Tekst: Jochem van Velzen
In een recentelijk artikel van Luna Veerhuis op RTL Nieuws hebben ze onderzoek gedaan naar hoe eieren het beste bewaard kunnen worden. Er werd gekeken naar het verschil in houdbaarheid tussen eieren in de doos of uit de doos en vervolgens of de koelkast invloed had op de houdbaarheid. Aan het eind van het artikel geven ze nog een tip: draai je eieren om en stop ze terug in de doos. Er wordt gezegd dat als je je eieren omdraait, zodat de punt naar beneden ligt, ze langer meegaan. Maar is dat wel zo?
Claim: Eieren omdraaien en met de puntige kant naar beneden terug in de doos doen verbeterd de houdbaarheid.
Oordeel: Niet waar
Waarom zou het waar zijn?
Voordat we gaan uitzoeken of de claim waar is of niet, moeten we eerst kijken wat de beredenering achter deze claim is. Waarom zouden eieren zogenaamd langer meegaan als je ze omdraait? Peter van Horne van de Universiteit van Wageningen heeft een expertise in pluimvee. Hij zegt dat een ei een spitse en een stompe kant heeft. “Er zit aan de stompe kant een soort luchtkamer die ontstaat tijdens het afkoelen na het leggen van een ei”, zegt van Horne. Als iets afkoelt krimpt het namelijk en daardoor ontstaat er een lege plek tussen de eischaal en het eiwit. Lucht zoekt automatisch een plek op waar het de meeste ruimte heeft dus daarom komt de luchtkamer aan de stompe kant van het ei te zitten.
Lucht invloed op houdbaarheid
Of de luchtkamer invloed heeft op de houdbaarheid van een ei kon een broederij beter vertellen zei Peter van Horne, omdat zij vaker en dichter op een ei zitten dan hijzelf. Daarom is er contact opgenomen met de broederij Gebroeders van Beek. Vervolgens in een gesprek met één van de pluimveehouders, Gerard Nij Bijvank, bevestigde hij nogmaals de aanwezigheid van het luchtvakje in een ei. “Als de puntige kant van het ei boven zit kan de inhoud van het ei in contact komen met de lucht in het vakje”, zegt Nij Bijvank. Op de website van Technopolis, een Vlaams centrum voor wetenschap en technologie, staat een wetenschappelijk stuk over eieren. Er staat dat een eierschaal niet helemaal dicht is, het is een beetje poreus. Door de eierschaal verdampt vocht, daarom wordt het luchtvakje groter naar mate het ei ouder wordt. “Er kunnen ook stoffen zoals bacteriën terug het ei in gaan”, zegt Nij Bijvank. Omdat er bij het luchtvakje meer ruimte is voor andere stoffen zal het daarlangs eerder naar binnen gaan. Als je deze kant naar boven houdt verminder je de kans dat deze stoffen in aanraking komen met de inhoud van het ei, omdat deze grotendeels worden tegengehouden door het membraam van het eiwit. Daarom liet Nij Bijvank weten: “Door de stompe kant boven te houden gaan de eieren dus langer mee.”
Eieren omdraaien in de doos?
De pluimveehouder van Gebroeders van Beek klonk daarentegen wel een beetje verward toen hem de claim voorgelegd werd. Hij vertelde namelijk dat volgens hem bijna alle machines waar broeders mee werken, zo ingesteld zijn dat alle eieren met de stompe kant boven in de doos worden gelegd. Je zou ze daarom niet om hoeven te draaien omdat de eieren al goed in de doos liggen. Onze redacteur was erg verbaasd toen hij dit hoorde, want hij dacht dat eieren altijd met de puntige kant naar boven lagen. Ook de mensen in zijn omgeving waren ervan overtuigd dat kun eieren met de puntige kant naar boven lagen, maar zodra ze het gingen controleren bleek dat de broeder inderdaad gelijk had.
Conclusie
In conclusie, eieren hebben een luchtvakje aan de stompe kant van het ei. In deze luchtkamer kunnen bacteriën zitten die in aanraking kunnen komen met de inhoud van een ei als het ei met de puntige kant naar boven ligt. Er wordt daarom aangeraden om het ei om te draaien, waardoor het ei langer meegaat. Grote kans dat het ei al op de goede manier in de doos zit, dus nog eens omdraaien is waarschijnlijk niet nodig. De claim klopt dus deels. De stompe kant moet boven liggen zodat het ei langer meegaat, maar je hoeft hem niet om te draaien.
