UTRECHT-ZUID – Winkelcentrum Smaragdplein in Hoograven is door de jaren heen flink veranderd wat betreft de inrichting van de winkels. Volgens recente cijfers van het CBS neemt het aantal faillissementen van midden- en kleinbedrijven, kortweg MKB’s, sinds het afgelopen jaar enorm toe. Een paar MKB’s op het Smaragdplein overleven de faillissementen. Hoe houden zij het hoofd boven water?

Zodra je door de deur stapt, verwelkomt banketbakkerij Wammes je met de geur van vers gebak. De vitrines staan vol met felgekleurde taarten die elk weer hun eigen thema hebben en op de toonbank staan de Halloweenchocolaatjes alweer klaar. Efrim Wammes (44) werkt hier officieel sinds zijn vijftiende, maar helpt al sinds kleins af aan mee in de bakkerij. ‘We bestaan inmiddels al 82 jaar, we zijn een echt familiebedrijf’, vertelt Wammes terwijl achter hem zijn vader zijn handen brandt aan de cakes die uit de oven komen.

Banketbakkerij Wammes heeft jarenlang in de Lange Jansstraat gezeten en daar zijn ze aardig bekend geworden. De vaste klantenkring die ze nu hebben, is voor een groot deel daaraan te danken. Zo stond er al een artikel over de verhuizing in het AD. ‘Ik denk dat we door die bekendheid nooit de behoefte hebben gehad om te lenen, maar dat we altijd zelf rond hebben kunnen komen. Ook is het heel belangrijk om zelf genoeg krediet op te bouwen’. Daarnaast benadrukt Wammes dat het altijd verstandig is om een spaarpotje achter de hand te houden.

Banketbakkerij Wammes is een voorbeeld van een MKB die nog steeds overeind staat. In Nederland gaan MKB’s namelijk steeds sneller failliet. Cijfers van het CBS laten zien dat in de eerste drie kwartalen van 2023, 60% meer MKB’s failliet zijn gegaan ten opzichte van dezelfde periode in 2022. Dit kan onder anderen te maken hebben met de opgebouwde coronaschuld of de stijging van de energieprijzen. MKB’s in Nederland hebben het ook zwaarder in vergelijking met andere MKB’s in de rest van Europa, want je betaald hier volgens het AD de hoofdprijs wat betreft rente over leningen.

Franchisen

Slagerij Pott en Zoon, wat een franchise is van Keurslager, ligt er voor nu wat rustig bij, maar in het weekend staat het vol met klanten. Rob van Tooren (59), werknemer bij Pott en Zoon, legt uit hoe zo’n franchise werkt. ‘Je houd je aan de algemene regels van Keurslager, maar verder is het aan de lokale ondernemer zelf om de rest in te vullen’, aldus Van Tooren. Volgens hem is het voor MKB’s ook veel lastiger om toe te treden en het hoofd boven water te houden, omdat ze verplicht zijn om aan alles mee te betalen, maar nog niet zoveel winst maken.

Collega Mary Kerkhof (70) werkt inmiddels al 25 jaar bij Pott en Zoon en heeft het winkelcentrum door de jaren heen enorm zien veranderen. ‘Voorheen hadden we een kapperszaak en een kaaswinkel en het stuk bij de Lidl is inmiddels ook al drie keer veranderd, vertelt Kerkhof terwijl ze naar de kant van de Lidl wijst. Zelf vindt ze het jammer dat zoveel zaken alweer weg zijn.

Smaragdplein

Petra Wammes (52), voormalig voorzitter van de winkeliersvereniging Smaragdplein, bevestigt dit ook. Volgens haar zijn de winkels die weg zijn gegaan, winkels die het van zichzelf al niet zo goed deden en dat het los staat van bijvoorbeeld de toenemende rente op leningen van de afgelopen tijd. Ook zou het probleem eerder liggen bij de toegankelijkheid van de winkels. In de tijd dat ze er heeft gewerkt, zijn er sowieso drie winkels weggegaan door de komst van de Lidl. Dat is volgens Wammes niet het enige probleem wat de Lidl met zich meebrengt. ‘Sinds de Lidl er zit, is een deel van het winkelcentrum niet zo handig te bereiken, waardoor klanten nu helemaal moeten omlopen’, legt Wammes uit. Klanten maken minder vaak een rondje over het plein, maar winkelen veel doelgerichter.

Bij bakkerij Wammes gaan de zaken in ieder geval goed. ‘Wij verkopen ambacht en dat is niet na te maken, daarom doen we het waarschijnlijk zo goed’, vertelt Wammes vol trots. Met ambacht doelt hij op de kwaliteit die hun producten hebben in tegenstelling tot de producten die verkocht worden in supermarkten. Juist die specialiteit is een van de redenen waardoor de MKB’s in Hoograven een trouwe klantenkring hebben opgebouwd en de faillissementen overleven.  De telefoon rinkelt met bestellingen en de familie Wammes helpt de klanten graag met de juiste taart uitzoeken. Met de taartdoos in hun handen en een glimlach op hun gezicht lopen de klanten weer naar buiten, terwijl Wammes ze nog een vrolijke ‘he, smikkel ze!’ toewenst.