De Uithof – Het hoger onderwijs moet een belangrijkere rol gaan spelen in de aanpak van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Dat stelt regeringscommissaris Mariëtte Hamer in haar rapport en daaropvolgende advies van 24 januari 2024 aan het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Met name op het gebied van begeleiding en preventie kan en moet het hoger onderwijs meer doen volgens het advies.
In het recente advies en daaropvolgende advies van regeringscommissaris Hamer wordt de cruciale rol van het hoger onderwijs in de preventie en begeleiding van seksueel grensoverschrijdend gedrag eens te meer onderstreept. Uit het rapport blijkt dat juist in de leeftijdscategorie van 18-25 jaar gevallen van seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld het meest voorkomen. Hamer doet daarom een aantal aanbevelingen, waaronder het implementeren van gesprekken, trainingen en onderzoek naar lesmethoden voor seksuele voorlichting binnen het hoger onderwijs.
Volgens Femke Noordhoek, coördinator van het Student Support Centre aan de Hogeschool Utrecht, moet het advies van Hamer serieus overwogen worden. ‘Ik denk dat er heel veel voor te zeggen is om in het hoger onderwijs aandacht te besteden aan de seksuele ontwikkeling van jongeren.’ Zo zijn er door de hogeschool al een aantal projecten opgezet, die zich met name richten op de preventie van seksueel grensoverschrijdend gedrag.
‘Op dit moment heeft de Hogeschool Utrecht een aantal projecten lopen en één daarvan is: ‘Wil jij wel, wat ik wil”, vertelt Noordhoek. ‘Daarin bieden wij workshops aan studenten, die gaan over wat zijn grenzen en wensen en hoe kun je met elkaar in gesprek gaan als iemand een nare ervaring heeft gehad op dit gebied.’ Ook benadrukt zij dat de hogeschool bij uitstek een instituut is dat geschikt zou zijn om de rol van voorlichter op zich te nemen.
‘Als hogeschool spelen we een grote rol, gezien het aantal studenten dat hier rondloopt en in de leeftijd is waarin seksueel actief zijn heel gewoon is’, aldus Noordhoek. ‘We moeten ons hier als hogeschool toe verhouden, vooral omdat studenten regelmatig in contact komen met medewerkers en docenten, waardoor wij als hogeschool zeker een rol kunnen spelen in voorlichting over seksualiteit.’
Begeleiding
In het advies wordt duidelijk dat er niet alleen de kant van de preventie, maar ook op het gebied begeleiding stappen gezet kunnen worden binnen het hoger onderwijs. Zo wordt er bijvoorbeeld een meldingsprocedure voor studenten en medewerkers aanbevolen. Uit onderzoek van de Vertrouwensinspectie blijkt dan ook dat het aantal meldingen alsmaar blijft stijgen. Marjolein Verboom, vertrouwenspersoon aan de Hogeschool Utrecht en lid van de Landelijke Vereniging voor Vertrouwenspersonen, geeft duiding aan deze cijfers.
‘In Nederland is er de afgelopen jaren in grote lijn een stijging te zien in het aantal meldingen van seksueel grensoverschrijdend gedrag’, vertelt Verboom. ‘Dit komt niet alleen voor in het onderwijs of hoger onderwijs, maar in heel Nederland en in alle sectoren. Ik verklaar dat onder andere door de toegenomen bekendheid en bewustwording rondom dit thema, mede door maatschappelijke discussies en schandalen die breed zijn uitgemeten.’
Verboom benadrukte dat hoewel de cijfers lijken te stijgen, dit niet zozeer betekent dat het probleem vaker voorkomt, maar eerder dat er meer aandacht voor is gekomen. ‘Het is altijd al een veelvoorkomend probleem geweest, alleen resoneerde het vroeger niet zozeer maatschappelijk. Nu is het echter veel breder bekend’, aldus Verboom. ‘Dit verklaart dus de toename in het aantal meldingen dat we zien.’
Misdrijf
Het onderzoek van I&O Research, waaruit blijkt dat 1 op de 9 vrouwen te maken heeft gehad met verkrachting, geeft een beeld over op de omvang van seksueel grensoverschrijdend gedrag en impact die dat heeft op onze samenleving. ‘Dit is schokkend veel, en je moet ook niet vergeten dat verkrachting een seksueel misdrijf is’, vertelt Verboom.
Echter ziet Verboom wel een kentering in de manier hoe de samenleving als geheel omgaat met dit thema. ‘In mijn tijd, de jaren tachtig-negentig, werd er veel meer aan victim-blaming gedaan en werden dit soort verhalen makkelijker terzijde geschoven. Ik zie wel dat er een verandering is Nederland en dat dit tegenwoordig steeds serieuzer genomen wordt’, aldus Verboom.
Bekijk hier het video-interview met Femke Noordhoek, coördinator van het Student Support Centre van de Hogeschool Utrecht:
