Vandaag precies 75 jaar geleden werd de militaire bondgenootschap NAVO opgericht. “Ons land was een van de twaalf eerste landen, ondertussen telt ze NAVO er 32”, zegt Erin Bijl, Senior Project Officer Bescherming van Burgers (PoC) bij PAX voor Vrede. Zal het de 100 jaar redden? 

De wereld wordt steeds minder veilig. “Dit komt mede door dictatuur”, vertelt Erin. Ook in Nederland is dit het geval vertelt Jan Broeks mij. De oorlog vanuit Poetin met Oekraïne is hier een voorbeeld van. Daarnaast ontstaan door nieuwe technologische ontwikkelingen nieuwe soorten dreigingen. Denk hierbij aan cyberaanvallen. Of het gebruik van drones in de vorm van wapens. Hierbij zijn geen mensen nodig om het doelwit te kunnen aanvallen. 

De jubileumviering van het 75-jarig bestaan markeert niet alleen een mijlpaal in de geschiedenis van internationale samenwerking en veiligheid, maar brengt ook de urgentie van de huidige geopolitieke onrust naar voren.

Secretaris-generaal Jens Stoltenberg stond voor de verzamelde delegaties en benadrukte de noodzaak voor de NAVO om veerkrachtig te blijven in tijden van verandering. Met de dreiging van conflicten in zowel het oosten, met de oorlog in Oekraïne die voortduurde, als het potentiële gevaar in het westen, waarbij de herverkiezing van Donald Trump als president van de Verenigde Staten een exit uit het bondgenootschap met zich mee kon brengen, was er een dringende behoefte aan aanpassing en samenwerking.

“In deze tijd van onzekerheid moeten we onze krachten bundelen en onze solidariteit tonen,” verklaarde Stoltenberg. “We kunnen ons niet veroorloven om verdeeld te zijn, want onze collectieve veiligheid staat op het spel.”

Een van de voorstellen die hij naar voren bracht was de oprichting van een NAVO-fonds, bedoeld om landen te ondersteunen die zich in een vergelijkbare situatie bevonden als Oekraïne. Dit fonds zou een manier kunnen zijn om steun te bieden aan landen die, hoewel ze niet direct lid willen worden van de NAVO, toch behoefte hebben aan ondersteuning op het gebied van veiligheid. Artikel 51 van het VN-Handvest bood een juridisch kader waarbinnen Oekraïne dergelijke steun kon aanvragen in geval van een bedreiging voor zijn territoriale integriteit.

De kwestie van het Oekraïense lidmaatschap van de NAVO blijft echter een punt van discussie. Benieuwd naar waarom? Check zeker de video hieronder. Jan Broeks legt hier de huidige situatie met mogelijke gevaren en oplossingen uit.