtbewoners. Ook worden er maaltijden rondgebracht naar ‘kwetsbare groepen’, zoals alleenstaande ouders en ouderen. Kelly beschrijft vrijwilliger zijn bij buurtmaaltijden als verslavend: “Ik denk als je het eenmaal een keer hebt meegemaakt, je vaker wilt meekoken. Mensen zijn zó enthousiast en lief.”

Flip Roncken is sociaal coördinator bij BuurtMaaltijden en benadrukt hoeveel kracht hij ziet in bewoners en vrijwilligers. Hij ziet potentie en groei. Veel vrijwilligers ontwikkelen zich na een tijdje naar een bepaalde baan, of leren de Nederlandse taal. Deze mensen als kwetsbaar beschrijven vind hij niet het goede woord: “Het zijn mensen met een bepaalde afstand van wat als ‘normaal’ gezien wordt in deze samenleving. Dit terwijl de norm vaak inhoudt dat je fulltime werkt, terwijl dat voor veel mensen vaak al te veel gevraagd is voor een bepaalde fase in hun leven.” 

Initiatieven voor verbetering

​​Naast BuurtMaaltijden zijn er ook initiatieven vanuit de gemeente gericht op het versterken van sociale cohesie binnen de wijk.“Om de sociale cohesie binnen de wijk te versterken spelen de buurt aanpakken en het initiatievenfonds een grote rol,” aldus Latisha Burggraaf, wijkbureaumedewerker van Overvecht.

Wijkaanpak samen voor Overvecht zou moeten zorgen voor een wijk waar bewoners prettig kunnen samenleven en iedereen mee kan doen en gelijke kansen krijgt. In 2017 is Overvecht gestart met de buurtaanpak Zambesidreefbuurt. Hier was veel veiligheidsproblematiek, en door renovatie van flats en sloop/nieuwbouw zou de sociale cohesie versterken. Volgens de gemeente heeft een mix van maatregelen (denk bijvoorbeeld aan sociale renovatie, huisbezoeken en een doorontwikkeling van de vreedzame wijkaanpak) geleid tot een versterking van sociale contacten. Ook is er een initiatievenfonds in Utrecht: met dit fonds kan er een subsidie worden aangevraagd. Initiatieven die sociaal contact en verbinding met elkaar stimuleren, kunnen op deze manier worden gefinancierd.

Bekijk hier de video van Emma, waarin zij een interview houdt met Flip en Kelly.