Factcheck: verdwijnt het belastinggeld naar klimaat, Oekraïne en migratie?

Factcheck: verdwijnt het belastinggeld naar klimaat, Oekraïne en migratie?

Op zaterdag 16 september deed rapper K.A.F.K.A. naar aanleiding van de gelekte delen van de miljoenennota de volgende uitspraak op X (voorheen Twitter) over Sigrid Kaag in haar rol als demissionair minister van Financiën. Voor ze vertrekt geeft ze een TRAP na door belastingen voor middeninkomens te verhogen! Van 37% naar 49,5%! De helft van het geld waar JIJ voor werkt verdwijnt naar klimaat-gekte, migratie & Oekraïne!” Dat de belastingen voor de middeninkomens verhoogd zouden worden kan na één keer googelen al als fout bestempeld worden, maar hoe zit het met het tweede deel van de post? Gaat echt al het belastinggeld naar klimaat, migratie en Oekraïne? Dit zoeken we uit.

Rijksbegroting en miljoenennota 2024
Dinsdag 19 september is het de derde dinsdag van september, ofwel: Prinsjesdag. Jaarlijks wordt hier de miljoenennota en de rijksbegroting bekend gemaakt. Het belastinggeld waar de rapper het over heeft zijn de inkomsten-en loonbelastingen. Ook een deel van de door ons betaalde loon- en inkomstenbelastingen worden verwerkt in deze begroting. Als we kijken naar rijksbegroting, krijgen we een duidelijk beeld over hoeveel geld er in 2024 binnen zal gaan komen in loon- en inkomstenbelastingen. In 2024 bedraagt dit €90,8 miljard van een totaal van €402,9 miljard. Met een percentage van 22,3% aan inkomsten- en loonbelastingen is dit het grootste aandeel aan inkomsten voor de rijksbegroting.

Welk deel van de uitgaven gaan naar Oekraïne, migratie en klimaat?
Oké, er is dus een groot deel van de belasting dat dus gebruikt wordt voor de uitgaven van het rijk. Hier komen nog andere soorten belastingen en premies bij, waar we uiteindelijk uitkomen op dat bedrag van €402,9 miljard aan inkomsten. In totaal bedragen de uitgaven in 2024 €433,6 miljard, geen klein bedrag dus. Maar hoe veel wordt er dan uitgegeven aan de onderdelen klimaat, Oekraïne en migratie? De cijfers van de rijksbegroting vertellen ons wel iets over hoeveel geld er naar welk ministerie gaat, maar niet hoeveel er dan precies naar elk individueel onderdeel gaat. “In het geval van het klimaat komt het geld ook vanuit verschillende ministeries”, aldus Noortje Beckers, werkzaam bij het ministerie voor Klimaat en Economische Zaken. “Voor het klimaat ligt er €11,8 miljard voor ons klaar. Dit komt echt niet alleen af van dit ministerie. Als het bijvoorbeeld gaat over het verduurzamen van auto’s, valt dit ook onder de begroting van het klimaat. Dit geld komt echter af van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat”, vertelt Beckers.

Naast de €11,8 miljard voor het klimaat, wordt er voor militaire hulp aan Oekraïne €1,24 apart gelegd. Dit geld komt vanuit het ministerie van Defensie. Maar er komt ook nog eens €3,2 miljard bij voor de hulp van Oekraïense vluchtelingen en asiel. Verder gaat er ook nog €4 miljard naar de ‘reguliere’ asielopvang en migratie. Als we deze bedragen bij elkaar optellen komen we uit op een totaal van €20,24 miljard dat gaat naar Oekraïne, migratie en klimaat. Zeker geen klein bedrag, maar lang niet Sterker nog, dit is ‘slechts’ een kleine 5% de totale uitgaven.

Conclusie
Aan de hand van al de verzamelde informatie kan geconcludeerd worden dat deze uitspraak grotendeels onjuist is. Ja, een deel van het belastinggeld waar ‘jij voor gewerkt hebt’ komt inderdaad terecht bij de verschillende ministeries waaronder de zorg voor klimaat, migratie en Oekraïne vallen. Maar zoals hierboven al is aangegeven gaat per ministerie slechts een deel naar de onderwerpen die in de post van rapper K.A.F.K.A. benoemd werden, een kleine 5%.

Bronnen:

Ministerie van Financiën. (2023, September 20). Miljoenennota, Belastingplan, begrotingen en bijbehorende stukken. Prinsjesdag: Miljoenennota En Rijksbegroting | Rijksoverheid.nl. https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/prinsjesdag/miljoenennota-en-andere-officiele-stukken

NOS. (2023, September 19). Dit zijn de plannen, plannetjes en vooruitzichten van Prinsjesdag. NOS. https://nos.nl/collectie/13951/artikel/2491067-dit-zijn-de-plannen-plannetjes-en-vooruitzichten-van-prinsjesdag

NOS. (2023b, September 19). Kabinet in de Miljoenennota: maatregelen voor armoedebestrijding. NOS. https://nos.nl/collectie/13951/artikel/2491052-kabinet-in-de-miljoenennota-maatregelen-voor-armoedebestrijding

Tweede Kamer der Staten-Generaal. (2024). Miljoenennota 2024. Nota Over De Toestand Van ’s Rijks Financiën.

Ministerie van Financiën. (2023, September 20). Miljoenennota, Belastingplan, begrotingen en bijbehorende stukken. Prinsjesdag: Miljoenennota En Rijksbegroting | Rijksoverheid.nl. https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/prinsjesdag/miljoenennota-en-andere-officiele-stukken

Over de auteur

Britt Klijn

Mijn naam is Britt Klijn en ik kom uit Bergen op Zoom, maar ik woon al enige tijd in Utrecht. Mijn interesses liggen bij sport, lezen en muziek. In 2022 ben ik begonnen aan de opleiding journalistiek aan de Hogeschool Utrecht. E-mail: britt.klijn@student.hu.nl Telefoon: 06 13974668