De bewoners van De Meern vertoonden grote angsten bij de komst van het COA in de wijk. Martijn Heijne, regisseur ‘Bij ons op het AZC’, kijkt er anders naar. ‘’Ik denk dat de angst vooral niet altijd terecht is’’.

Sinds afgelopen Augustus is er een nieuwe locatie van het COA geopend in De Meern. De faciliteit is bedoeld voor zo’n 20 jongeren. De straat de Meentweg, waar het COA is gevestigd, oogt als een rustige straat en wijk. Met het herfstweer waar we ons nu in treffen lijk het net op een plaatje uit een film met alle dwarrelende bladeren op straat. Maar toen deze plannen bekend werden gemaakt zagen veel bewoners van de wijk dit niet zitten. Na veel negatief bericht is er uiteindelijk een petitie geweest om de komst van het COA te voorkomen. Er was een grote angst voor overlast, het in geding komen van de veiligheid en de overtuiging dat De Meern aan alle kanten kapot zou worden gemaakt.

Bij ons op het AZC                                                                                                                                             

Het programma ‘Bij ons op het AZC’ is een 4-delige documentaire over het leven op een AZC. Martijn Heijne, regisseur, heeft geprobeerd te laten zien wat er zich binnen afspeelt, de mensen die er werken, wat voor mensen er wonen, waar ze tegenaan lopen, wat ze kunnen en wat ze willen doen. Martijn verteld dat niemand eigenlijk weet wat er binnen een AZC gebeurd, omdat er nooit binnen wordt gefilmd. ‘’Het was wel het idee om de wereld te laten zien die mensen iet kennen, maar waar het wel de hele tijd over gaat’’, aldus Heijne.

Reactie inwoners                                                                                                                                               

Er zijn 1.453 mensen die de petitie in De Meern hebben ondertekend. Maar niet iedereen heeft een negatieve blik op de situatie. ‘’Je kan niet eerst zeggen ‘Nee’. Eerst aanzien, en als er wel lasten zijn dan gaan we gewoon wat regelen’’, verteld een anonieme inwoner van De Meern.

We staan voor het gebouw van het COA, nergens is overlast te zien, alleen maar een hele rustige sfeer die er hangt. Een andere inwoner verteld dat er inderdaad geen overlast is. Mevrouw denkt dat de reden dat zo veel mensen alsnog er op tegen waren, komt omdat je alleen maar negatieve dingen ziet op tv. ‘’Je hoort nooit positieve dingen in het nieuws. Die kinderen kunnen er ook niks aan doen dat ze hierheen moeten.’’

Beide geïnterviewde inwoners wilden anoniem blijven; ze zijn bang voor de reacties die ze zouden krijgen.

Aannames                                                                                                                                                           

De problemen die mensen roepen rondom vluchtelingen en asielzoekers liggen vaak helemaal niet bij de vluchtelingen zelf. Neem het welbekende idee dat ‘wij’, als Nederlandse inwoners, al ons geld aan vluchtelingen geven terwijl zij er ‘niks mee doen’. Zo zwart-wit zit het niet. De wachttijden bij de IND voor een gesprek over een verblijfsgunning zijn immens lang. Maar zo lang ze nog geen verblijfsvergunning hebben, mogen ze ook nog geen Nederlands leren en werken, ondanks ze dit vaak wel graag willen. Dit helpt het beeld natuurlijk ook niet, verteld Heijne. ‘’Ja, ze krijgen een uitkering, maar dit is omdat ze niet mogen werken.’’ Het zou niet eerlijk zijn om de vluchtelingen ergens op aan te rekenen waar zij geen invloed op hebben. Heijne is van mening dat we ook eens naar het systeem moeten kijken: ‘’Als die procedures zo lang duren, zorg dan er in ieder geval voor dat die mensen kunnen werken, want dan kunnen ze meebetalen aan hun eigen opvang en iets bijdragen aan de maatschappij.’’ Nu er zo veel personeelstekorten zijn zou het een win-winsituatie zijn voor iedereen.

Empathie                                                                                                                                                       

Heijne verteld dat hij veel meer empathie heeft voor de vluchtelingen: ‘’Die mensen zitten echt in een klotesituatie en moeten met heel veel onzekerheid en trauma’s daar zijn. Ik denk wel dat het op de roe ligt dat vluchtelingen harder worden aangerekend.’’ Hij denkt dat de angst die er nu heerst, over overlast gevende groepen (vooral door nieuws uit Ter Apel), niet helemaal klopt. ‘’Die groepen zijn er, maar ik denk omdat dat het nieuws haalt, je dus het idee hebt: ‘oke, er komen straks 300 van dat soort mensen bij ons’. En dat is gewoon niet zo. Heijne denkt dat de angst vooral niet altijd terecht is. ‘’Zet 300 Nederlandse mannen in zo’n gebouw, laat ze elkaar niet verstaan, andere dingen willen eten, pannen moeten delen en de keuken om en om moeten schoonmaken… kijk maar hoe lang het goed gaat.’’

Kritiek                                                                                                                                                             

Heijne vindt dat de kritiek op het programma tot nu toe wel mee valt. Hij had het veel heftiger verwacht omdat het zó afwijkt van het beeld dat er bij de media wordt geschetst. ‘’Alles wat je nu ziet, is gewoon een beetje proberen weer te geven wat ik daar heb gezien; dus niks wat de montage niet gehaald heeft omdat ik dacht dit kan eigenlijk niet of dit is te negatief of te positief’’, aldus Heijne.

Onnodig                                                                                                                                                           

Ondanks de grote zorgen over de jongeren die zich zouden vestigen in de nieuwe locatie van het COA, blijkt dit totaal onnodig te zijn geweest. Lopend door de straat en wijk is het heel rustig, amper mensen op straat zelfs. Het lijkt dat De Meern gewoon nog steeds rustig in zijn waarde wordt gelaten, een angst dat volgens velen zou veranderen door de komst van het COA.

Angst voor vluchtelingen in De Meern, terecht of niet?

Audiobericht door Sarah Mooij.