Complottheorieën worden de laatste jaren steeds populairder. Dat is het duidelijkst zichtbaar in de verhalen over het Derde Rijk. Fabels die al lang geleden ontkracht werden, hebben een tweede leven gekregen dankzij nieuw ‘bewijsmateriaal’ en nieuwe invalshoeken. Zo zou Hitler nog leven en naar Argentinië zijn gevlucht en is er een manuscript waarin staat hoe de Joodse bevolking de wereld zou willen overnemen. Voor geen van deze theorieën is ooit bewijs gevonden.
Adolf Hitler is een grote naam in de geschiedenis, de aanstichter van de Tweede Wereldoorlog. Een gebeurtenis met gruwelijkheden die nooit meer vergeten mogen worden. Hitler verspreidde complottheorieën door propaganda. Hier had hij een speciale ministeriële taak van gemaakt, Paul Joseph Goebbels was hier verantwoordelijk voor, de minister van propaganda. Jubbels maakte antisemitische posters over voornamelijk Joden of mensen die anders over dingen dachten. Hitler kwam met propaganda in aanmerking tijdens de Eerste Wereldoorlog. Hij vocht voor Duitsland in Vlaanderen. De Britten en Amerikanen maakten al veel gebruik van propaganda. Een bekende Britse kreet was:’ Britions want you’. ‘Propaganda heeft tijdens de Tweede Wereldoorlog een hele negatieve wending gekregen, omdat Hitler er misbruik van heeft gemaakt’, aldus Janzen, Tweede Wereldoorlog expert en auteur.
Het Duitse volk werd zo geconcentreerd dat ze alleen zagen wat Hitler wilde dat ze zagen. ‘Het Duitse volk ging ook daadwerkelijk geloven dat Joden de wereld over wilde nemen’, aldus Evans, Brits historicus en auteur. Het Duitse volk werd angst aangezaaid en gemanipuleerd. Een voorbeeld waarin deze angst en gevolgen hiervan terug zijn te zien is tijdens de enorme zelfdoding in het dorpje Demmin, een kleine stad in het noordoosten van de huidige Oostduitse deelstaat Mecklenburg-Vorpommer. De Bolsjewieken (Sovjet-Unie) kwamen eraan om Hitler tegen te houden. ‘Mensen was zoveel angst aangezaaid over de Bolsjewieken, zo zouden ze vrouwen verkrachten, mannen tot slaaf maken en kinderen vermoorden’, aldus Janzen. Mensen uit het dorp waren zo angstig geworden door alle verhalen en propaganda, dat bijna heel het dorp zelfmoord heeft gepleegd.
Beluister hieronder de bijbehorende audioproductie
Wil je meer weten over complottheorieën en de nazi’s?
Bekijk dan https://www.richardjevans.com/ of bestel het boek ‘het nazisme en complottheorieën’, geschreven door Richard J Evans
Michiel Janzen / Fotograaf: Koen Broos
