In een recent artikel van de Volkskrant stond de claim dat steeds meer kinderen in de schulden raken door de meerdere ‘koop nu, betaal later’ diensten. Deze claim is correct, de kinderen in kwestie hebben volgens Autoriteit Financiële Markten (AFM) tot wel 600 duizend iDeal-transacties gedaan. Dit aantal is aanzienlijk gestegen in vergelijking met een paar jaar geleden.
Op 9 april publiceerde de Volkskrant een artikel met de titel: ‘Steeds meer kinderen in de ‘Klarna-schulden’ door ‘koop nu, betaal later’ (link naar artikel). In dit artikel wordt geschreven dat kinderen massaal aankopen doen bij achteraf-betaaldiensten en veel van deze kinderen door deze apps hoge schulden opbouwen. In het onderzoek gedaan door de AFM gaat het over kinderen tussen de dertien en zeventien jaar oud.
Rente
Klarna en Riverty schieten het aankoopbedrag eerst voor, maar zodra er bij de tweede herinnering nog steeds niet betaald is door de klant, worden er flinke bedragen in rekening gebracht. Klarna rekent bij deze tweede herinnering bijvoorbeeld 13,50 euro over aankopen boven 20 euro. Vervolgens worden consumenten geconfronteerd met een incassobureau, waarbij de aanmaningskosten kunnen stijgen tot 15 procent van het verschuldigde bedrag. Volgens de AFM vormen de aanmaningskosten tot wel 40 procent van de inkomsten van de bedrijven in kwestie.
Bij achteraf-betaaldiensten zoals Klarna en Riverty is het dus niet moeilijk om hoge schulden op te bouwen. Volgens Karin Radstaak, woordvoerder van Nibud, is het voor kinderen boven op de hoge rente, heel lastig om overzicht te houden in wat ze allemaal hebben gekocht en wat ze dus nog moeten terugbetalen. “Als je één ding koopt, is dat niet zo heel ingewikkeld om goed in de gaten te houden. Maar als jij nou meerdere keren per week iets aanschaft via Klarna, hoe houd je dan het overzicht wat je wanneer moet betalen en hoe weet je dan of je op de dag dat de rekening uiterlijk betaald moet worden, wel geld hebt? Het vraagt dus een enorme administratie van mensen om dat goed op orde te houden.”
Minderjarigen op Klarna
Minderjarigen mogen zich volgens de wet niet aanmelden voor koop nu, betaal later apps. Volgens Radstaak is deze wet echter heel makkelijk te omzeilen. “Niemand checkt de leeftijd van de jongeren, er zijn dus veel kinderen onder de 18 die een andere geboortedatum opgeven dan die van zichzelf en dan zo toch gebruik kunnen maken van de apps.” “Als mensen naar de bank gaan om een lening af te sluiten, moeten ze door een heel identificatieproces heen, dat doen ze bij Klarna helaas niet.”
Maar waarom zijn specifiek kinderen kwetsbaar voor deze vorm van betalen? Naast dat ze dus slecht overzicht kunnen houden op hun uitgaven, speelt groepsdruk een grote rol in het opbouwen van schulden. “Heb je de juiste schoenen, heb je de juiste telefoon, heb je de juiste kleding, ga je naar de juiste plekken, ga je mee lunchen, uit eten, noem het maar op. Al deze dingen zijn heel belangrijk in de levens van de meeste jongeren.” Volgens Radstaak zoeken jongeren een kortetermijnoplossing als ze geen geld hebben om een product te kopen en denken ze niet per se na over de gevolgen als ze een lening aangaan.
Conclusie
Dat er meer kinderen in de ‘Klarna-schulden’ raken is een feit. De apps lijken handig, maar kunnen behoorlijk wat ellende veroorzaken, vooral bij jonge gebruikers die niet goed kunnen omgaan met geld en verplichtingen. Het is dus wel duidelijk dat er meer aandacht moet komen voor financiële educatie en strengere regels voor wie deze apps kan gebruiken.
