In de donkere dagen voor Kerst, waarop bijna geen mens op straat te vinden is en het al wekenlang regent, heerst er binnen bij Abrona een aangename warmte. De kerstversiering is aan en bij binnenkomst zit er een groep mensen met kerstmutsjes op aan tafel. De mensen hebben een verstandelijke beperking en zijn druk bezig met het wolkaarden, organisator Vera vertelt wat zij doet tijdens de week van de verbinding. “Ontmoeten is niet moeilijk, maar een langdurige verbinding aangaan is iets anders”.

Volgens Knit en Knot is het kaarden van wol is een proces dat wordt gebruikt om ruwe onbewerkte wol te verwerken en te transformeren tot een fijnere, meer uniforme vezelstructuur. Vera Vandervesse beleeft een opwindende dag in de tweede week van december, die in het teken staat van de Week van Verbinding. Dit initiatief, bedacht door Ruud de Smit, heeft tot doel de bewoners van Abrona dichter bij elkaar te brengen door middel van verschillende activiteiten. Abrona ondersteunt volwassenen met een verstandelijke beperking in de provincie Utrecht. Ook biedt Abrona langdurige zorg en maatschappelijke ondersteuning. De week werd op maandag 11 december afgetrapt met het project van wolkaarden. “Dit is de eerste keer dat we zo’n groot project aanpakken,” deelt Vera enthousiast mee. Wolkaarden omvat het gebruik van een kleine kaardmolen die met de hand moet worden gedraaid. Aan de kaardmolen zitten twee draaiende wielen. Het gewassen wol moet worden gekaard; dit gebeurt door het in de kaardmolen te verwerken. Het resultaat is een stevige lap wol die als basis dient voor de productie van gordijnen.

De tafel waar alle bewoners en vrijwilligers aan zitten, is bijna 3 meter lang en bedekt met een kleurrijk tafelkleed. Op de tafel ligt het te kaarden wol. Sommige bewoners kijken toe, terwijl anderen actief deelnemen aan het proces. Patrick, die bij Abrona werkt en een verstandelijke beperking heeft, deelt zijn enthousiasme terwijl hij moeilijk stil kan zitten: “Ik vind het leuk om te wolkaarden. Deze activiteiten geven mij energie”. 

De aanwezige bewoners waren stil aan het werk. De vrijwilligers proberen een gesprek aan te knopen, maar dit verloopt moeizaam, tot er slechts enkele zinnen worden uitgewisseld. Een van de vrijwilligers die aan de tafel zit, vertelt dat dit niet anders is dan normaal. Ze zijn meestal stil, maar genieten in stilte. Na een uur van wolkaarden is het tijd voor een korte pauze, waarbij thee en cake worden geserveerd op dienbladen. De stilte onder de mensen blijft. Ze wiebelen niet en genieten rustig van hun cake. Opvallend is Vera, die vol energie is en moeilijk stil kan blijven zitten, met als reden: “Ik wil dat iedereen het naar zijn zin heeft”. De andere vrijwilligers adviseren Vera om even rustiger aan te doen en stil te zitten. Na drie verzoeken luistert ze en neemt ze plaats. Na een korte pauze wordt het wolkaarden vervolgd.

“Eenzaamheid en verbinding dienen strikt gescheiden te worden,” benadrukt Vera als reactie op de vraag of wolkaarden, de activiteit waarbij wol wordt bewerkt, de eenzaamheid vermindert en de verbinding versterkt. Eenzaamheid is een complex probleem, en mensen die zich eenzaam voelen nemen vaak niet deel aan dergelijke activiteiten. Het is voor hen lastig om zomaar ergens binnen te stappen of zich aan te melden voor deze bezigheden. Tijdens de Week van de Verbinding is het van groot belang dat het motto “iedereen kan meedoen” in acht wordt genomen. Vera benadrukt dat door deelname aan activiteiten er daadwerkelijk meer verbondenheid ontstaat. Als Vera door de wijk wandelt, herkennen mensen haar, zwaaien vriendelijk en roepen spontaan “hoi”. Deze vorm van verbinding kan het gevoel geven “ertoe doen”. Vera voegt eraan toe dat voor blijvende verbinding er tijd en energie geïnvesteerd moet worden.

In onderstaand audiofragment hoort u Babette van de Weerd, geïnterviewd door Femke Leegsma. Babette is activiteitenbegeleidster bij De Valkenier in Maarssen, een dagactiviteitencentrum voor mensen met een verstandelijke beperking.