Het stadsgebied van Utrecht heeft in de afgelopen jaren een stijging in het aantal toeristische gasten gezien. In 2023 is het aantal hotelgasten gestegen met 119.251 in vergelijking met 2022. Vooral in oktober lijkt de stad populair te zijn onder bezoekers. Hierbij helpen veel attracties, musea, theaters en evenementen om meer aandacht naar Utrecht te trekken. Opvallend is dat de groei veel groter is dan voor 2019.
Volgens de verwachtingen van de gemeente zal de aantal bezoekers nog verder toenemen. Doordat zet de provincie zich in om in de toekomst meer kwaliteit en kwantiteit te bieden. Sebastiaan Weijmans, de woordvoerder van Utrecht Marketing, zegt:” Als je wereldwijd kijkt, zie je dat toerisme groeit. Mijn verwachting is ook dat het aantal toeristen dat Utrecht bezoekt zal groeien. Dat is zeker het geval sinds Covid.”
Tijdens de lockdownmaatregelen in 2020 en 2021 mochten musea, theaters en veel evenementen geen gasten ontvangen, wat zorgde in een grote daling van het toerisme. Vanaf maart 2022 zijn er versoepelingen van deze regels gekomen en heeft Utrecht in hetzelfde jaar een stijging van het aantal bezoekers aan de musea gezien, tot twee keer zoveel vergeleken met 2021, toen er ongeveer 500.000 totale bezoekers waren. Theaters hebben in 2022 vijf keer zoveel bezoekers gehad als in 2021, toen waren er maar 200.000. Musea en theaters trekken vooral veel bezoekers in december. Het Spoorwegmuseum en het Centraal Museum krijgen de meeste bezoekers, met vorig jaar meer dan 790.000.
De Domkerk en Domtoren zijn verreweg de meest bezochte attracties elk jaar. Weijmans: ”Onze campagne richt zich niet specifiek op evenementen. Wij zetten ons het aantrekken van de juiste bezoeker, degene die bij de stad past. Die komen voor de sterke punten van de stad, zoals de Domkerk, het Domplein, de Domtoren, de musea, Hoog Catharijne en de grachten.” De Domkerk heeft in 2023 meer dan 400.000 bezoekers gehad.
Het meeste bezochte evenement in Utrecht is ‘Nederlands Film Festival’, dat afgelopen jaar ongeveer 100.000 gasten trok. Dat is wel veel minder vergeleken met het jaar 2019. Kunstfestival ‘Tweetakt’ heeft een stijging van zes keer zoveel bezoekers gezien in jaren 2022 en 2023, vergeleken met 2019. Een van de meest interessante muziekfestivals ‘Le Guess Who?’, trekt volgens Weijmans veel internationale toeristen. Weijmans: ”We willen mooie dingen van de stad laten zien, ook specifieke evenementen, zoals het muziekfestival ‘Le Guess Who?’. Internationaal geeft dat echt een heel goede indruk. Dat trekt ook bezoekers, niet per se in grote aantallen, maar het draagt natuurlijk allemaal bij aan het imago van de stad.” Vorig jaar kon de festival 17.500 bezoekers verwelkomen.
Andere provincies hebben, net als Utrecht, een stijging gezien in het aantal toeristen. Utrecht ontvangt nog steeds minder bezoekers dan andere provincies en staat, volgens CBS-cijfers, op de zevende plek in 2023 als meest bezochte provincie van Nederland. De meest bezochte provincies blijven Noord- en Zuid-Holland. Wanneer internationale toeristen naar Utrecht komen, zijn ze voornamelijk afkomstig uit andere delen van de Europese Unie. De meesten komen uit buurlanden zoals Duitsland en België. Verder zijn er veel bezoekers uit het Verenigd Koninkrijk en Spanje. Terwijl Utrecht ook bezocht wordt door toeristen uit andere continenten, is dit in dit geval veel minder dan de meest bezochte provincie, Noord-Holland. Uit de cijfers blijkt dat toeristen uit het buitenland ongeveer negentien keer vaker de provincie Noord-Holland bezoeken dan Utrecht.
