UTRECHT – Het Nederlands niveau onder vijftien jarigen is ten opzichte van 2015 flink gezakt. Waar toen nog een op de vier jongeren een te laag leesniveau had, is dat nu gestegen naar een op de drie. In Utrecht-Oost wordt er op verschillende manieren aan gewerkt dit niveau al bij jonge kinderen te Verbeteren.
Op basisschool de Odyssee worden er verschillende dingen gedaan om het leesniveau op te krikken. ‘We hebben een grote bibliotheek. We proberen heel veel verschillende boeken aan te bieden’, zegt groep acht leerkracht Mayke Burggraaff. Ook mag er een dag per week een strip gelezen worden en zijn er boeken voor kinderen met dyslexie. Niet alleen in de bibliotheek maar ook in het klaslokaal worden meerdere dingen gedaan omtrent lezen. ‘We werken veel met projecten Dan proberen we boeken uit te zoeken, passend bij de projecten. In de bovenbouw gaat het nu over de Tweede Wereldoorlog, dus dan proberen we ook een boek te lezen wat daarmee te maken heeft’
Dit alles gebeurt veel meer samen met de kinderen dan voorheen. Burggraaff legt uit dat er niet meer met een begrijpend lezen methode wordt gewerkt: ‘Kinderen willen dan zo snel mogelijk de vragen beantwoorden, en lezen de tekst eigenlijk niet’. Juist door de projecten samen met kinderen te doen hoopt ze dat ze de tekst ook beter gaan begrijpen. Trea Scholten, van organisatie Taal Doet Meer is het hier mee eens: ‘In het onderwijs is men veel bezig met technisch lezen, waardoor je een stukje tekst leest, maar totaal geen idee hebt wat het verband daarin is.’
Minder gelezen
Burggraaf legt uit hoezo er minder gelezen wordt: ‘Toen ik vijftien jaar geleden begon als leerkracht ging het meer over de klassieke vakken zoals rekenen en taal. Er zijn de laatste tijd veel meer dingen bijgekomen. Denk bijvoorbeeld aan de lentekriebels, verschillende sportactiviteiten en hoe om te gaan met geld’. ‘Ik denk dat er minder gelezen word. In plaats van een boek pakken hebben kinderen nu gewoon veel meer opties dan vroeger’
Leesoffensief
Een andere oplossing om dit tegen te gaan is het Leesoffensief van eerdergenoemde organisatie Taal Doet Meer. Hun missie is om een eerlijkere samenleving te creëren op het gebied van taal, om de kansengelijkheid zo te vergroten. Scholten vindt het belangrijk om de verplichting van lezen van de voorgrond te laten verdwijnen. ‘ik denk dat voor een groot deel het plezier van lezen weg is, omdat het een vak is geworden waar je cijfers voor moet halen. Je moet het goed doen, terwijl je er eigenlijk gewoon plezier in zou moeten hebben.’ Ook vindt ze dat leerkrachten hier het goede voorbeeld in moeten geven: ‘Als een kind ziet dat jij ook leest, ziet het ook dat jij het belangrijk vindt.’
Europapa
Burggraaff behandelt in haar lessen niet alleen boeken. ‘We hebben nu bijvoorbeeld de projectweek muziek op school, en we hebben we de songtekst van Europapa (de Nederlandse inzending voor het Eurovisie Songfestival Joost Klein.) geanalyseerd. Door daarna ook gelijk het liedje te luisteren link je gelijk verschillende dingen aan elkaar.
‘Je wilt gewoon lezen omdat het je verrijkt en omdat je het nodig hebt voor de toekomst. Je wordt gewoon veel slimmer als je veel leest en als je veel weet’ concludeert Burggraaff. Scholten staat er hetzelfde in: ‘Als je leest vergroot je je kennis, je weet meer van andere dingen meer van andere culturen’
Beiden zien dus graag dat er wat vaker een boek wordt gepakt, in plaats van de telefoon.
