Op 1 januari 2024 gaat het verbod op e-sigaretten met smaakjes in. Dit moet de jeugd ervan weerhouden om te beginnen met roken. Door smaakjes als pink limonade, blueberry ice en kokos, is vapen voor jongeren aantrekkelijker dan sigaretten met tabak.
Het is zaterdagochtend, even voor half twaalf. De parkeergarage van winkelcentrum Hilvershof lijkt wel een doolhof. Overal waar je kijkt, zie je auto’s rondrijden om een parkeerplek te vinden. Op de dag voor kerstavond is er alleen nog plek op het buitendek. Binnen wordt de reden achter de drukte in de parkeergarage duidelijk. Bezoekers zijn vandaag op de been voor het bij elkaar rapen van de laatste kerstinkopen. De roltrappen gaan op en neer met bezoekers. Ze blijven maar komen, telkens weer. In Hilvershof hangt een zoete parfumgeur, die doet denken aan een vape met een smaakje. ‘Heb je die ook nog met watermeloensmaak?’, klinkt het nabij de uitgang van de Primera. De klant verwijst naar ‘een klein, nicotine en zoetstof verhittend apparaat, zoals een vape kan worden omschreven.
Een ton minder omzet
Deze detaillist in Hilversum verwacht dat het vapeverbod alleen deze vestiging al een ton aan omzet zal kosten. De man achter de kassa, voegt er aan toe dat vapes vanaf het nieuwe jaar niet meer verkrijgbaar zijn in diverse smaken. ‘Volgend jaar bestaan e-sigaretten in plaats van zestien ingrediënten nog maar uit acht soorten stoffen’, laat de man achter de kassa weten. Het verbod op de verkoop van e-sigaretten met smaakjes geldt eigenlijk al sinds begin juni van dit jaar, maar tabakswinkels mogen hun resterende voorraad aan vapes nog tot het einde van 2023 blijven verkopen.
Zorgelijke Ontwikkeling
Uit onderzoek van het Trimbos-instituut is gebleken dat één op de vijf jongeren in 2023 heeft gevapet. Dat meldde RTL Nieuws begin oktober van dit jaar. Trimbos voerde dit onderzoek uit in opdracht van het kabinet. Deze instantie noemt de cijfers ‘alarmerend en zorgwekkend.’
Wanda de Kanter is een voormalig longarts van het Amsterdamse Antoni Van Leeuwenhoek ziekenhuis. Zij verzet zich al jaren tegen de tabaksindustrie. ‘Vapen is slecht voor de longen en hersenen. In een wegwerpvape zit de hoeveelheid nicotine van veertig sigaretten.’ Op de vraag of zij denkt dat het verbod op e-sigaretten met smaakjes gaat werken, antwoordt de Kanter: ‘Dat vraag ik me af, aangezien er door de voedsel en warenautoriteit nog niet op gecontroleerd wordt op de verkoop en leeftijdsgrens.’ Volgens de Kanter moet er naast handhaving op de verkoop van vapes ook meer belasting betaald worden over de aankoop van gekleurde e-sigaretten. Een wet moet dat in 2026 mogelijk maken.
Nederland is niet het enige land in de wereld waar er maatregelen komen om vapen een halt toe te roepen. In Australië mogen vapes niet zonder doktersrecept verstrekt worden, meldde de NOS in mei van dit jaar. Vapen is in Australië alleen toegestaan om mensen van hun rookverslaving af te helpen. Zo’n constructie gaat hier in 2024 ook gelden, maar in tegenstelling tot het land Down Under blijft vapen in ons land ook voor eigen gebruik mogelijk.
