In Nederland hebben 2,5 miljoen mensen van boven de zestien jaar oud moeite met lezen, schrijven en rekenen. Deze groep noemen we laaggeletterden. Een groep die zich vaak verloren voelt, zich schaamt, en de samenleving een hoop geld kost. ‘Toen ik vroeger naar werk ging was ik altijd bang, bang dat ik moest lezen of schrijven. Mijn problemen met taal probeerde ik verborgen te houden’, vertelt Dicky Gingnagel.
Jaarlijks is de Nederlandse samenleving meer dan 250 miljoen euro kwijt aan extra gezondheidszorg aan laaggeletterden. Mensen uit deze groep leven vaak ongezonder, ze hebben vaker overgewicht en hun levensverwachting is korter. Gingnagel heeft problemen met lezen en schrijven en had flink overgewicht. ‘In de supermarkt kon ik de verpakkingen niet lezen, de ongezonde producten zijn vaak goedkoper en liggen hoger dan de duurdere producten’, vertelt de onderhand 60-kilo lichtere Dicky Gingnagel. Hij ging op latere leeftijd terug naar school en verbeterde daar zijn taalvaardigheden. Tegenwoordig werkt hij bij expertisecentrum Pharos als taalambassadeur, dat onderzoek doet naar gezondheidsverschillen.
‘Toen ik naar de diëtist ging kreeg ik een lijst mee met producten die ik wél mocht eten. Die lijst was zo lastig te lezen en begrijpen voor mij dat ik de diëtist heb gevraagd met mij mee te gaan naar de supermarkt. Zo kon ze mij producten aanwijzen. Dit werkte veel beter’, aldus de taalambassadeur. In zijn werk test hij voorlichtingsmateriaal en digitale apps op de toegankelijkheid voor mensen die laaggeletterd zijn.
Stichting Lezen en Schrijven zet zich in voor een samenleving waarin laaggeletterden. Daarnaast proberen ze doormiddel van voorlichting laaggeletterdheid te voorkomen. ‘We besteden extra aandacht aan ouders die laaggeletterd zijn, hiermee proberen we de cyclus van laaggeletterdheid te doorbreken’, vertelt persvoorlichter Jan-Willem Heijkoop.
Alerk Ablikim, Tim Lutters, Dicky Gingnagel en Marit in ‘t Veen in de studio
Presentatoren Tim Lutters en Marit In ’t Veen spraken tijdens de Podcast Ongehoorde Groepen met Dicky over zijn ervaringen, hieronder kun je het fragment beluisteren:
