De redactie van Upd8 News checkt regelmatig verschillende claims op hun betrouwbaarheid. Deze keer kijken we naar een uitspraak in een artikel van de Volkskrant. SP-lijsttrekker Lillian Marijnissen sprak afgelopen week over een zogenoemd ‘zorginfarct’. Hierover deed zij de volgende uitspraak: “Recent onderzoek laat zien dat mensen die in de ouderenzorg werken 35 procent van hun tijd kwijt zijn met papier en bureaucratie. (…) Kun je nagaan wat je kunt besparen aan tijd en geld en mankracht als je het anders zou organiseren.” Deze uitspraak klopt grotendeels en hoe dat zit, lees je hier in dit artikel:

Kim de Groot is onderzoeker bij het Nivel, een publieke en onafhankelijke kennisorganisatie die onder andere namens het Ministerie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport onderzoek doet naar gezondheidszorg in Nederland. De Groot heeft samen met haar collega’s onderzocht hoe het zit met administratie in de ouderenzorg. “Ik heb het even voor je uitgerekend, maar dan kom ik ook echt uit op 35 procent. Dit is ook wat er uit het onderzoek komt. We hebben het hier wel over twee soorten registratie. Enerzijds de registratie die verpleegkundigen doen om goede zorg te kunnen verlenen. Dat zijn dan dingen als een zorgplan opstellen, een overdracht maken voor als een patiënt bijvoorbeeld naar het ziekenhuis gaat of opschrijven wat voor bijzonderheden zij zien tijdens het zorg verlenen. Anderzijds gaat het om registratie voor de organisatie. Dus dan gaat het om uren registreren om salaris te krijgen of een checklist moeten invullen, vooral zaken die niet direct te maken hebben met de zorg aan de patiënt zelf.”

Deze 35 procent wordt gemeten door verschillende groepen door middel van een enquête te vragen naar hun ervaringen. “Wij werken met een panel met een groep van zo’n 2500 professionals die voor ons een vragenlijst invullen. Die professionals zijn werkzaam in het ziekenhuis, de GGZ, de wijkverpleging, de huisartsenzorg, noem maar op. En wij vragen hun in die vragenlijst om een inschatting te geven, naar hoe zwaar zij de last ervaren, maar ook naar hoeveel tijd zij kwijt zijn.”

Het onderzoek waar De Groot aan werkte, is, na navraag bij de SP, ook het onderzoek waar Marijnissen het over had in het artikel van de Volkskrant. Maar ook Marvin Hanekamp, Simon Heesbeen en Lonneke Taks hebben hier namens ActiZ, de branchevereniging van circa 400 zorgorganisaties, onderzoek naar gedaan. Ook zij komen uit op 35% ervaren administratieve tijdsbesteding in 2019 en dat terwijl volgens hun 23% een acceptabele tijdsbesteding is. Dit zou volgens hen moeten dalen.

Volgens de Groot is er echter één kleiner deel van de uitspraak dat niet helemaal klopt. “Het is nog niet volledig duidelijk dat een verlaging van de administratie, om bureaucratie en papier maar even te noemen, daadwerkelijk leidt tot een besparing in tijd en geld. In eerste instantie klinkt dat wel zo, maar er zitten wat haken en ogen aan. Tot nu toe lijkt het erop dat er, als er minder administratie is, er niet minder tijd wordt gebruikt om deze in te vullen. Bovendien kunnen we de administratie niet helemaal wegbezuinigen. En gaat het niet alleen over de uren die de zorgverleners er aan kwijt zijn, maar ook het gevoel wat er aan vast zit. Bij sommige verslaglegging, zeker die voor de organisatie, is het de vraag of het nuttig is. Maar het is ook voor de patiënt en de zorgverlening belangrijk om dingen vast te leggen.”

EenVandaag. (2023, 24 maart). Kost de bureaucratie in de zorg ons echt jaarlijks 22 miljard euro? “De regeldruk is echt toegenomen”. https://eenvandaag.avrotros.nl/item/kost-de-bureaucratie-in-de-zorg-ons-echt-jaarlijk-22-miljard-euro-de-regeldruk-is-echt-toegenomen/

Marvin Hanekamp, S. H. (2020). Impact in Beeld: Inventarisatie externe verantwoordingslast verpleeghuiszorg:. ActiZ Berenschot. https://www.berenschot.nl/media/uwtlwats/cases-impact-in-beeld-eindrapportage-inventarisatie-externe-verantwoordingslast-verpleeghuiszorg-1.pdf

Gesproken bron: Kim de Groot, PhD RN, Onderzoeker en wijkverpleegkundige