In de aflevering van Buitenhof van 14 april wordt ingegaan op de modernisering van voedselproductie. Documentairemaker Kadir van Lohuizen is in de uitzending te zien om te praten over zijn documentaire. In de uitzending doet hij de volgende uitspraak: “Volgens wetenschappelijk onderzoek is ontdekt dat koeien betere melkproductie geven als je Fur Elise voor ze draait.” Maar klopt deze uitspraak wel? We hebben het voor je uitgezocht.

Gedrag Leonie Cornips bestudeerde het gedrag van koeien, vier jaar lang. Hierin keek ze naar het stemgebruik en de lichaamstaal van koeien onderling en met hun verzorgers. “Het is lastig om de diverse studies met elkaar te vergelijken omdat de omstandigheden in stallen nogal van elkaar verschillen, denk aan de melkinrichtingen, waar de speakers worden opgehangen, maar ook aan de genres muziek die in de stal worden gedraaid.”

Onderzoek

Dit blijkt ook uit een scriptie geschreven door Linda Kension, die onderzocht of de melkproductie inderdaad toeneemt als er (klassieke) muziek wordt gedraaid. Uit haar onderzoek bleek onder andere dat de plek waar de speakers hingen verschil maakte in de melkproductie. Wanneer de speaker in het gangpad van de stallen hing, was er namelijk een kleine daling te zien in de melkproductie. De speaker boven het gemolken vee hangen bleek meer resultaat te hebben in een lichte stijging van de melkproductie. “Toch is haar onderzoek niet betrouwbaar omdat veel van de koeien ziek waren tijdens de duur van het onderzoek”, geeft Leonie aan.

In het onderzoek komt vooral naar voren dat de muziek vooral zorgt voor het verminderen van stress onder koeien. Toch is het nooit wetenschappelijk vastgesteld dat dit zo werkt. “Stallen zijn te verschillend om goed te onderzoeken of dit echt zo werkt, ook moeten we ons afvragen of nog meer melkproductie bij koeien echt nodig is. De kalfjes worden onmiddellijk na de geboorte al bij de moeder weggehaald zodat ze zoveel mogelijk melk kan produceren en worden de koeien die gefokt zijn voor het produceren van melk gemiddeld maar 5 tot 6 jaar, terwijl een koe met gemak 20 jaar kan worden,” aldus Leonie.

Minder stress

Ook zijn er verschillende andere en belangrijkere factoren die kunnen bijdragen aan minder stress voor koeien. “Een schone stal met ligboxen met veel ruimte waar de koeien met hun hele lichaam in kunnen liggen helpt ook tegen stress. Ook is veel ruimte om buiten te lopen belangrijk samen met schoon water en rust,” aldus Leonie.

Für Elise

Maakt het dan nog uit of je ‘Für Elise’ voor de koeien draait of hebben ze liever een ander genre? “In de meeste stallen staat de radio aan, dus koeien staan wel urenlang in muziek. De vraag is dan wel of koeien van menselijke muziek houden. Het geluid van een trekker zou voor hun even goed muziek kunnen zijn. Het is allemaal te hypothetisch om daar een uitspraak over te kunnen doen”.

Conclusie

De uitspraak van documentairemaker Kadir van Lohuizen in de aflevering van Buitenhof van 14 april kan erg in twijfel worden getrokken. Er is namelijk nooit wetenschappelijk bewezen dat alle koeien minder stress hebben wanneer je muziek voor ze draait, ook hebben andere factoren hier invloed op, denk aan de rust en de hygiëne in de stal maar ook de plek waar de speakers met muziek hangen. Bovendien is er momenteel geen consensus in de wetenschap over het effect van muziek op melkproductie en koeienwelzijn, en verdere studies zijn nodig om definitieve conclusies te trekken. Ook is er nooit bewezen dat klassieke muziek en met name ‘Für Elise’ draaien in de stal helpt, omdat we niet weten of koeien deze muziek echt leuk of rustgevend vinden. Bovendien is de relatie tussen een gelukkige koe en een hogere melkproductie hypothetisch. De uitspraak kan hiermee als niet waar worden beschouwd.