Hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder maakte in een uitzending van het NPO-programma Nieuwsuur een opvallende uitspraak. Hij beweerde namelijk dat de helft van de Nederlandse bevolking lijdt aan overgewicht of obesitas. Het klopt inderdaad dat gemiddeld ongeveer de helft van de Nederlandse bevolking overgewicht heeft, maar het hele verhaal is iets genuanceerder dan dat. 

De claim 

Volgens de laatste cijfers van het Centrale Bureau voor de Statistiek heeft 51% van de Nederlanders inderdaad overgewicht, waarvan zestien procent lijdt aan ernstig overgewicht, ofwel obesitas. Dit weten zij door middel van hun gezondheidsenquête, een doorlopend onderzoek onder de Nederlandse bevolking.  

De leeftijdsgroepen 

 Wat wel blijkt, is dat het percentage mensen met overgewicht per leeftijdsgroep heel erg verschilt. Zo blijkt dat 81 procent van de Nederlanders onder de twintig jaar oud een gezond gewicht heeft, terwijl dat bij Nederlanders tussen de 65 en 75 jaar oud maar 38 procent is. Zo blijkt ook dat maar twee en een half procent van de Nederlanders onder de 20 jaar oud lijdt aan zwaar overgewicht, waar dat bij de leeftijdsgroep 65 tot 75 maar liefst negentien procent bedraagt. Het cijfer van 51 procent overgewicht is een gemiddelde dat wordt berekend door de gewichten van alle leeftijdsgroepen te combineren. 

 Dit betekent dat het lage percentage onder jongeren en het hogere percentage onder ouderen samensmelten tot een algeheel gemiddelde. Hierdoor kan de indruk ontstaan dat het aantal mensen met overgewicht gelijk is onder alle leeftijdsgroepen, wat niet het geval is. 

De oorzaak 

Maar, hoe komt het nou dat die leeftijdsgroepen zo ver van elkaar af liggen? “65-plussers zijn natuurlijk een stuk minder actief dan jongeren”, vertelt diëtiste Julia Blaak. “Waar de jongeren vaak nog van hun ouders moeten gaan sporten en gezond moeten eten, reguleert niemand wat zij dagelijks ondernemen en eten.”  

Veel mensen bewegen ook te weinig. Maar acht procent van de 65-plussers zegt in hun dagelijks leven genoeg te bewegen. Terwijl de aanbevolen hoeveelheid beweging voor 65-plussers maar twee en een half uur per week is, zegt het merendeel dat nog steeds niet te bereiken 

Niet alleen zijn er meer mensen met overgewicht, er zijn ook nog nooit zo veel mensen met obesitas geweest in Nederland, dat meldt het CBS ook in hun cijfers. “Ongezond eten is nog nooit zo toegankelijk geweest. Iedereen kan op ieder moment hun telefoon pakken en een snelle hap bestellen, wat veel mensen veel makkelijker vinden dan zelf koken.” vertelt mevrouw Blaak verder “Ook is gezond eten de afgelopen jaren door inflatie veel duurder geworden. Wanneer je dat combineert met het gemak van de snelle, vette hap en het te weinig bewegen en sporten, loop je al snel tegen gezondheidsrisico’s aan. Wanneer je dat dan voor langere tijd aanhoudt, kom je uiteindelijk te kampen met obesitas.”