Kortgeleden publiceerde Trouw een artikel waarin geclaimd werd dat een crematie meer CO2 uitstoot dan twee retourvluchten naar Londen. Deze uitspraak benadrukt hoe traditionele uitvaartmethoden het milieu beïnvloeden. Echter, met nieuwere inzichten blijkt deze uitspraak wellicht overdreven en gebaseerd op verouderde gegevens.
In een recent artikel van Trouw heeft Mariette Schönfeld, lid van de Nationale Denktank 2023 ‘Betekenisvol Ouder worden’, gewezen op de toenemende behoefte aan duurzamere uitvaartpraktijken. Ze wees daarbij op de mogelijke milieueffecten van verschillende methodes, zoals crematie, begraven en resomeren. Schönfeld baseerde haar uitspraak op bronnen zoals een artikel van de NOS uit 2018 en een rapport van de Nederlandse onderzoeksorganisatie TNO uit 2014.
Claim
Het artikel van de NOS, gepubliceerd in februari 2018 beweert dat een enkele reis met Eurostar zo’n 6 kilo co2 uitstoot. Echter, uit een recenter onderzoek van EcoRes SCRL, het onderzoek waar Eurostar naar verwijst op hun website, blijkt dat de CO2-uitstoot per enkele reis niet 6 kilo is, maar ongeveer 4 kilo. Dit suggereert dat de cijfers, waar Schönfeld naar verwijst, mogelijk verouderd zijn. Het is echter belangrijk op te merken dat Eurostar er baat bij heeft om de CO2-uitstoot laag te presenteren om hun treindiensten aantrekkelijker te maken voor potentiële klanten. Ook beweert NOS dat een enkele reis Amsterdam-London met het vliegtuig zo’n 50 kilo CO2 uitstoot. Er is sindsdien nog geen concreet recenter onderzoek geweest naar de vliegreis Amsterdam-London.
Daarnaast haalde Schönfeld een rapport van de Nederlandse onderzoeksorganisatie TNO uit 2014 aan. Dit rapport, gebaseerd op een levenscyclusanalyse, belichtte de milieueffecten van verschillende uitvaarttechnieken, waaronder begraven, cremeren en resomeren. Uit het rapport bleek dat het cremeren van één overledene in Nederland gemiddeld 208 kg CO2-equivalenten uitstoot, terwijl dit bij begraven neerkomt op 95 kg en bij resomeren op 28 kg. Echter, de onderzoekers van het rapport benadrukten dat de klimaatvoetafdruk bij crematie sterk afhankelijk is van het aardgasverbruik, dat kan variëren op basis van verschillende factoren zoals het aantal crematies per dag en het type oven.
Expertise
Klaas van Egmond, hoogleraar Geowetenschappen aan de Universiteit Utrecht, geeft zijn kijk op hoe uitvaarten het milieu beïnvloeden. Hij benadrukt het belang van het actualiseren van gegevens en het meenemen van recente ontwikkelingen bij de beoordeling van CO2-uitstoot. Van Egmond wijst erop dat oudere cijfers over CO2-uitstoot bij crematie mogelijk herzien moeten worden, gezien de vooruitgang in technologie en praktijken. Hij voegt toe: ‘Een mens bestaat voor ongeveer 20% uit koolstof; dus een persoon van 80 kg zal ongeveer 16 kilo koolstof uitstoten na volledige verbranding, dus bijna 60 kg CO2. Tel hierbij nog de hoeveelheid brandstof die nodig is om de verbranding te laten gebeuren en de kist die mee verbrand wordt.’ Van Egmond wil echter duidelijk aangeven dat er veel factoren zijn die dit cijfer kunnen beïnvloeden en dat zijn berekening dus niet 100% nauwkeurig is.
Conclusie
Hoewel oudere bronnen, zoals het onderzoek van TNO uit 2014, aanwijzingen gaven dat crematie aanzienlijke hoeveelheden CO2 kan uitstoten, duiden recente ontwikkelingen op een mogelijke verandering naar meer duurzame praktijken binnen de uitvaartsector. Een huidige trend is bijvoorbeeld de verschuiving naar elektrische ovens bij crematoria. Dit kan aanzienlijke CO2-uitstoot besparen, vooral in gebieden waar de elektriciteit afkomstig is van nieuwere energiebronnen zoals zonne- of windenergie.
Onder andere door dit soort ontwikkelingen lijkt de bewering dat een crematie meer CO2 kan uitstoten dan twee keer op en neer naar Londen vliegen, mogelijk buiten proportie. Het is belangrijk om bij het beoordelen van de milieueffecten van uitvaartmethoden te kijken naar de nieuwste informatie en technologieën. Resomatie en het gebruiken van elektrische ovens kunnen betere en milieuvriendelijkere opties zijn dan de traditionele methodes. Maar er is meer onderzoek nodig om precies te begrijpen hoeveel effect ze zullen hebben.
