Volgens Mona Keijzer, BBB, stijgt het aantal alleenstaande minderjarige vluchtelingen (AMV) in Nederland, omdat ons systeem aantrekkelijker is dan in andere landen. Iemand is een AMV wanneer deze minderjarig is en vaak alleen zijn thuisland verlaat vanwege bijvoorbeeld oorlog. Alhoewel het aantal AMV’ers inderdaad stijgt, is het citaat ‘te kort door de bocht’.

‘Het aantal AMV’ers stijgt gigantisch hoog, omdat het Nederlandse stelsel gewoon aantrekkelijker is dan in andere landen’, zegt Keijzer in een interview tijdens WNL op zondag. Waar Keijzer haar claim vandaan heeft gehaald is onduidelijk, maar gezien de stijgende interesse in juli 2023 en januari 2024 (Google Trends) heeft ze haar informatie uit nieuwsberichten en onderzoeken uit die periode gehaald. Zo kopt de NOS in september 2023: ‘Steeds meer jonge alleenreizende asielzoekers naar Nederland, wat betekent dat?’ Met het ‘Nederlandse systeem’ doelt Keijzer op de manier hoe Nederland omgaat met asiel.

De claim die Keijzer maakt klopt, maar alleen voor het eerste deel. Het aantal AMV’ers in Nederland stijgt inderdaad. ‘Het is moeilijk om het echt vast te leggen, omdat veel mensen hier ongeregistreerd heen komen. Maar de cijfers liggen de laatste jaren vrij hoog’, vertelt Frouws. Ook cijfers van het CBS laten een duidelijk stijgende lijn zien door de jaren heen tot en met 2022. Tot slot onderbouwt een analyse van de overheid en expert Frouws dat er een stijging is van het aantal alleenstaande minderjarige vluchtelingen. Wat dat betreft klopt de claim van Keijzer.

Maar die stijging ligt volgens Frouws niet aan het geweldige systeem. ‘Dat is gewoon te kort door de bocht.’ Onderzoek van het WODC concludeert op uitspraken van meerdere experts dat jongeren vooral naar Nederland komen vanwege de veiligheid. In het onderzoek staat dat: ‘Ze noemen landen aan de buitengrenzen van Europa, in het bijzonder Griekenland, geen landen waar jongeren beogen om zich te vestigen.’ Ook de rol van mensensmokkelaars speelt een rol, omdat deze volgens het onderzoek bepalen waar de meeste AMV’ers hun tocht eindigen.

‘Als je ons vergelijkt met andere landen is ons systeem eigenlijk helemaal niet zo aantrekkelijk. We hebben bijvoorbeeld een overvolle opvang voor asielzoekers. Het komt vrijwel nooit voor dat mensen al bij aanvang van hun reis Nederland als doel hebben’, vertelt Frouws. Dit onderbouwt het onderzoek van het WODC, dat aangeeft dat AMV’ers eerder doorreizen na aankomst in Europa totdat ze een veilig land vinden en vaak het lot in handen van mensensmokkelaars moeten leggen. Frouws vertelt: ‘Waar ze terechtkomen hangt van veel dingen af, zoals familiebanden, factoren onderweg en smokkelaars.’ Onderzoek van de Immigratie- en Naturalisatiedienst laat zien dat ook het volgen van anderen die eerder naar Europa zijn gegaan een motief is.

En al hebben de migranten Nederland wel al op het oog, dan komt dat zelden vanwege ons goed geregelde systeem: ‘Zo zien ze Nederland als een veilig land met meer werk mogelijkheden. Ook hebben ze vaak een positieve associatie met het land door bijvoorbeeld familie.’

Conclusie:

De claim: ‘Het aantal AMV’ers stijgt gigantisch hoog, omdat het Nederlandse stelsel gewoon aantrekkelijker is dan in andere landen’ klopt voor een deel. Ja, het aantal alleenstaande minderjarige vluchtelingen stijgt, voornamelijk vanwege onveiligheid in het thuisland. Ook kunnen de cijfers stijgen omdat er een inhaalslag wordt gemaakt bij het registreren van de cijfers. Maar die stijging is niet te danken aan het geweldige systeem dat Nederland heeft rondom asiel. Vaak weten de AMV’ers niet eens waar ze terechtkomen voordat ze aan hun tocht beginnen.