De redactie van Upd8 controleert regelmatig verschillende claims op hun betrouwbaarheid. Deze week onder andere van De Telegraaf. In een online lifestyle-artikel van de krant, gepubliceerd op 31 oktober, wordt dieper ingegaan op het effect van water drinken naast koffie. Niet diep genoeg, blijkt uit verder onderzoek. In de publicatie wordt gesteld dat de effecten van cafeïne mogelijk ‘teniet worden gedaan’ als men geen glas water naast een kop koffie drinkt. 

“Onzin”, aldus Trudy Voortman, voedingswetenschapper aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. “De opname van cafeïne is misschien wat langzamer als je erbij eet dan op een lege maag, maar de hoeveelheid vocht die erbij zit maakt niks uit”. Ook op de effecten van cafeïne heeft water drinken volgens Voortman geen invloed.

Later in het artikel wordt ingegaan op het feit dat koffie ‘vochtafdrijvend’ zou zijn, ook wel ‘diuretisch’. Een bijzonder statement, vindt Margreet Olthof, universitair hoofddocent Gezondheids- en Voedingswetenschappen aan de Vrije Universiteit Amsterdam. “Het klopt dat koffie een diuretische werking heeft, waardoor de nieren worden gestimuleerd. Toch is uit onderzoek niet aan te tonen dat koffie zodanig vochtafdrijvend is, dat een extra glas water nodig zou zijn. Natuurlijk is het wel zo dat bij het drinken van veel koffie een toiletbezoek zich automatisch sneller aandient”. Volgens Olthof is nooit bewezen dat je bij dergelijke toiletbezoeken ook echt meer vocht verliest. “Op je totale vochtgehalte heeft een gemiddelde cafeïneconsumptie, zoals een kopje koffie, geen invloed”. Ook na raadplegen van het Voedingscentrum blijkt dat je door cafeïne niet méér gaat plassen, en dus meer vocht verliest.

In een wetenschappelijk rapport van de European Food Safety Authority, wordt de diuretische werking van cafeïne erkend. Maar net zoals Voortman en Olthof al eerder concludeerden, heeft de inname van cafeïne geen invloed op de lichamelijke vochtbalans. De EFSA concludeerde in 2015 dat inname van hoeveelheden tot 200 mg cafeïne in één keer, het onwaarschijnlijk is dat dit effect heeft op de uiteindelijke vochtbalans in het lichaam. Dranken met cafeïne worden dan ook gerekend tot de dranken die bijdragen aan de totale vochtinname.

Toch is een glas water drinken na je kopje zwart volgens de Margreet Olthof geen slecht idee. “Uiteraard raad ik dat eerder aan dan af, water drinken is altijd goed. Maar niet omdat je door koffie zodanig uitgedroogd raakt dat het écht nodig is.”

Conclusie

Uit interviews met verschillende experts en raadplegen van wetenschappelijke onderzoeken blijkt dat een glas water drinken naast een kop koffie niet zo noodzakelijk is als De Telegraaf in de publicatie stelt. Toch is het volgens deskundigen nooit slecht om een extra glas water te drinken, maar dit advies wordt niet gegeven naar aanleiding van vochtverlies door cafeïneconsumptie.