FACTCHECK – Tom VandenDriessche, Lijsttrekker Vlaams Belang in het Europees Parlement, post op 29 maart een bericht op het platform X waarin hij stelt: “Jongens worden gediscrimineerd in het onderwijs en dat leidt tot een inkomenskloof op de arbeidsmarkt.” De vraag is echter of dit statement in zijn volledigheid klopt.
De stelling is te herleiden tot twee variabelen. VandenDriessche zegt namelijk dat jongens worden gediscrimineerd in het onderwijs en hij beweert vervolgens dat dat leidt tot een inkomenskloof op de arbeidsmarkt. Variabele A is de discriminatie van jongens in het onderwijs. Variabele B is de inkomenskloof op de arbeidsmarkt. Volgens VandenDriessche hebben de twee een causaal verband.
Worden jongens gediscrimineerd in het onderwijs?
Het is zaak om allereerst na te gaan of jongens daadwerkelijk gediscrimineerd worden in het onderwijs. Louis Tavecchio is Emeritus hoogleraar Pedagogische Wetenschappen en houdt zich bezig met de ontwikkeling en opvoeding van jongens en hun tegenvallende prestaties in het (basis)onderwijs. Hij vertelt over het onderzoek van Els Consuegra waarin zij stelt dat er sprake is van genderdiscriminatie in het onderwijs. Consuegra zag dat jongens veel vaker onvriendelijk worden bejegend en dat meiden die hetzelfde gedrag te vertonen, daar minder vaak op afgerekend worden en dat dat vaker wordt toegestaan. Tavecchio vertelt dat de berichtgeving in de media ook is positiever over meiden dan over jongens. ‘Het is slecht voor het zelfvertrouwen van jongens als ze steeds op een negatieve manier benaderd worden’, zegt hij.
Het is tevens opmerkelijk dat er veel meer vrouwen lesgeven in het onderwijs dan mannen. Bij de PABO zijn er significant meer vrouwen te zien dan mannen. De kans dat een vrouw die daar heeft gestudeerd voor de klas gaat staan, is vervolgens ook nog groter dan dat een man voor de klas gaat staan. Dat zorgt voor een grote hoeveelheid vrouwelijke voorbeelden, terwijl jongens veel minder voorbeeldfiguren zien. Het onderwijs heeft dus een enigszins vrouwelijk systeem. Dat jongens daar soms minder goed in functioneren dan meisjes, is verklaarbaar.
Een inkomenskloof op de arbeidsmarkt?
Het tweede component van de uitspraak gaat over de aanleiding van de loonkloof op de arbeidsmarkt. VandenDriessche beweert namelijk dat de inkomenskloof op de arbeidsmarkt een gevolg is van discriminatie van jongens in het onderwijs. Tanja Traag is hoofdsocioloog bij het CBS en vertelt over de oorzaken van de loonkloof op de arbeidsmarkt. Ze vertelt dat loonverschillen tussen mannen en vrouwen vooral ontstaan door waar mensen werken, of ze deeltijd werken of fulltime. ‘Als je die aspecten weghaalt, hou je nog steeds een loonverschil over. Vrouwen blijven namelijk achter op mannen, ook als ze volledig vergelijkbaar werk doen’, vertelt Traag. De posities van vrouwen zijn dus vaak slechter betaald, maar zelfs als ze wel op dezelfde plek werken als een man, verdienen ze minder.
Conclusie
Maar is de loonkloof te herleiden naar discriminatie van jongens in het onderwijs? Traag vertelt: ‘Er lijkt iets in de ontwikkeling van jongens te zijn, dat ervoor zorgt dat ze minder naadloos in het onderwijssysteem passen. Dat is wat je uit sociologisch onderzoek vaak terugleest. Maar dat leidt op de lange termijn niet tot een achterstand in het salaris, denk ik.’ Meneer Tavecchio sluit zich hierbij aan: ‘Een loonkloof gaat mij op dit moment een stap te ver. Dat is pure speculatie.’ De uitspraak van VandenDriessche is ongegrond.
