NIEUWEGEIN – De plannen van de VVD, CDA en Ieders Belang om het komende asielzoekerscentrum aan de Newtonbaan in te richten voor LHBTIQ+-vluchtelingen, gaat voorlopig niet door. Dat is duidelijk geworden in de afgelopen raadsvergadering. Er wordt gekeken naar mogelijkheden om het plan in de toekomst wel in gang te kunnen zetten.

Met de komst van de spreidingswet moeten alle gemeentes voldoen aan de opvang van vluchtelingen. Nieuwgein moet 364 vluchtelingen in haar gemeente opvangen. Het Centraal Orgaan Asielzoekers (COA) gaat over de toebedeling van deze vluchtelingen. In Nieuwegein hebben ze de lege kantorenpanden aan de Newtonbaan uitgekozen om een nieuw asielzoekerscentrum te plaatsen.

De partijen kwamen onlangs met de motie voor een speciaal LHBTIQ+-asielzoekerscentrum, nadat het College van Burgemeester en Wethouders aan de gemeenteraad had gevraagd om mee te denken over een bestuursakkoord. ‘Toen hebben wij gezegd dat we graag voor deze opvang aan de Newtonbaan een specifieke doelgroep willen benoemen, namelijk de LHBTIQ+-vluchtelingen,’ aldus Anastasia van der Lugt, VVD-raadslid.

Op basis van verschillende rapporten van LGTB Asylum zijn de plannen tot stand gekomen. ‘Deze groep wordt gediscrimineerd in de opvang waar ze opgevangen worden. Ze vluchten vaak uit hun land omdat ze anders geaard zijn. Op de vlucht voor de kritiek in hun eigen land komen ze vervolgens hier in een azc, waar andersgezinden ook kunnen zitten. Discriminatie en ook incidenten gaan op deze manier gewoon door,’ legt van der Lugt uit.

Te kort dag

Bij de raadsvergadering van donderdag 29 februari bleken er echter struikelpunten te zijn, waardoor de motie is teruggetrokken. ‘Eigenlijk vond de raad het te kort dag. Wel hebben ze aangegeven dat ze tijd willen om zich beter in te kunnen lezen, en in discussie te kunnen gaan met ervaringsdeskundigen,’ aldus van der Lugt.

Marilene Gathier is raadslid van GroenLinks, een van de partijen die niet instemde met de motie. Ook zij geeft aan het tekortdag te vinden: ‘In principe vinden wij ook dat deze doelgroep beschermd moet worden. Het was een best wel gecompliceerde motie, omdat je aan de ene kant wil overbrengen dat je ze wil beschermen, en aan de andere kant heb je de realiteit van wat is er mogelijk en wat is er niet mogelijk. Wij vonden het uiteindelijk te kort dag.’

Onuitvoerbaar

Bovendien zijn volgens Gathier de plannen voor de gemeente onuitvoerbaar: ‘Ik heb met het COA gebeld, omdat die daarover gaat, en die zeiden dat het niet kan. Zij doen niet aan doelgroepenbeleid. Daar heb ik op ingestoken: we kunnen het wel willen, maar het kan niet. Ook wethouder Marieke Schouten vertelde dat het niet kan.’

Ook van der Lugt erkent dat de uiteindelijke beslissingen bij het COA liggen: ‘Wij kunnen als gemeenteraad alleen het college oproepen om iets te doen. Het college heeft gezegd: we willen wel de optimale veiligheid, sociale veiligheid bieden en als deze mensen naar Nieuwegein komen daar zoveel mogelijk voor doen. Maar de COA gaat over de toebedeling.’

Volgende AZC

Hoewel de kantorenpanden aan de Newtonbaan nu klaargemaakt zullen worden voor een algemene groep vluchtelingen, gaat van der Lugt wel uit van een tweede vestiging. De 364 vluchtelingen die Nieuwegein moet opvangen kunnen namelijk niet allemaal opgevangen worden aan de Newtonbaan. Voor ieder azc moet een nieuw bestuursakkoord worden gemaakt, dat biedt kansen voor de plannen: ‘Ik hoop dat het COA met een locatie komt, en dat ze dan de discussie aan willen gaan om te kijken of deze groep vluchtelingen hier opgevangen kunnen worden,’ zo hoopt van der Lugt.

Ook Gathier staat er voor open om op een later moment te kijken of er iets mogelijk is. Wel blijft ze kritisch: ‘Ik zou wel willen kijken naar wat deze mensen zelf vinden. Soms willen ze juist niet dat etiket, dan zijn ze bang dat ze hier ook problemen krijgen. Het moet niet zo zijn dat je een oud vrouwtje helpt oversteken, terwijl zij helemaal niet naar de andere kant van de weg wil.’

Samenwerken

Het lijkt dus vast te lopen op de samenwerking en het beleid van het COA. Van der Lugt denkt dat het COA juist wat kan hebben aan het voorstel en samenwerking: ‘Het COA heeft de gemeente nodig, en de gemeente heeft het COA nodig. Je kan dus natuurlijk wel afspraken met elkaar maken. Eigenlijk ligt er nu geen beleid, daar schuilt het COA zich een beetje achter.’ Terwijl er volgens van der Lugt wel aanleiding voor is: ‘Op dit moment heeft het COA ongeveer vier incidenten per dag. Op het moment dat je deze mensen samenbrengt, zoals dat ons uitgangspunt is, krijg je in ieder geval die incidenten niet meer. Dat een gemeente deze groep juist wil opvangen, kan je juist zien als een kans.’