Uit een steekproef in Frankrijk is vorige week gebleken dat de iPhone 12 meer straling uitzendt, dan de Europese norm. Toch hoeven we ons, volgens Kennisplatform Elektromagnetische Velden, geen zorgen te maken. Zij claimen dat de straling van de iPhone 12 een minimaal effect heeft op de gezondheid van de gebruikers. Die claim is juist.
Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie.
Op 13 september werd de iPhone 12 in Frankrijk van de markt gehaald, vanwege te hoge straling. Dit is gebleken uit een steekproef dat is uitgevoerd door het ANFR, de Franse toezichthouders voor de regulering van radiofrequenties. Een apparaat mag volgens de Europese grens maximaal 4 watt per kilogram uitzenden. Uit de test van het ANFR bleek dat de iPhone 5,74 watt per kilogram uitzendt.
Op 14 september publiceerde het Kennisplatform Elektromagnetische Velden (verder te noemen: Kennisplatform (EMV)) een nieuwsbericht. In het bericht lezen we het volgende: “Er is geen sprake van een gezondheidsrisico”. Later in het bericht voegen zij toe: “Dankzij de in de limieten ingebouwde veiligheidsmarge hoeven mensen die een iPhone 12 gebruiken zich geen zorgen te maken over hun gezondheid. De gemeten opwarming door de telefoon is weliswaar hoger dan is toegestaan, maar blijft beperkt tot een fractie van een graad”.
Klopt dat?
Ja, zo blijkt. De onduidelijkheid ontstaat bij de Europese blootstellingslimieten van 4 watt per kilogram. Alle mobiele telefoons en zendmasten moeten aan de veiligheidsnormen voldoen, voordat ze in Europa op de markt verkocht kunnen worden. De limieten zijn er om gebruikers van de apparaten te beschermen tegen gezondheidseffecten. Daarmee is een veiligheidsmarge meegerekend.
Dat bevestigt ook Mathieu Pruppers, plaatsvervangend algemeen secretaris Kennisplatform EMV: “Er is bewust een veiligheidsmarge ingesteld tussen het blootstellingslimiet en het niveau waarbij oververhitting plaatsvindt die wél kan leiden tot gezondheidsschade. Die marge houdt rekening met mensen die gevoeliger zijn voor warmte, zoals mensen die ziek zijn. Niet elk mens is hetzelfde en daarom is er speling”.
Dat ondersteunt Thijs Boermeester, docent natuurkunde en stralingsdeskundige, ook: “Ik word niet zenuwachtig van de totale uitstraling van 5,74 watt per kilogram. Wil je echt schade krijgen, dan kan je, theoretisch gezien, de straling 12 minuten lang, op een hoge stand, tegen je hersenen aanhouden. In de werkelijkheid duurt dit natuurlijk veel langer, omdat er in die theorie geen rekening gehouden wordt met de schedel, huid en het oor die ertussen zit”.
Reden van tijdelijk verbod
Na het nieuws van het verkoopverbod van de iPhone 12 verschenen koppen als: “Heb je een iPhone 12 liggen? Dit is waarom je die beter niet kunt gebruiken” razendsnel. “Het is een onderwerp dat best ingewikkeld kan zijn voor de ‘reguliere lezer’, dus als iets niet duidelijk wordt uitgelegd, dan is er een grote kans dat er misinformatie ontstaat”, legt Muhsin Harakeh, hoogleraar Experimentele Kernfysica en stralingsdeskundige, uit.
Hoe zit het dan nu? “De verkoop van de iPhone 12 is niet verboden, omdat de straling gezondheidsproblemen kan veroorzaken, maar wel omdat die regelgeving van de limiet zo streng is”, verklaart Pruppers.
Jarenlange discussie
“Al jarenlang is er de angst dat straling van mobiele telefoons een oorzaak is van kanker en andere gezondheidsproblemen. Hierover zijn verschillende onderzoeken gedaan, voornamelijk op knaagdieren. Uiteindelijk bleek dit niet helemaal waar te zijn”, zo vertelt Harakeh. “Om de mogelijkheid tot kanker te veroorzaken, moet de straling kort genoeg zijn om ionisatie van moleculen in het lichaam te veroorzaken”, aldus Harakeh.
Ionisatie: een natuurkundig proces waarbij een ongeladen atoom of molecuul een elektron kwijtraakt, of er een bijkrijgt, waardoor het verandert in een geladen deeltje (ion).
Bron: https://ionisator.nl/hoe-werkt-ionisatie/
Wanneer wordt het dan wel gevaarlijk?
“Stel je nou voor dat je, in het uitzonderlijke geval, 40,6 graden koorts hebt, in de zon zit in Spanje, waar de temperatuur boven de 40 graden is en je twee uur lang gaat bellen met je dokter, dan kan ik me voorstellen dat het op lange termijn een heel klein beetje effect kan hebben”, aldus Boermeester.
Op korte termijn zouden er geen gezondheidsgevolgen zijn, als het gaat om de straling die telefoons uitstoten, zo blijkt uit onderzoek. “Daarvoor is ook de Europees limiet ingesteld. Naar de gevolgen op lange termijn wordt nog veel onderzoek gedaan, maar daarvoor bestaat nog geen wetenschappelijk bewijs”, aldus Pruppers.
Maatregelen Apple
Volgens de BBC heeft Apple aangekondigd dat de straling kan worden aangepast met een update. Deze zal in de aankomende dagen verschijnen. Als de iPhone zich dan wel aan de norm houdt, zullen er verder geen gevolgen zijn voor het bedrijf.
Conclusie
Een artikel op de website van Kennisplatform EMV claimt dat de straling die de iPhone 12 uitstoot, minimaal effect heeft op de gezondheid van de gebruiker. Deze informatie klopt. Ondanks dat de telefoon de blootstellingslimiet overschrijdt, heeft het gebruik van de iPhone minimaal effect op de gezondheid. Dit komt omdat er rekening is gehouden met speling in het afstellen van de limiet.
Alle bronnen die Upd8 heeft gebruikt voor het maken van deze factcheck, staan als hyperlinks in de tekst.
