In ‘De Nieuws BV’, een radio programma van radio 1, claimt huisarts Anneke Bodde dat constante trillingen van geluid zorgt voor een grotere risico op hart- en vaatziekten. Je lichaam zou namelijk voortdurend in de actiemodus staan, wat stresshormonen aanmaakt en dus leidt tot een hogere bloeddruk.
Of deze claim klopt of niet, is na onderzoek nog onzeker.
In 2022 kwam er een aflevering van Zembla naar buiten over bewoners die overlast ervaren van de windturbines bij hen in de buurt. Hierdoor zouden de mensen door het geluid namelijk constant in de actiemodus staan, en slapeloze nachten ervaren. De gemeente Denekamp wil nu drie tot zeven van 240 meter hoog plaatsen en Anneke Bodde, huisarts van diezelfde gemeente, maakt zich zorgen over de gezondheid van de mensen in de omgeving.
Onderzoek Nivel
Uit recent onderzoek van het Nederlands Instituut voor Onderzoek van de Gezondheidszorg (Nivel) is gebleken dat er geen duidelijk verband is tussen dichtbij windturbines wonen en gezondheidsproblemen. Dit baseren ze op gegevens uit elektronische patiëntendossiers van huisartsen met patiënten die binnen vijf kilometer van een windturbine(park) wonen. Uit het onderzoek komt voor dat hoewel er enkele symptomen en sociale problemen iets vaker voorkomen bij mensen die dichtbij windturbines wonen, zijn deze verschillen niet significant. Soms hebben mensen zelfs minder symptomen wanneer ze dichtbij windturbines wonen. Het geluidsniveau lijkt over het algemeen weinig invloed te hebben op de gezondheidsproblemen.
Toch laat huisarts Bodde in het interview weten: ‘Ze zeggen in het onderzoek dat het geen schade brengt, maar ze kunnen het niet zodanig aantonen.’ Dit omdat ze volgens haar alleen maar naar slaapverstoring hebben gekeken, en niet naar dingen als depressie en relatie problemen, waar slaapverstoring ook onder valt.
RIVM
In 2021 heeft het RIVM naar dezelfde kwestie gekeken. Ze tonen aan dat ongeveer 100 mensen per jaar in Nederland sterven aan hart- en vaatziekten, waaronder beroertes en coronaire hartziekten, als gevolg van omgevingsgeluid. Deze gegevens zijn gebaseerd op hun eigen berekeningen in het kader van de Volksgezondheid Toekomst Verkenning (VTV) van 2018.
Andere studies die het RIVM onderzocht hebben, vertellen het volgende: ‘Uit deze studies blijkt duidelijk dat door geluid van wegverkeer er een grotere kans ontstaat op coronaire hartziekten. Voor een blootstelling-effect relatie, zoals bij hinder en slaapverstoring, moet meer onderzoek worden gedaan. Maar dat dit effect gaat optreden vanaf ongeveer 50 dB (decibel) Lden is zeer waarschijnlijk (Van Kempen et al., 2017)’. Anneke Bodde vertelt zelf in het radioprogramma dat de gemiddelde grens van het geluid van de windturbines op 47 decibel ligt.
Cardioloog
Beide onderzoeken en de uitspraken van Anneke Bodde zijn voorgelegd bij cardioloog van Amsterdam AMC Dr. Jacques Koolen. Hij vertelt; ‘Ik denk dat er onvoldoende onderzoek gedaan is naar dit onderwerp en ik ben van mening dat de huisarts meer uit emotie spreekt dan met wetenschappelijke argumenten.’ Stress geeft zeker een verhoogde kans op hart- en vaatziekten, maar of dat bij iedereen vanaf 45, 47, 50 of 60 dB stress veroorzaakt is volgens Dr. Koolen onvoldoende onderzocht.
Conclusie
Of je daadwerkelijk door omgevingsgeluid en constante trillingen een groter risico hebt op hart- en vaatziekten is onzeker. Onderzoekers en cardiologen zijn van mening dat hier nog meer onderzoek naar gedaan moet worden. Hoewel er vast mensen zijn die door de stress van het omgevingsgeluid te maken hebben gekregen met hart- en vaatziekten, is het niet duidelijk vast te leggen of het ook echt om een groter risico gaat.
