De titel van een recent artikel in vrouwenblad Margriet luidt: ”Tai chi kan symptomen van de ziekte van Parkinson helpen vertragen”. Het lijkt te suggereren dat alle mensen die lijden onder de hersenziekte Parkinson de Chinese vechtkunst Tai chi moeten uitvoeren om langer bij geest te blijven. Volgens onderzoekers klopt het dat bewegen in het algemeen erg belangrijk is voor mensen met de ziekte van Parkinson. De titel kan als waar beschouwd worden, maar niet alléén Tai chi kan de symptomen van de ziekte van Parkinson helpen vertragen.

Wat is Parkinson?

Even een kleine opfrisser, wat is Parkinson ook alweer? Parkinson is een complexe neurologische aandoening die varieert in symptomen en ernst bij verschillende patiënten, van trillende handen tot depressies en verstijving. Deze ziekte ontstaat in de hersenen door het geleidelijk afsterven van specifieke hersencellen, wat leidt tot veranderingen in beweging en gedrag. Het aantal Parkinsonpatiënten in Nederland zal naar verwachting stijgen van 53.000 in2023 naar 82.600 in 2040, volgens de Hersenstichting.

Tai chi

Tai chi is een Chinese vechtkunst die ook wordt gebruikt als bewegingstherapie. Bij het leren worden vloeiende bewegingen gemaakt, waardoor het lijkt op een langzame dans. De bewegingsvorm is een voortdurende oefening in het vermogen om balans te houden. Het combineert langzame, zachte bewegingen met diepe ademhaling en ontspanning. Niet alleen in Aziatische landen is tai chi in trek bij ouderen, ook in Nederland neemt de populariteit toe.

Onderzoek

Volgens het artikel van de Margriet blijkt uit recent onderzoek, gepubliceerd door de BBC, dat mensen met Parkinson die zes maanden lang twee keer per week Tai Chi beoefenden. Ze toonde aanzienlijke verbeteringen ten opzichte van degenen die het programma niet volgden. Een vergelijkbaar Chinees onderzoek van de Shanghai Jiao Tong University School of Medicine, dat vijf jaar lang honderden Parkinsonpatiënten volgde, bevestigde deze bevindingen. Deelnemers die Tai Chi praktiseerden, ervoeren betere motoriek, houding en evenwicht, met verminderde complicaties, valpartijen, rugpijn en duizeligheid. Bovendien werden geheugen- en concentratieproblemen verlicht, terwijl slaap en algemene levenskwaliteit verbeterden.

De onderzoekers concluderen dat Tai Chi op de lange termijn gunstige effecten heeft bij Parkinsonpatiënten, hoewel de studie erkent dat de omvang ervan beperkt is. De onderzoekers zeggen dat hun onderzoek aantoont ‘dat Tai chi het gunstige effect op de ziekte van Parkinson op de lange termijn behoudt’. De onderzoekers erkennen ook dat de studie relatief klein is en niet kon bewijzen dat Tai chi dé reden was voor de positieve resultaten van de groep.

Nederlandse experts aan het woord

“Beweging is van onschatbare waarde voor Parkinsonpatiënten”, zegt neuroloog Bas Bloem, coauteur van het boek: “De Parkinsonpandemie”. Hij wijst erop dat Tai Chi een waardevolle rol speelt in het beheersen van Parkinsonsymptomen, maar dat het niet de enige oplossing is: “Tai Chi kan bijdragen aan een betere balans, loopvaardigheid en valpreventie bij mensen met milde tot matige Parkinson. Het is een vorm van beweging die specifiek helpt, maar dat geldt eigenlijk voor bijna elke ziekte.” Bloem benadrukt het belang van bewegen in het algemeen, niet alleen gericht op specifieke symptomen: “Onderzoek van het Radboudumc heeft aangetoond dat beweging helpt bij de motorische problemen die Parkinsonpatiënten ervaren, niet slechts bij één symptoom, maar bij bewegingsproblemen in het algemeen.” Deze benadering benadrukt het brede spectrum van beweging gerelateerde oplossingen voor Parkinsonpatiënten, waar Tai Chi bij hoort.

Kortom, bewegen is erg belangrijk voor mensen die Parkinson hebben. De titel kan als waar beschouwd worden, maar niet alléén Tai chi kan de kan symptomen van de ziekte van Parkinson helpen vertragen.

Bronnen:

*Alle bronnen zijn voor het laatst geraadpleegd op woensdag 1 november 2023

Gesproken bronnen:

Telefoongesprek en mailverkeer met neuroloog Bas Bloem

Mailverkeer met Lynda Robinson van Parkinson Vereniging

Mailverkeer met Esther Hazekamp van ParkinsonNL

Documentaire bronnen:

Fuzhong L, Harmer P, Fitzgerald K, Eckstrom E, Stock R, Galver J, Maddalozzo G, Batya SS. Tai Chi and Postural Stability in Patients with Parkinson’s Disease. New England Journal of Medicine 2012; 366:511-519. February 9, 2012.

Overige bronnen:

Nederlandse Vereniging voor Traditionele Chinese Geneeskunde “Zhong”: http://www.zhong.nl/ContentPage.aspx?page_id=293.

Nederlandse hersenstichting: https://www.hersenstichting.nl/hersenaandoeningen/parkinson/

Parkinson Nederland: https://www.parkinson.nl/over-parkinson/