In het vrouwentijdschrift ‘De Linda’ verscheen in 2021 een artikel waarin werd beweerd dat transgender personen meer kans hebben op vroegtijdig overlijden. Er zijn verschillende factoren die van invloed kunnen zijn op het sterftecijfer onder transgender personen. Zo is mentale gezondheid een grote factor en ook het gebruik van vrouwelijke hormonen.

Bewering: Transgender personen hebben meer kans op vroegtijdig overlijden

Bron van de bewering: Op 3 september 2021 publiceerde de Linda een artikel waar naar onderzoek van het Amsterdam UMC werd verwezen en stelden zij de volgende bewering: ‘Transgender personen hebben meer kans op vroegtijdig overlijden’.

De gemiddelde levensverwachting is volgens het CBS 80,1 jaar voor mannen en 83,1 jaar voor vrouwen. Transgender vrouwen blijken uit het onderzoek van Amsterdam UMC twee keer zoveel kans te lopen op vroegtijdig overlijden dan een gemiddelde man, en drie keer zoveel als de gemiddelde vrouw. Trans mannen hebben pok twee keer zoveel kans op vroegtijdig overlijden dan  de gemiddelde vrouw, maar is er geen verschil met de gemiddelde man.

Bij transmannen is de doodsoorzaak vaker zelfdoding en dood door geweld

Veel transgender personen ervaren discriminatie en stigma wat kan leiden tot mentale gezondheidsproblemen zoals depressie en angst. Dit kan indirect bijdragen aan een hoger risico op vroegtijdig overlijden. Een studie gepubliceerd in ‘The Lancet Public Health‘ in 2019 analyseerde gegevens van transgender personen in Zweden en toonde aan dat zij een hoger risico hadden op zelfmoord en andere vormen van geweld dan de algemene bevolking. Dit benadrukt wel het belang van aandacht voor de geestelijke gezondheid en welzijn van transgender personen maar is niet direct gerelateerd aan vroegtijdige sterfte.

Sarah Bracke, hoogleraar in the Study of Gender and Sexuality, vertelt dat het belangrijk is om goed met elkaar om te gaan. ‘Wat we vooral zien bij transgender mannen is het niet- sociaal geaccepteerd voelen. Hierdoor krijgen ze een minderwaardigheidsgevoel wat kan leiden tot depressies en in de ernstige gevallen zelfdoding’.

Hogere kans op sterfte voor wie vrouw wordt

Uit een groot onderzoek van het Amsterdam Universitair Medisch Centrum blijkt dat transgender personen die een geslachtverandering hebben ondergaan meer kans hebben op vroegtijdig overlijden. Voor de studie is er bij 2927 transvrouwen en 1641 transmannen onderzocht wie er tussen 1972 en 2018 is overleden. Daarnaast is voor de periode tussen 1996 en 2018 gekeken naar de doodsoorzaak.

Uit de analyse van het Amsterdam UMC blijkt dat het verhoogde sterfterisico bij transvrouwen vooral werd veroorzaakt door hart- en vaatziekten, longkanker, HIV/AIDS gerelateerde ziekten en zelfdoding. Stolsels in aderen en herseninfarcten en –bloedingen komen bij hen vaker voor dan in controlegroepen met mannen of vrouwen. Transvrouwen hebben het mannelijk geslacht toegewezen gekregen bij de geboorte, maar hebben een vrouwelijke genderidentiteit. Om hun geslacht en identiteit meer in evenwicht te brengen gebruiken zij hormonen (oestrogenen en/of anti-androgenen). De onderzoekers van het Kennis- en Zorgcentrum voor Genderdysforie in het Amsterdam UMC ondervonden dat deze transvrouwen een verhoogd risico op een hartinfarct hebben in vergelijking met een controlegroep vrouwen.

Conclusie 

De bewering dat transgender personen een hoger risico lopen op vroegtijdig overlijden is een complex en gevoelig onderwerp. Het is duidelijk dat er verschillen bestaan in de gezondheid en levensverwachting van transgender personen in vergelijking met de algemene bevolking. Eén echte oorzaak hiervoor is niet te achterhalen omdat meerdere factoren mee kunnen spelen. Wat wel duidelijk is, is dat transgender personen meer kans hebben op vroegtijdig overlijden dan de algemene bevolking.