Na de Eerste Wereldoorlog is Duitsland achtergebleven in een grote economische crisis. Door deze crisis in 1929 nam de werkeloosheid enorm toe en heerste er veel armoede in het land. Ook ontstonden er veel politieke conflicten tussen communisten en rechtse groepen, waaronder de nazi’s. Deze werden op straat uitgevochten, iedere dag vielen er veel doden in het jaar 1931. Het land was op zoek naar een sterke leider. In 1933 is Adolf Hitler daarom benoemd als Rijkskanselier en heeft de macht in handen.
In de Eerste Wereldoorlog werd duidelijk gemaakt dat Hitler een waardeloze soldaat was, hij was na die oorlog dan ook een onbelangrijk iemand. Hij sloot zich aan bij een kleine partij, dit was de Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij. Die partij wordt in 1921 groot doordat de economische crisis zo groot was. ‘Je ziet dan een soort explosie van een extreemrechtse partij. Hitler wordt al erg snel leider van deze partij, omdat hij vooral heel overtuigend kan praten en veel te vertellen had,’ verteld Frank van Vree, hoogleraar oorlog, conflict en herinnering. In november 1923 probeerde Hitler de macht te grijpen door middel van een staatsgreep, informeert de Anne Frank Stichting. Dit mislukt en Hitler belandt in de gevangenis, waar hij zijn boek “Mein Kampf” schreef. ‘Burgers bleven in hem geloven, hij was het gezicht van de partij en ook onaantastbaar. Het is ook wel iemand die een “magische kracht” had voor zijn omgeving,’ zegt Frank.
In 1933 is Hitler uiteindelijk benoemd als de Rijkskanselier van Duitsland. Binnen een half jaar is de parlementaire democratie verdwenen in het land, er wordt dus ook niet meer gestemd door de burgers.
‘Nadat Hitler aan de macht komt, wordt hij eigenlijk steeds populairder. Tot 1939 zijn heel veel Duitsers wel tevreden, het was een stabiel regime,’ zegt Frank. Je kan ook stellen dat hij in die tijd redelijk succesvol was. Dit kwam onder andere doordat de werkloosheid enorm snel afnam door grote bouwprojecten, het ging goed met de economie van Duitsland. Ook voerde hij een redelijk agressieve buitenlandse politiek. Zo heeft hij al zijn belangrijke tegenstanders laten opsluiten in concentratiekampen. ‘Dit vonden heel veel Duitsers niet zo heel erg, dit was een manier om Duitsland weer goed op de kaart te zetten.’
‘We kunnen ons ook wel afvragen of er niet heel veel mensen zijn die graag een sterke leider willen in de tijd van crisis. Ze willen vaak het gevoel hebben dat ze veilig zijn.’
Luister hier naar de audioreportage:
In de audioreportage zijn de volgende geluiden en muziek gebruikt:
Kosta T – Exlibris
https://freemusicarchive.org/music/Kosta_T/Relax_Violin/Kosta_T_-_Relax_Violin_-_11_Exlibris/
Josh Woodward – The Voices
https://www.joshwoodward.com/song/TheVoices
Interseção Reta-Plano – World War 1 Sound Effect Background
British Pathé – Adolf Hitler: Speech at Krupp Factory in Germany (1935)