In de bibliotheek Neude was ter gelegenheid van de boekenweek de film Mijn moeder wil niet meer leven te zien van Lev Avitan, schrijver en spoken word-artiest. Lev Avitan heeft een bijzondere relatie met zijn moeder.
“De film is een afsluiting voor een hele periode. Een periode van rouw, geluk, liefde, verdriet en angst. Het is een stap naar een ander soort verhalen vertellen. Ik wil mijn verhaal vertellen over wat ik in al die tijd heb meegemaakt, al de pijn die ik probeer te verwerken. In de hoop dat ik iets liefs en moois kan brengen voor anderen.
De fase waarover ik spreek gaat over de relatie met mijn moeder. Mijn moeder en ik hadden een complexe en turbulente, vrij diep emotionele relatie. Mijn vader is weinig in beeld geweest. Ik ben niet bij hem opgegroeid. Mijn moeder was hierdoor mijn enige ouder. Alleen zat zij flink in de knoop met zichzelf, waardoor ze eigenlijk geen emotionele ruimte had voor mij. Ze heeft een traumatiserende jeugd gehad. Als klein meisje werd ze aangerand door haar broer. Later heeft ze een auto-ongeluk gehad, waardoor beide knieën waren verbrijzeld. Ze werd arbeidsongeschikt en op deze manier kwam ze in een uitkering terecht. Ze was heel veel met haar eigen gevoel bezig. Ze was erg afwisselend. Ze kon plotseling boos zijn, schreeuwen en dingen kapot gooien. Ik heb hierdoor mijn eigen welzijn naar achteren geschoven. Ik heb geprobeerd haar vaak te verzorgen, goed te zijn voor haar, zodat ze zich oké voelde. Wat een onmogelijke taak was. Als kind is het eigenlijk niet jouw verantwoordelijkheid om de emotionele support rol van je ouder op je te nemen, maar dit was onze dynamiek.
Op vrij jonge leeftijd, elf jaar, ben ik begonnen met wiet roken, wiet verkopen en andere dingen verkopen. Op deze manier verdoofde ik mezelf. Ik heb een beetje het straatleven opgepakt. De hele dag door was ik aan het blowen. Dit was een manier geweest om heel veel emotionele pieken, pijnen en trauma gewoon niet te voelen of nauwelijks te voelen.
Vanaf mijn zestiende heb ik me een beetje losgemaakt van haar. In mijn relaties merkte ik dat ik een trauma had opgelopen. Mijn romantische relaties, tot mijn huidige relatie, zijn op een vrij vergelijkbare manier uitgegaan. Altijd na 6 maanden. Ik kon niemand echt binnenlaten. Hierdoor kon ik geen echte gezonde liefdevolle relaties aangaan. Pas sinds mijn huidige relatie besef ik heel bewust hoe moeilijk het is voor mij om mensen te vertrouwen. Te vertrouwen dat ze goede bedoelingen hebben en dat ze me niet zullen verlaten. Dit is ontstaan door de dynamiek die ik had met mijn moeder. Wanneer ik dit ben gaan realiseren, kan ik beter omgaan met mijn trauma.
In 2020 kreeg mijn moeder longkanker. Door de lockdown was ik een van de enige zorgverleners van mijn moeder. Ik was heel veel van mijn tijd met haar, terwijl ik me net weer losgemaakt had van haar. Opeens was ik weer geworpen in een kamer met haar. Ze bleef mijn moeder en ze was ziek dus ik moest ook veel verwerken. Allerlei jeugdherinneringen waar ik nooit meer aan gedacht had, kwamen omhoog. Het was veel om te verwerken. In deze periode ontwikkelde ik een paniekstoornis. De hele dag door had ik paniekaanvallen. Ik kwam uit een periode waarin ik me heel sterk voelde. Ik was ineens beland op een gevoel van onveiligheid. Alles was angstig en alles leek erop uit om je dood te maken of je te laten stikken. Dit was een compleet absurd gevoel waar ik geen grip op had, terwijl ik ook probeerde normaal om te gaan met de wereld en met de ziekte van mijn moeder.
Het moment dat mijn moeder hoorde ‘mevrouw, u heeft longkanker en u gaat het waarschijnlijk niet redden’ was haar initiële reactie: ‘Oke, het hoeft niet meer als het aan mij ligt ga ik nu meteen.’ Dit was niet mogelijk. Dit waren harde woorden, die me ook pijn deden. Ze wilde euthanasie. Uiteindelijk was de ziekte sneller dan de euthanasie proces in gang gezet kon worden.
Vijf maanden nadat ze te horen kreeg dat ze kanker had, kwam de verpleegster om een morfinepompje aan te leggen. Dit betekent dat ze binnen 24 uur in een diepe morfine slaap komt en niet meer wakker wordt. Ik maak al sinds dat ik een kleine jongen ben beats. De nacht voordat ze overleed, had ik een tekst geschreven op ons favoriete nummer Purple Rain van Prince. Het ging over dat het oké is, hoe het nu is. Ik liep naar beneden en liet het aan mijn moeder horen. Eerder toen ik vertelde over de flashbacks die naar boven kwamen, reageerde ze compleet ontkennend. Dat was toen niet het geval. Ze sprak de woorden: ‘Als er iets gebeurd is, dan sorry.’ Ze bood niet direct haar excuses aan, maar alsnog voor haar doen was dit al heel wat. Dit gaf mij het gevoel dat ze geluisterd heeft. Na de woorden heb ik het pompje aangezet. Ik moest twee keer drukken en de volgende dag is ze eigenlijk nooit helemaal goed wakker geworden. Rond zes uur ‘s avonds is ze overleden.
Ik heb veel teksten geschreven over mijn helingsproces, wat terug te zien is in de film. Bij de bioscooprelease voelde ik pas echt de inhoud van de film. Er kwam veel emotie los. Mijn vader is vijf maanden geleden overleden. Ik kreeg een besef dat ik ouderloos ben. De film is een afsluiting van mijn helingsproces. Op de begrafenis sprak ik uit dat er altijd een plek was voor iedereen bij mijn moeder. Het gevoel dat ieder mens welkom is, is een belangrijk deel van wie ik ben. Met deze film hoop ik mensen te helpen, die herkenning en heling vinden in de film. Ik wil anderen helpen, net zoals mijn moeder altijd deed.”
Verslaggever Jonas Petit is aanwezig bij de workshop “Je familiegeschiedenis ontdekken”. Hij spreekt met een deelnemer en de workshopleider.
