Uit cijfers van het CBS blijkt dat in 2020 het aantal drugsmisdrijven in Nederland flink daalde, maar in 2023 dit ineens weer steeg met 15%. Ook in Zeist was vanaf 2020 een flinke daling, maar ondanks de stijging van Nederland en gemeente in de omgeving in 2023, bleef in 2023 het aantal in Zeist dalen. Wat de exacte reden van deze afwijking is, is nog onduidelijk, maar de gemeente is er erg blij mee.
Volgens het CBS is er in 2023 in Nederland sprake van een stijging van 15% van het aantal drugsmisdrijven, terwijl we in Zeist van een halvering spreken. De gemeente laat weten hier erg blij mee te zijn: ‘De daling zorgt voor minder overlast en gevaar voor de inwoners van Zeist. Daar werken we continue aan samen met onze partners zoals politie en woningcorporaties.’
Opvallend is dat andere gemeente in de omgeving van een stijging in het aantal drugsmisdrijven spreken, behalve Zeist en Houten. Zeist heeft met 50% wel een sterkere daling, dan Houten met een daling van 33,33%. Waarom Zeist en Houten van een daling spreken en de andere gemeente niet, is niet duidelijk.
*Vanwege statistische redenen is Bunnik in de visualisatie buiten beschouwing gelaten
Een echte reden van de afwijking kan de gemeente Zeist niet aanwijzen. ‘Die kan tweeledig zijn. Het zou kunnen betekenen dat er daadwerkelijk minder misdrijven worden gepleegd. Het kan ook zijn dat misdrijven buiten beeld blijven van de instanties,’ vertelt Siewerd de Jong persvoorlichter van de gemeente Zeist.
‘Ik heb weleens in Zeist gedeald, maar afgelopen jaren steeds minder. En als ik dan word gevraagd, is het meestal voor zo weinig, dat ik daar niet daarvoor naar Zeist ga komen’, vertelt Siem** een straatdealer uit Utrecht. DJ Julian, een opkomend hardcore DJ, merkt landelijk juist een stijging in problematisch drugsgebruik. ‘Voor mijn gevoel beginnen drugs en het gebruiken van drugs steeds meer ‘mainstream’ te worden en blijft het niet maar bij 1 pilletje’, vertelt Julian. Dat de vraag afneemt, zou volgens Siem een goede reden kunnen zijn dat het aantal drugsmisdrijven ook afneemt.
Dat er in 2020 een sterke afname van drugsmisdrijven in Nederland was, bevestigd het Wetenschappelijk Onderzoek en Datacentrum. Zij schrijven dat er in 2020 minder hennepkwekerijen zijn ontmanteld en dat de coronamaatregelen tot een afname van dagvaardingen en gerechtelijke afdoeningen in Opiumwetzaken hebben geleid. Julian denkt ook dat de afname in 2020 met Corona te maken heeft gehad: ‘Ik denk dat deze daling komt door de corona tijd en een gebrek aan feesten en partijen, meeste mensen die drugs gebruiken doen dit op feesten en/of afterpartys naar mijn ervaring. En als er geen feesten zijn, wordt er ook minder verkocht en daardoor minder misdrijven.’
Normalisering
Volgens cijfers van het Trimbosinstituut is het drugsgebruik niet toegenomen. ‘Omdat het zo genormaliseerd is gaan mensen het juist vaker doen, denk ik’, vertelt Julian. ‘En als het drugsgebruik in problematische wijze toeneemt, nemen de misdrijven denk ik ook toe en gaat de politie meer invallen doen en mensen oppakken. Het gaat dus denk ik wel hand in hand met elkaar, al ben ik geen expert op dit gebied.’
‘Ik maak me zorgen om de normalisering van harddrugs’, vertelt Alieke Klooster, organisator van Underground Hardrave. Alieke gelooft erin dat de normalisering afgelopen jaar sterker is geworden, vooral als het gaat om de designerdrugs. ‘Mensen gebruiken altijd al, maar afgelopen tijd zie ik steeds meer designer drugs in omloop. Vroeger waren er meer mensen nuchter of aan de zuip en nu zitten ze allemaal aan die rotzooi, ook op gelegenheden waar dat helemaal niet toepasselijk is’
**Siem is niet zijn echte naam, vanwege privacy redenen wil hij niet met zijn echte naam genoemd worden. Zijn identiteit is wel bekend bij onze redactie.
