Op vrijdag 15 september was Laurens Dassen van de partij Volt te gast bij OP1. Volt is een pro-Europese partij en is voor meer Europese samenwerking. Gedurende deze uitzending vertelde hij over de standpunten van zijn partij. Op een gegeven moment deed Laurens Dassen de volgende uitspraak: “Wij zijn volledig afhankelijk van de Verenigde Staten voor onze veiligheid.” Hierbij doelt hij op wij als in wij Nederland. De persvoorlichters van Volt hadden geen tijd om reactie te geven op deze uitspraak.
Klopt deze uitspraak? Zijn wij als Nederlanders volledig afhankelijk van Amerika voor onze veiligheid?
Cijfers
De volgende cijfers komen van de site van het Ministerie van Defensie. Deze cijfers zijn van 1 september 2023. Momenteel zijn er bij Defensie 69.817 mensen werkzaam, waarvan 41.380 militairen in dienst zijn en 6.763 reservisten. Daarnaast zijn er ook nog 21.674 burgers in dienst bij Defensie. Het defensiebudget is in 2023 15,2 miljard.
Even dit vergelijken met Amerika. Bij de Amerikaanse defensie zijn 1.8 miljoen militairen in dienst, waarvan 440.000 reservisten. Het defensiebudget in Amerika is meer dan 750 miljard. Amerika is een militaire wereldmacht en staat op de nummer 1 van sterkste legers ter wereld volgens de site Global Firepower 2023.
Ook is Nederland bij veel internationale conflicten betrokken geweest zoals Libanon (1979-1985) en Afghanistan (2006-2010). Ook nu, met de oorlog in Oekraïne geeft Nederland steun, zoals geld en militair materiaal. Al geeft Amerika het meeste geld uit aan de oorlog in Oekraïne. De Verenigde Staten heeft al meer dan 75 miljard dollar in dit conflict gestopt. Verreweg het meeste van alle NAVO-lidstaten.
Defensie zorgt voor onze buitenlandse, maar ook deels voor onze binnenlandse veiligheid. Ook hebben we ook nog de politie die onze veiligheid hanteert. Uit de jaarverantwoording van de politie uit 2022 blijkt dat er 63.161 mensen in dienst zijn. Daarvan zijn 51.222 mensen in operationele dienst en 11.939 mensen niet-operationele bezetting.
NAVO
Nederland is aangesloten bij de NAVO, net zoals Amerika. De NAVO-lidstaten werken samen op het vlak van defensie en veiligheid. Als je als land eenmaal bij de NAVO zit, moet je voldoen aan bepaalde eisen. Zo heb je de welgenoemde “2 procent” eis. Dit houdt in dat lidstaten streven om 2 procent van het bruto binnenlands product aan de krijgsmacht uit te geven. Nederland heeft een aantal jaren deze norm niet behaald, maar zal in 2024 deze eis wel behalen.
De 2-procent norm is ingesteld in 2014, nadat Amerika vond dat zijn Europese bondgenoten de militaire verdediging te veel overlieten aan de Amerikanen. Ook werd er in 2014 besloten dat minstens 20% van de begroting van landsverdediging moest gaan naar het investeren in militair materiaal.
Nederland gaf in 2022 1,64% van het bbp uit aan defensie, terwijl Amerika op 3,46% zat. Amerika is van alle NAVO-lidstaten de grootste uitgever. Hieruit kun je zeggen dat Amerika voor alsnog de grootste lasten draagt.
Mocht Amerika wegvallen uit de NAVO, dan krijgt Europa grote problemen. Veel landen behalen de 2%-norm niet en zijn voornamelijk afhankelijk van Amerika rondom financiën. Met de oorlog in Oekraïne zouden we ook problemen krijgen zonder Amerika, aangezien zij het meeste geld en wapens uitgeven aan Oekraïne.
Ook adviseert de Adviesraad Internationale Vraagstukken dat Nederland zich meer moet richten op Europa voor zijn veiligheid en minder moet steunen op Amerika. Dat komt uit een advies van 2020. Charles Groenhuijsen is Amerika kenner en verteld dat Amerika sterk betrokken is met de NAVO. Ook president Biden wil meer Europese samenwerking. De positie van Amerika is heel sterk binnen Europa.
Conclusie
Zijn wij volledig afhankelijk van Amerika voor onze veiligheid? Een duidelijke conclusie is lastig te trekken. We hebben een eigen leger voor buitenlandse verdediging, maar daar is ook jaren op bezuinigd. Als lid van de NAVO maken wij ons geen grote zorgen, maar dat komt vooral omdat oppermacht Amerika ook aanwezig is in de NAVO. Zonder Amerikaanse financiën zou de NAVO flink tekortschieten, ook qua mankracht. De NAVO heeft Amerika nodig. Daarom concludeer ik dat de uitspraak van Laurens Dassen deels waar is.
