In een recente uitspraak heeft Lillian Marijnissen beweerd dat het financieringssysteem van het Nederlandse onderwijs de oorzaak is van een achteruitgang in de onderwijskwaliteit, dalende leerprestaties, groeiende bureaucratie, bezuinigingen op lerarensalarissen en het opslaan van miljarden onderwijsgeld bij commerciële banken. In deze factcheck zullen we de beweringen van Lillian Marijnissen onder de loep nemen en de feitelijke gegevens en standpunten van de Algemene Onderwijsbond (AOb) en een geïnterviewde deskundige, Bernard Koekoek, analyseren. 

De onderwijskwaliteit gaat achteruit door het financieringssysteem

Het standpunt van de AOb (Algemene Onderwijsbond) is dat de overheid niet heeft gestuurd op de juiste prioriteiten, zoals voldoende goed opgeleide bevoegde leraren met stabiele bekostiging. Ze stellen dat de doorgeslagen autonomie van schoolbesturen heeft geleid tot bestuurlijk hobbyisme en gegraai. Het AOb pleit voor meer centrale regie vanuit de overheid. Deze observatie ondersteunt de bewering dat het financieringssysteem mogelijk heeft bijgedragen aan problemen in het onderwijs. De bewering is echter niet specifiek verbonden aan financiële reserve bij commerciële banken.

 Bezinning op lerarensalarissen heeft invloed op het onderwijsklimaat en de leerprestaties

De AOb benadrukt het belang van goede salarissen voor leraren om het lerarentekort in te lopen en de werkdruk te verminderen. Ze wijzen op het feit dat een op de negen klassen op basisscholen begint zonder leraar, wat de kwaliteit van het onderwijs negatief beïnvloedt. Het verband tussen salarissen, lerarentekort en onderwijskwaliteit wordt hiermee onderstreept. Er wordt echter geen direct verband gelegd tussen lerarensalarissen en financiële reserve bij commerciële banken.

Miljarden aan onderwijsgeld komen terecht als financiële reserve bij commerciële banken

In het interview met Bernard Koekoek, Bestuurder Onderwijs & Onderzoek bij het FNV, wordt gesuggereerd dat schoolbesturen soms financiële reserves aanhouden bij commerciële banken vanwege onzekerheid over hun financiële toekomst. Deze reserves worden dan belegd bij banken, wat indirect aangeeft dat er een financiële reserve bij commerciële banken kan ontstaan. Er wordt echter niet gespecificeerd hoeveel van deze financiële reserves daadwerkelijk bij commerciële banken worden opgeslagen.

De financiering leidt tot een groeiende bureaucratie

De AOb beweert dat de financiering heeft geleid tot bestuurlijk hobbyisme en een groeiende bureaucratie. Deze bewering heeft betrekking op de toename van administratieve taken en de focus op financieel beheer in plaats van de kern van het onderwijs. Hoewel deze bewering niet direct gerelateerd is aan financiële reserves bij commerciële banken, benadrukt het wel de bredere problemen met het financieringssysteem.

Leerlingen en leraren zijn de dupe van een pervers financieringssysteem

De bewering dat leerlingen en leraren de dupe zijn van het financieringssysteem lijkt gebaseerd te zijn op de combinatie van bovengenoemde problemen, zoals een achteruitgang in de onderwijskwaliteit, lerarentekort, groeiende bureaucratie en bezuinigingen op lerarensalarissen. Deze problemen worden aangehaald als indicatoren van de negatieve impact van het financieringssysteem op het onderwijs.

Conclusie

Lillian Marijnissen’s beweringen raken enkele belangrijke problemen in het Nederlandse onderwijs, zoals een lerarentekort, toenemende bureaucratie en zorgen over de allocatie van onderwijsgeld. Hoewel de beweringen niet rechtstreeks verwijzen naar financiële reserves bij commerciële banken, geven ze wel aan dat er ernstige zorgen bestaan over de huidige financieringssituatie in het Nederlandse onderwijs. Het is van belang om te begrijpen dat de problemen in het onderwijscomplex zijn en niet louter kunnen worden toegeschreven aan financiële reserves bij commerciële banken. Het financiële beheer en de allocatie van middelen zijn complexe kwesties die verder onderzoek en beleidsaanpassingen vereisen.

Daarom is deze uitspraak van Lillian Marijnissen Deels waar.

Bronnen

1. Voor beter onderwijs zijn nu radicale keuzes nodig – Joop – BNNVARA. (z.d.). Joop. https://www.bnnvara.nl/joop/artikelen/voor-beter-onderwijs-zijn-nu-radicale-keuzes-nodig
2. Algemene Onderwijsbond. (2023, 13 juni). Kabinet bezuinigt: kaasschaaf treft ook onderwijs | de Algemene Onderwijsbond. AOb. https://www.aob.nl/actueel/nieuws/kabinet-bezuinigt-kaasschaaf-treft-ook-onderwijs/#:~:text=Van%20de%20ruim%20vierhonderd%20miljoen,op%20basis%2D%20en%20middelbare%20scholen.
3. Eerkens, M. (2023, 5 oktober). Meer geld, minder niveau: wat gaat er mis in het basisonderwijs? Follow the Money – Platform voor onderzoeksjournalistiek. https://www.ftm.nl/artikelen/meer-geld-onderwijs-toch-minder-kwaliteit
4. DPG Media Privacy Gate. (z.d.-b). https://www.volkskrant.nl/columns-opinie/opinie-ons-onderwijs-wordt-verkeerd-gefinancierd-en-daar-zijn-leerlingen-de-dupe-van~b4a4dac5/